Өчигдөрхөн Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг Монгол орон даяар мэдэгдэл хийж, Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэх, Тавантолгойг дэлхийн хэмжээний уурхай болгох зам нээгдсэн гэдгийг дуулгав. Гурван жил гацсан Оюутолгойн бүтээн байгуулалт, зургаан жилийн хугацаанд саатсан Тавантолгойг хөдөлгөнө хэмээн хэлсэн гүйцэтгэх засаглалын тэргүүний үг олон хүнд итгэл найдвар төрүүлсэн. Хаанаас  ч дутахгүй газрын баялагтай ч хувааж идэх нь хэмээн цензурдсаар өнөөг хүрч, эдийн засаг нь мөлхөхдөө тулж буй энэ цаг үед гаргасан том шийдвэр гэж хэлж болно. Харин Ерөнхий сайдын мэдэгдлийг  УИХ-ын дарга З.Энхболд хаврын чуулганы нээлтэд хэлсэн үгээрээ нам цохив. Тэрбээр Тавантолгойн гэрээг УИХ-аар заавал хэлэлцүүлэх ёстой хэмээн үзэж буйгаа чуулганы индрээс мэдэгдэв. Харин УИХ-ын шүүлтэд оруулахгүйгээр гэрээ хийвэл Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийг огцруулна гэдгээ шулуухан мэдэгдэв. Сайд нарыг хэмээн олон тоонд дурдагдсан ч энэ үгийг гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнд илүү хамаатуулсан нь мэдээж.

Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг Тавантолгойн 1072 хувьцаанаас иргэд үр ашиг хүртэж эхэлнэ гэдгийг хэлсэн. Тэрбээр хувьцаа эзэмшигч 1.8 сая хүнд гэрээний урьдчилгаа мөнгөнөөс 100 мянган төгрөгийг хуваарилах боломж бүрдэнэ гэдгийг ч дуулгасан. Харин УИХ-ын дарга 1072 хувьцааг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах тохиролцоогүй нь ноцтой үр дагавар төдийгүй Монгол Улсын эдийн засаг нэг зах зээлээс бүрэн хамааралтай болох нь илт харагдсан,  хууль зөрчсөн гэрээ хэмээн мэдэгдэв. Товчхондоо УИХ-ын дарга Тавантолгойн гэрээнд гол анхаарлаа хандуулж, “таалагдахгүй” бол дөнгөлнө гэдгээ хэлсэн үгэндээ товч бөгөөд тодорхой илэрхийлэв.

Ерөнхий сайдын оройхон гарч, ширүүхэн хийсэн мэдэгдэл олон хүнд таалагдсан. Хийх ёстой ажлаа яг өнөөдөр л зоригтойгоор барьж авч, тууштайгаар үргэлжлүүлье гэсэн түүний зоримог үг “эдийн засаг шууд сэхнэ, сэргэнэ” гэсэнтэй адил сонсогдсон. Бүхний түрүүнд эдийн засгийг тавина хэмээн тунхаглаж гарч ирсэн Шийдлийн Засгийн газар 100 хоногийн хугацаанд бодож боловсруулснаа ажил хэрэг болгохоор зориглосон нь энэ. Харин үүнд дөнгө хэрэггүй. Томоохон гэрээ хэлэлцээр хууль дүрмийн дагуу явах нь зүйн хэрэг. Харин автор төдийхөн дээр улстөржилт хийхээр зэхэж буй бол энэ улс орны эрх ашигт харшилна. Тавантолгойн гэрээний автор УИХ-ынх эсвэл Засгийн газрынх байх нь зөвхөн сонгуульд л хамаатай.

Тавантолгойн гэрээ зурагдаагүй байгаа. Гүйцэтгэх засаглал хууль тогтоох дээд байгууллагын дээр гишгээгүй байгаа гэсэн үг. Оюутолгойн гэрээ УИХ-аар хэлэлцэгдсэн. Тавантолгойн гэрээ ч энэ замаар л явна, гажуудахгүй. Бас Ч.Сайханбилэгийг огцруулна хэмээн айлгах нь өнөө цагт тохирох тактик биш ээ. Огцорч, огцруулах улстөржилтөөс тэд бус бид л хохирдог.

В.Хэрлэн