УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Газрын тосны тухай хуулийн хэрэгжилтийн талаар УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулууны асуулгад Уул уурхайн сайд  Р.Жигжид хариуллаа.

УИХ-ын гишүүн Ж.Батзандан:

-Мэнэнгийн талд газрын тос олборлож байгаа газар бол хяналтгүй, эзэнгүй байгаа. Монголын талыг там болгосон. Энэ чиглэлд байгаль орчноо хамгаалах ямар арга хэмжээ авсан бэ? Монголын хэдэн компани туслах гүйцэтгэгчээр орж, ажлын байраар хангагдсан бэ? Хятадын талтай Өргөдлийн байнгын хорооныхон уулзалт хийсэн. Нухацтай авч үзэхгүй бол хэцүү. Танайхан Хятадыг харахаараа бөхөлзөөд байна уу гэсэн бодол төрөөд байдаг шүү.

Газрын тосны дарга Г.Өлзийбүрэн:

-Байгаль орчныг нөхөн сэргээх ажлыг тухай бүрт нь баталгаажуулж явж байгаа. Бидний зүгээс хууль, хяналтын шалгалтыг тавьж явдаг. Монголчуудаа  хийж чадах ажлыг монголчуудаараа хийлгэх зарчим барьдаг. Бид Хятадуудын өмнө бөхөлздөг байр суурьгүй, хуулиа бариад ажилладаг. Монгол Улсдаа яаж ашигтай, илүү оновчтой хувилбарыг сонгох хэрэгтэй.

УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү:

-“Петро чайна Дачин Тамсаг” компанийн Хонконг руу шилжүүлсэн мөнгө хэн гэдэг улстөрчийн данс руу орсон байдаг вэ? Мэнэнгийн тал үнэхээр аймшигтай болсон байгаа.

Уул уурхайн сайд Р.Жигжид:

-Автозамыг энэ онд багтааж барьж дуусгана гэж гэрээлэгч талтай тохиролцоод явж байгаа. Хонконг руу мөнгө шилжүүлсэн тухай асуудлыг хуулийн байгууллага нь шалгаж байгаа гэж ойлгож байна. 

Газрын тосны газрын  дарга Г.Өлзийбүрэн:

-Усыг 500-1000 метрийн гүнээс гаргаж  авч байгаа. Үйлдвэрлэлийн зориулалтаар гарч байгаа ус ундны усанд нөлөөлөхгүй.  Зам барих талаар ЗТЯ-наас ажлын хэсэг гарган ажиллаж байгаа. Газар шорооны ажил ид явагдаж байна. Дараа жилийн 12 дугаар сард барьж дуусгана. Хятадын талаас хил дамнасан хоолой барих асуудлыг компани нь тавьдаг.

УИХ-ын гишүүн Х.Болорчулуун:

-Би газрын тосны талаар асуулгыг Ерөнхий сайдад тавьсан. Ерөнхий сайдыг дөнгөж сонгогдонгуут нь газрын тосны чиглэлээр олон улсын жишгийн дагуу хувь хүртэж чадахгүй байгаа шүү гэдгийг хэлж байсан юм. “Дачин Тамсаг”-т ажиллаж байгаа гэрээт компаниудын амьдрах орчин нөхцөл туйлын муу. Хятадууд нь тусгайлан зассан байшинд амьдардаг. Гэрээгээр ажиллаж байгаа хүмүүсийн хөдөлмөр хамгаалал дээр мөн анхаарахгүй байна. Тэд боолчлолын байдлаар ажиллаж байна. Монгол хүмүүсийнхээ ажиллаж амьдрах нөхцөлийг сайжруулахын төлөө ажиллах үүрэгтэй. Үүргээ яагаад хангалттай биелүүлэхгүй байна.

Уул уурхайн сайд Р.Жигжид:

-Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйтай холбогдох заалтуудыг цэгцлэхээр төсөл боловсруулан хэлэлцэж байгаа. Барилгын ажил эхлүүлэх зөвшөөрлийг хоёр тал хамтран тохиролцоонд хүрсэн.  Монгол Улсад нийтдээ 23 талбай дээр бүтээгдэхүүн хуваах гэрээ хэрэгжээд явж байна. 19 талбайд нөөц ашигласны төлбөр авахгүй заалт байдаг. Олборлолтыг нь нэмэгдсэний дараагаар ашгаа өндөр хүртэхээр манай тал тохирсон байдаг.

УИХ-ын гишүүн Н.Батбаяр:

-Бид ойролцоогоор 1 сая тонн газрын тос жилдээ экспортлоод байгаа. Хэзээ газрын тосоо өөрсдөө боловсруулдаг болох вэ? Хэдэн компани газрын тос үйлдвэрлэх эрх өгсөн бэ? Дотоодынхоо хэрэгцээг эхлээд хангадаг болмоор байна.

Уул уурхайн сайд Р.Жигжид:

-Чиг үүргийн хувиараа манай яаманд газрын тос үйлдвэрлэх асуудал хамаардаггүй. Аж үйлдвэрийн яаманд хамааралтай. Гэхдээ энэ асуудлыг хариуцан ажиллаж байсан хүний хувьд хэдэн зүйл хэлье. Жилд 2 сая тонн нефть боловсруулах үйлдвэрийг Дархан хотод байгуулахаар ярьж байсан. Үүнийг дагаад жижиг үйлдвэрүүдэд зөвшөөрөл өгч байсан. Нийтдээ 10 орчим үйлдвэрт зөвшөөрөл өгсөн байдаг. Энэ чиглэлээр Аж үйлдвэрийн яам илүү мэдээлэлтэй байгаа.

Чуулганы хуралдаан үргэлжилж байна.