Их хурлынхаа өмнө АН-ын хороод нь бужигналдан, бага газрын тулаан өрнөсөөр байна. Эрх баригч хүчний дотоод тэмцэл тогооноосоо хальж, гадагшилсаар, эсрэг намынхантайгаа эрх ашгаар нэгдсэн хэмээн бие биенээ хардаж, сэрдэн, тамга тэмдгээ булаацалдсаар багагүй хугацаа өнгөрлөө. Өнөөдөр АН-ын даргаар З.Энхболд, Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр Л.Эрхэмбаяр сонгогдон ажиллаж байгаа ч гишүүд шинэ удирдлагуудаа үл хүндэтгэхээр барахгүй, он дамжин заргалдан тэмцэлдсээр өнөөдрийг хүрлээ.

АН дотроо “Алтан гадас”, “Шонхор”, МҮДН, “Кроун”, “Нэг ардчилал”, МоАХ гэх мэт фракци бүлэглэлүүдэд хуваагддаг. Өнөөдөр тус намд “Шонхор” фракцынхан хүчээ авсан ч ҮЗХ-д “Алтангадас” илүүрхсэн хэвээр. АН-ын даргаар томилогдоод  З.Энхболд  Зүүний хүчний холбоо, “Шонхор” фракцын тэргүүнээсээ татгалзсан. Гэвч энэ фракцынхны нөлөөлөл намд хүчээ авсаар байгаа билээ. Мөн “Нэг ардчилал”-ынхныг чамгүй нөлөөтэй гэдэг. Гэхдээ маргаан, мэтгэлцээн нь олон нийтийн нүдэн дээр явагддаг тус намын хувьд фракц хоорондын зөрчил байнга шахуу. Үүнийгээ үе үеийн намын удирдлагууд нь ардчиллын ил тод, чөлөөт хэлбэр гэх эерэг тайлбараар зөвтгөсөөр ирсэн. Гэвч тус нам дахь энэ “ардчилал” нь өрсөлдөгч хүчнийхээ өгөөш болсоор ирсэн байдаг.  АН-ын даргаар З.Энхболдыг томилогдоход нам дахь фракц бүлэглэлүүдийг нэгтгэж, нэгдмэл болгож чадах лидер гэж үзэх ажиглагчид байсан. Намаа хэрхэн удирдахыг цаг хугацаа харуулах биз. Харин өнөөдрийг хүртэл албан тушаал, эрх мэдлийн төлөөх намын гишүүдийнх нь тэмцэл үргэлжилсээр байна.

Оны өмнө Н.Алтанхуяг АН-ын тамгыг З.Энхболдод шилжүүлж, ҮЗХ-ны гишүүд сонгон баталгаажуулсан. АН-ын дүрэмд намын даргыг их хурлаараа дөрвөн жилийн хугацаатай томилон бататгадаг заалттай. Тиймээс шинэ даргаа Их хурлаараа томилж бататгаагүй хэмээн бүрэн хүлээн зөвшөөрөхөөс татгалзах нөхөд ч бий. Тэдгээр эрхмүүд намын даргаа хууль бусаар сонгогдсон хэмээн дээрх тайлбарыг хийдэг юм билээ. Харин намын Их хурлаар даргаа дөрвөн жилийн хугацаатай томилсон ч тодорхой үндэслэлээр хугацаанаасаа өмнө чөлөөлөгдсөн тохиолдолд ҮЗХ-ноос намын даргыг сонгох тохиолдол байдаг байна. Тус намын дарга Н.Алтанхуяг өөрийн хүсэлтээр албан тушаалаасаа чөлөөлөгдсөн учраас ҮЗХ-ны дүрмийн дагуу шинээр намын даргыг сонгосон. Энэ нь ҮЗХ-ноос намын дүрмийн дагуу эрх мэдлийнхээ хүрээнд хийсэн шийдвэр аж. Дээрх шалтгаанаар намын даргаа сонгосон учир З.Энхболдыг хууль бус гэж үзэх үндэслэлгүй хэмээн ҮЗХ-ныхон тайлбарладаг. 

