Энэ долоо хоногийн тренд сэдэв нь УИХ-ын гишүүн Х.Баттулгын тойрон хүрээлэгчдийг баривчилсан үйл явдал байлаа. Түүний туслахаар ажиллаж байсан хоёр ч бүсгүйг ээлж дараалан баривчилж, эрхэм гишүүнийг шүүхийн үүд сахихад хүргэв. Мөнгө угаасан, хуурамч бичиг баримт бүрдүүлсэн хэргээр шалгагдсан бүсгүйчүүдийн асуудал нэлээд өндөрт яригдаж, Засгийн газар, УИХ-ын гишүүдийн хараанд өртөв.
УИХ-ын гишүүн Х.Баттулга Хуульзүйн сайд Д.Дорлигжавт хандаж, туслалцаа хүсчээ. Тэрбээр "өөрийг нь улс төрөөс шахан гаргах зорилгоор үндэслэлгүйгээр эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаж, түүний хамтран ажиллагчид ялангуяа эмэгтэйчүүдийг баривчлан саатуулахдаа хууль зөрчсөн үйл ажиллагаа явуулж байгааг дурдаж" энэ бүхнийг таслан зогсооход хүчин чармайлт гаргахыг Хуульзүйн сайдаас хүсэв. Мэдээж энэ Х.Баттулгын эрхийн асуудал. Тэр энэ асуудлаар Хуульзүйн сайд байтугай Ерөнхийлөгчид хандах эрхтэй.
Харин Х.Баттулгын хүсэлтэд хариу өгсөн Хуульзүйн сайд Д.Дорлигжав эрх мэдлээ хэтрүүлж, хараат бус байх ёстой хуулийн байгууллагуудад нөлөөлөхийг санаархав уу гэсэн асуулт урган гарав. Х.Баттулгын хүсэлтэд Хуульзүйн сайд ихээхэн ач холбогдол өгч, Шүүхийн Ерөнхий зөвлөлийн дарга Н.Лүндэндорж, Улсын дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч Ц.Зориг, Улсын ерөнхий прокурор М.Энх-Амгалан, Цагдаагийн ерөнхий газрын дарга Р.Чингис нарт албан бичиг илгээлээ. Ингэхдээ Х.Баттулга болон түүний туслахуудын хэрэгт биечлэн хяналт тавьж ажиллахыг дээрх эрхмүүдээс хүсэв.
Хууль хяналтын байгууллагад шалгагдаж байгаа аливаа хэрэг ямар ч эрх мэдэлтнээс хараат бус байх хуультай. Ямар нэг байдлаар нөлөөлөх гэж оролдох нь өөрөө хууль зөрчсөн үйлдэл болно гэдгийг Хуульзүйн сайд мэдэхийн дээдээр мэднэ. Харин хууль хяналтын байгууллагуудын удирдлага руу “биечлэн хяналт тавих”-ыг хүссэн албан тамгатай бичиг явуулсан нь нөлөөлөх нэг оролдлого болов.
Мөн өчигдөр УИХ-ын гишүүн Г.Уянгад Хуульзүйн сайд "Ийм хүүхэдтэй эхийг хорих санал оруулсан мөрдөн байцаагч, түүнийг шүүхэд шилжүүлсэн прокурор, хорих шийдвэр гаргасан шүүх бүгд л хариуцлага алдсан байна. Тэдний алдааг засаад өнгөрч боломгүй..." гэж хэлсэн байв.
Товчхондоо бол Хуульзүйн сайд журмын нөхөр Х.Баттулгаа хамгаална, өмгөөлнө гэдгээ нууцалсангүй. Х.Баттулгын туслахыг баривчилж, шалгахдаа хуулийнхан алдаа гаргасан учраас хариуцлага тооцох ёстой гэдгийг тэр хэлж. Мөн эл хэрэгт заавал биечлэн хяналт тавих ёстой шүү гэдгийг хуулийн бүх байгууллагын удирдлагуудад эелдэгээр үүрэгдсэн нь олны анхаарлын төвд байна.
Өнгөрсөн оны сүүлээр УИХ-ын гишүүн М.Батчимэгийн зөвлөх З.Пагмажав эх орноосоо урваж, тагнуул хийсэн хэргээр шалгагдав. З.Пагмажавт Г.Түвшинжаргалаас ялгагдах зүйл байхгүй. Тэр адилхан л эмэгтэй хүн. