ШӨХТГ-аас АСА циркийн үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийж, “Рояал Плаза” ХХК буюу “АСА” циркийн удирдлагуудад үйл ажиллагааг сэргээх есөн сарын хугацаа өгч буйгаа тус газрын дарга О.Магнай өнгөрөгч пүрэв гараг буюу энэ сарын 06-ны өдөр мэдэгдсэн.

Тэгвэл өнөөдөр мэргэжлийн сумогийн 68 дахь их аварга Д.Дагвадорж АСА циркийн удирдлагуудыг төлөөлж, “Рояал Плаза” ХХК-ийн хуулийн зөвлөх Н.Баярчимэг, Үндэсний АСА циркийн ерөнхий найруулагч н.Батнайрамдал нарын хамт мэдээлэл хийлээ.

5

Энэ үеэр Д.Дагвадорж “Намайг улсын циркийг үнэгүй авсан гэж бодоод байх шиг байна. Тийм юм байхгүй. Циркийн үйл ажиллагаа хэвийн явагдаж байгаа. Харин манайхан цирк үзэхээ больсон. Яамдын сайд, дарга нарт урилга өгдөг. Хэн нь ч ирдэггүй. Харин ч гадны байгууллага, элчин сайдын яамдынхан ирж үздэг. Улсын цирк анх намайг авахад, сүүмийсэн гуравхан гэрэлтэй, голомтондоо цоггүй байсныг өдий болгож авч яваа нийгмийн хариуцлага үүрсэн Монгол улсын иргэн. Одоо та нар очоод үз. Хэдэн нөхдүүд ирээд манежинд үйл ажиллагаа явагдаж байгаа болон туслах манежинд сургуулилт хийж байгаа манай циркчдийн зургийг аваад явсан. Гэвч тэр зургийг нь ганц удаа ч гаргаагүй мөртлөө зөвхөн тойрсон түрээс болон газар ашиглалтын талаар хоёрын хооронд явуургүй юмаар ингэж дайрч байгаад гомдолтой байна.

6

Бид өнөөдөр циркийн болон урлаг соёлын PR-ийг дутуу дулимаг хийсэн зүйл байгаа, үүнийгээ засч ажиллана. Өнөөдөр алтан манеж сүйрээгүй шүү гэдгийг хэлмээр байна. Эхлээд хийсэн Менежментийн гэрээ, түүний дараагийн Худалдах, худалдан авах гэрээ гээд бүх юм авсан, өгсөн улсын данстайгаа байгаа. Аливаа зүйлийг хараар будах амархан, худал юмыг мянга хэлэхэд үнэн болдог. Өнөөдөр циркийг хуулийн дагуу хувьчилж авч, түүнийхээ дагуу үйл ажиллагаа явуулж байна. Өөрсдөө очиж үзэх хэрэгтэй. Тэгвэл одоо үүний адил хувьчлагдсан газруудыг харья. “Од” кино театр, “Хүүхдийн театр”, “Ард” кино театр, “Элдэв-Очир”, “Сансар”, “Хөдөлмөр” кино театрууд хаана байна. Үүнийг хэлчихэд буруудахгүй болов уу гэж бодож байна. Тэрнээсээ эхэлж ажлаа хийе. Зүгээр ажлаа хийж байгаа хүн рүү битгий дайраад бай.

6

Ямар зорилгоор ингээд байгаа юм. Өчигдөр зарим сайтаар манай компанийн тухай тоо баримттай материалыг дэлгэсэн байна. ШӨХТГ-аас ирсэн шаардлагын дагуу материалаа гаргаж өгсөн. Гэтэл өнөөдөр Монголын үндэсний АСА циркийн тухай материал бүгд дэлгэгдсэн. Энэнд бас компанийн нууц, нууц хадгалах гэдэг юм байх ёстой. Эрх ашгийн ямар зөрчилтэй юм бэ гэдгийг асуумаар байна. Үүнийг би Захиргааны хэргийн шүүхэд өгнө. Төрийн ажлыг төр шиг хийж чадахгүй, Төрийн нэрээр хувийн амбиц хөөх юм бол хатуу тэмцэнэ. АСА циркийг байхгүй болголоо гэж яриад байна. Тэгвэл тийм биш хуулийн дагуу бүх юм явагдаж байгаа. 2007-2011 оны стратеги төлөвлөгөөний гүйцэтгэлийн тайлан, уран бүтээлийн тодорхойлолт, жүжигчдийн хувцасны загвар цомог зэрэг нь байна. Энэ чинь урлаг шүү дээ. Нөхөр Магнайгийн улс төр хийж тоглох гэж байгаа тоглолтоо цирк болон урлаг дээр хийж, олон нийтэд очиж сайхан нэр хүндийг авч тоглоно гэвэл шударга ёсонд үл нийцнэ. Монголын ард түмэн сохор биш шүү. 2008 оны 7 сарын 01-нд юу болсон, хэн өдөөн хатгасан, таван хүний амь хаана байна. Шантаажийг улс төрөөр хийж өнөөдөр энэ суудал дээр сууж байна. Өнөөдөр би тив дэлхийд нэрээ мандуулж явж байхад, “тэнэгхэн” жижиг тойрог дээр PR хийж худал үнэн ярьж хүмүүсийг өдөөн хатгах нь огт харьцангуй ойлголт гэдгийг хэлмээр байгаа байхгүй юу. Энэ асуудлыг хараад үнэхээр бухимдаж байна. Цирк циркээрээ байгаа, байх ч болно. Би үхвэл л юу юм гэхээс” хэмээн ярилаа.