Харин АН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр Л.Эрхэмбаярыг  намын даргын санал болгосноор Гүйцэтгэх зөвлөлөөрөө хэлэлцэн томилоод байгаа билээ. Түүнийг томилогдоход мөн л бүлэг, фракцын яриа үүссэн. Энэ нь ч олны нүдэнд ил. АН-ын дарга З.Энхболд Зүүний хүчин, Шонхорынх хэдий ч Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээрээ “Нэг ардчилал” буюу Ерөнхийлөгчийн зөвлөхөөр ажиллаж байсан хүнийг сонгосон. Тиймээс намын удирдлага, генсекийн үүрэг гүйцэтгэгч хоёр өөр өөр фракцынх. Өнөөдөр эрх ашгийн төлөө санал нийлж байгаа ч өөр нэг өдөр зөрчилдөхийг үгүйсгэхгүй. Улс төр өөрөө эрх ашгийн нэгдэл байдаг хойно. Гэхдээ энэ сард хуралдуулах төлөвлөгөөтэй байсан АН-ын их хурлын тов одоогоор хараахан гараагүй байна.

АН-ын үүрэг гүйцэтгэгч Л.Эрхэмбаяртай Сонгинохайрхан дүүргийн АН-ынхан зарга хийсээр удлаа. Ерөнхийлөгчийн зөвлөхөөр ажиллаж байгаад тус намын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр сонгогдоод байгаа түүнтэй өмнө нь ажиллаж байсан Сонгинохайрхан дүүргийн АН-ын гишүүд заргалдсаар байна.  Сонгинохайрхан дүүргийн АН өнөө ч даргаа сонгоогүй, маргалдсаар байгаа юм.  АН-ын генсекийн үүрэг гүйцэтгэгч Л.Эрхэмбаярыг Сонгинохайрхан дүүргийн АН-ыг өнгөрөгч 2012 оны орон нутгийн сонгуулиар удирдан орохдоо сонгуулийн үр дүнг улс төрийн гол өрсөлдөгч хүчин болох МАН-тай урьдчилан тохирч, СХД-ийн ИТХ, ЗДТГ-ын удирдах 34 албан тушаалаар наймаалцсан мэдээллийг СХД-ийн АН-ын хорооны гишүүн П.Ариунболд тэргүүтэй хүмүүс мэдээлэв. Ер нь аймаг, дүүргийн АН-ын гишүүд намын удирдлагуудтайгаа ширүүхэн тэмцэлддэг. Өмнө нь АН-ын генсекээр Ц.Оюундарийг ажиллаж байх үед Дархан-Уул аймгийн АН-ынхан даргаа мөн л хүлээн зөвшөөрөхгүй, маргалдсаар байсан.  

Улс төрийн хүчний Ерөнхий нарийн бичгийн дарга бол намын дотоод аппаратыг удирдаж, гал тогоог барьж, дээрх маргаан мэтгэлцээнийг намын даргын оролцоогүйгээр эвээр зохицуулан шийдвэрлэж байх үүрэгтэй. Харин Л.Эрхэмбаяр даргын хувьд намынхаа гишүүдийн гаргасан дээрх гомдол, заргыг хэрхэн шийдвэрлэх нь тодорхойгүй, чимээгүй л байна. Намын гишүүд нь хэдийгээр зарга үүсгэлээ ч “Ерөнхийлөгчийн хүн” болохоор Их хурлаар баталгаажаад явна гэж намынхан нь төдийгүй ажиглагчид үзэж байна лээ.

Гэхдээ АН-ынхан олон бүлэг, фрацкиудаа нэгтгэхгүй бол энэ мэт маргаан, зарга аль ч удирдлагын үед үргэлжилсээр байх биз ээ.

Н.Энх