Олон цаг хөөцөлдсөний эцэс Бостоны алан хядлагад сэжиглэгдэж байгаа Жохар Царнаевыг баривчилжээ. Киргизийн уугуул, чечень гаралтай Царнаевыг Бостоны ойролцоох Уотертаунаас баривчилсан гэж “ВВС” мэдээлжээ.   Жохар, ах Тамерланы хамт Бостоны марафоны үеэр алан хядлага үйлдсэн хэрэгт сэжиглэгдэж байсан бөгөөд баасан гаригт цагдаа нартай буудалцах үеэр Тамерлан нь суманд өртөж амиа алдсан байна. Харин Жохар явган зугтаж хотыг бүхэлд нь онц байдал тогтооход хүргэжээ. Жохар баривчлагдах үеэрээ хөл, хүзүүндээ шархадсан бөгөөд одоо Массачусетсийн эмнэлэгт хэвтэж байна. Түүний биеийн байдал хүндэвтэр, цус их алдсан аж. Тэрбээр Уотертауны эрэг орчмын завинд нуугдсан байжээ. Завины эзэн цусанд будагдсан эрэгтэйг харсан даруйдаа цагдаа дуудсан байна.   Холбооны мөрдөх товчоо 2011 онд нэрээ дурдахгүй байхыг хүссэн улсын хүсэлтээр Тамерланаас байцаалт авч байснаа хүлээн зөвшөөрсөн байна. “ВВС”-ийн сурвалжлагч Пол Адамсын таамаглаж байгаагаар энэ нь Оросын засаг захиргааны хүсэлт байсан бололтой.   Царнаевынх АНУ-д 10 жил амьдарсан. Жохар Америкийн иргэншилтэй, түүний ах Тамерлан оршин суух эрхтэй байжээ. ХМТ-ны мэргэжилтнүүд ах Тамерланы электрон шууданг шалгасан ч ноцтой зүйл олдоогүй аж.   АНУ-ын ерөнхийлөгч Б.Обама ОХУ-ын ерөнхийлөгч В.Путинтэй утсаар ярихдаа Бостоны дэлбэрэлтийн талаар хоёр орны тусгайгийнхан хамтран ажиллахыг онцлон тэмдэглэсэн байна.     Эцэг Царнаев ярилцлага өгчээ Сэжигтнүүдийн төрөл төрөгсдийн ярьж байгаагаар тэдний гэр бүл Киргизид удаан хугацаагаар амьдарсан бөгөөд 1993 онд Жохар тэнд төржээ. Царнаевын гэр бүл дараа нь Дагестан руу нүүж 2001 онд АНУ-д ирсэн байна. Тэдний эцэг Анзор Царнаев Дагестанд амьдарч байгаа. Түүнтэй “ВВС”-гийн сурвалжлагч Леонид Рагозин ярилцлага авчээ. Тэрбээр хөвгүүдээ алан хядлага үйлдсэн гэдгийг эрс няцааж золиос болсон гэж үзэж байгаа аж. -Та нар яагаад Нэгдсэн Улсад ирсэн юм бэ? -Улстөрийн шалтгаанаар -Ямар шалтгаантай байсан юм ? -Энэ одоо чухал биш. Та нарт энэ...Тэд ямар ч буруугүй. Хэн нэг нь тэднийг золиос болгож байгаа юм. Байж боломгүй хэрэг. Би өөрийнхөө хүүхдүүдийг мэднэ. Тэд болор шиг цэвэр тунгалаг хүүхдүүд, ялаа ч гомдоохгүй. Тэд суралцаж байсан. Асар их ирээдэй тэднийг хүлээж байсан. Ойлгож байна уу, бизнес, мөнгө. Харин хэн нэгэн энэ бүхнийг хийгээд тэднийг түлхсэн. Энд ямар нэг улс төрийн байдал байна. Бусдаар тэд миний хүүг алахгүй, баривчлах байсан юм. Хоёр дахийг нь бурхан минь албал үүнд хэн нэгний сонирхол байна. -Танай хөвгүүд радикаль урсгал сонирхож байсан уу? -Тэдний толгойд хэзээ ч ийм бодол байгаагүй. Бид ердөө л жилийн өмнө исламд орсон. Сүмд очиж, мөргөл үйлдэж эхэлсэн. Эсрэг үзэлтэн тэр тусмаа хэн хэн нэгнийг алах, дэлбэлэхийг хэзээ ч, бодож ч