 5

Д.Дагвадорж: Цирк мал амьтныг тамлан зовоохоос татгалзсан

6

Энэ үеэр хэвлэлийн бага хуралд оролцогчдоос зарим зүйлийг тодрууллаа.

5

 -Гэрээгээ зөрчсөн зэрэг асуудал яригдаад байгаа шүү дээ. Энэ тал дээр хуулийн зөвлөхөөс тодорхой хариулт авмаар байна?

-Менежментийн гэрээний хугацаа нь дууссан байгаа. Энэ хувьчлал Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуулийн 34-1-6-т заасан аргын дагуу менежментийн үр дүнг харгалзаж хувьчилсан асуудал байгаа юм. Анх 2006 оны 12 дугаар сарын 20-ны өдөр Менежментийн гэрээ байгуулагдсан. Энэ нь хоёр жилийн хугацаатай хийгдсэн. Гэрээ дуусгавар болж Төрөөс дүгнээд Худалдах худалдан авах гэрээг 2008 оны 07 сарын 21-нд хийж, холбогдох төлбөрөө төлөөд худалдаж авсан. Энэ гэрээний 1.1-т “Циркийн үйл ажиллагааны чиглэлийг өөрчлөхгүй зориулалтын дагуу ажиллуулах нөхцөлтэйгээр худалдсан” гэж байгаа. Одоо циркийн үйл ажиллагаанд өөрчлөлт орсон зүйл байхгүй.

5

-Одоогийн байдлаар циркт яг хэдэн уран бүтээл байгаа вэ. ШӨХТГ-аас гаргасан материал дээр 61 гэсэн байсан?

Найруулагч: -Харин тийм. Тэр материал дээр тоог буруу дурьдсан байна лээ. Одоогийн байдлаар манай циркт 135 уран бүтээлч манеж, өрөө тасалгаандаа, зориулалтын тоног төхөөрөмж дээрээ ажиллаад, бэлтгэл сургуулилтаа хийгээд байж байна. Өдөр бүр очоод тэдний бэлтгэлийг үзэж, бичлэг хийсэн ч болно. 2013 онд хийсэн тоглолтын статистик үзүүлэлт өдөр судар, графиктайгаа байна. Зөвхөн өөрийн байрандаа манайхан 41 уран бүтээлээс 82 удаагийн тоглолт хийж 136780 үзэгчтэй байснаас циркийн үзэгч нь 99200 үзэгч байгаа юм. Жишээлбэл, Энхбаатар гээд манай уран бүтээлч залуу Израйлд 40 удаа толголт хийсэн. Бид 06 сарын 01-нийхээ хөтөлбөрт ороод, үйл ажиллагаа хэвийн явж байна. Анх цирк хувьчлагдахад үндсэн ажилчид, уран бүтээлчийн 30 гаруй нь гадаадад гарсан. 70-80 хүн байнгын зогсолтын байдалд орсон, циркийн нэг ч тоглолт хийгдээгүй байсан. Гэтэл бид 2013 онд гэхэд л 82 удаа дотооддоо тоглосон, гадаадад 200 гаруй тоглолт хийсэн.

5

-Цирк дотор янз бүрийн үйлчилгээний газрууд үйл ажиллагаа явуулдаг. Нийт хэдэн газар байгаа бол?

Д.Дагвадорж: -АСА цирк улиралд дунджаар 80 сая төгрөгийн татварыг улсад төлдөг. Үзвэр үйлчилгээний газар гэдэг утгаараа хүмүүс хүсэлт тавьдаг юм.  Хэдэн газар байгааг нь одоо очоод тоолоод үз.

5

-Циркийн амьтдын тухайд?

Д.Дагвадорж: -Тухайн үед хувьчилж авахад Улсын циркт байсан бүх зүйлийг бүртгэсэн материалууд баримттай байгаа. МХГ-аас 2007 онд “Улаанбаатар хотод байгаа ан амьтан, араатан болон бусад амьтдыг хотоос нэн даруй гарга” гэдэг шаардлага ирж байсан. Мөн цирк тойрсон орон сууцны иргэд бослого шахуу гаргаж байсан шүү. Үүнийг бас хэлмээр байна. Малын тоо тэд байсан гэж нөхдүүд яриад байгаа юм. Дээр хэлсэн бүртгэл дээр дандаа “хөгшин мал байсан” гээд биччихсэн байгаа. Аливаа зүйл мөнх байдаггүйн адил өнөөдөр ч гэсэн тэдэнд насжилт явагдсан. Яг өнөөдрийн байдлаар АСА циркт 10 адуу байна. Тэд Улаанбаатар хотод орох эрхзүйн үндэс байхгүйн дээр цирк мал амьтныг тамлан зовоох заалтаасаа татгалзсан. Дэлхий дээр Монгол, ОХУ хоёр мал амьтдыг зовоон тарчлааж байгаа. Түүнчлэн дөрвөн баавгай байсан. Канадын хүрэн баавгайг хамгаалах сантай хамтарч тэднийг ууланд тавих гэж оролдсон. Гэтэл өөрийн амьдрах орчин байгальдаа амьдрах чадваргүй болсон байсан. Ер нь циркийн урлаг бол уран бүтээлч дээрээ тулгуурлаж явж байна. Дэлхийн жишиг ч тийм байгаа.

 5

Б.Буд