байгаагүй. Ойлгож байна уу, энэ бол тэнэг хэрэг. Энэ бол алан хядлага үйлдэгчдийн нарийн бодож боловсруулсан төлөвлөгөө. Энэ бол тусгайгийнхны ажил, хэнийх нь хаанахыг мэдэхгүй. -Тэдний эх хаана байна? -Эх нь Дагестанд байгаа. -Тантай цуг уу? -Үгүй. -Яагаад Дагестан руу буцсан юм. Америкт яагаад үлдээгүй вэ? -Би өвчний улмаас ирсэн. Толгойндоо гэмтэл авсан. Америкийн эмнэлэг юу ч хийж чадаагүй. Энд намайг оршуулах байх л гэж ирсэн. Бурхны авралаар хөл дээрээ босч, удахгүй буцах хүсэлтэй байв. -Танай хөвгүүд юу хүсч байсан бэ? -Би Жохарт хэлдэг байсан “Зөвхөн улаан дипломтой төгс. Бүх итгэл найдвар чамд” гэж. Тамерлан эрт гэрлэсэн. Мөнгө олох хэрэгтэй байсан тул театрын сургуулиа орхисон. Тэр маань хөгжимчин. Манай хөвгүүд хөгжимчин бас тамирчид байсан. Тэдэнд хэн нэгэнтэй харилцах зав байгаагүй. Манай хоёр Кембрижид (Cambridge Ringe & Latin School, штат Массачусетс) тэргүүн сурагчид байсан. -Тамерлан чечень эхнэртэй байсан уу? -Тэрний эхнэр америк. -Бас лалын шашинтай юу? -Тэр нөхөрт гараад лалын шашинтан болсон. Манайх тийм уламжлалтай. -Тамерлан ямар мэргэжилтэй байсан бэ? -Тамерлан сургуулиа төгсөөд театрын сургуульд орсон. Дараа нь энэ сургуулиа орхисон. Яагаад гэвэл боксоор хичээллэдэг байсан. Тэр Голден клабын дөрвөн удаагийн аварга шүү дээ. Тэр сайн боксчин байсан. Мэргэжлийнхэд шилжихийг хүсч байсан. Зүгээр л одоо тэр нялх хүүхэдтэй. Мөнгө олох, байрныхаа төлбөрийг төлөх хэрэгтэй байсан. Юун ийшээ тийшээ явах. Эхнэр нь ажил хийдэг. Хүүхэд асрагчийнхаа төлбөрийг хийх хэрэгтэй байсан. Цагдаа нар мэргэжлийн бус ажилласан. Ажлаа хийж чаддаггүй. Айдсаасаа болоод хүн буудсан, хүүхэд буудсан. Гэхдээ тэдний үйлийн үр эргэж ирнэ. Бурхан гэсгээнэ. Сэжигтэй байсан бол ирээд асууж байцаана биз. Хаана амьдардгийг мэдэх тийм хэцүү юм уу. Бид эцсийн эцэст элсэн цөл, тундрт амьдарч байгаа юм уу. -Тэгвэл Жохар камерт хэрхэн бичигдсэн байх вэ? -Би яаж мэдэх вэ. Хэдэн мянган км-ийн зайд амьдарч байна. -Харин Жохар ямар мэргэжилтэй болохыг хүсч байсан бэ? -Жохар мэдрэлийн мэс засалч болохыг хүсч байсан. Тэр 16 жил суралцах хэрэгтэй гэж ярьж байсан. Эхлээд шүдний эмч, дараа нь нүүрний эмгэгийн мэс засалч, дараа нь бизнес хийнэ гэж ярьдаг байсан. Би “Сайн байна. Ирэхээр нь чинь гэрлүүлнэ. Бизнесээ нээ. Чамд бүх найдлага бий шүү” гэдэг байсан. Гэтэл одоо хаана байна, миний хүүхэд. -Та Америкт юу хийж байсан бэ? -Би өөрөө хуульч. Америкт ажиллаагүй. Эрүүл мэнд муу байсан. Ингэж бичээрэй. Хэрвээ тэд хүүг маань албал төлөвлөгдсөн ажиллагаа. Миний хүүхдүүд дээр хэргээ тохож байгаа юм. Харамсалтай нь тусгайгийнхан өнөөдөр ингэж ажиллаж байна. Хэрвээ түүнийг хороовол Америкт хэн ч итгэхээ болино. Тэд амьд байлгаж нотлох ёстой. Д.Баясаа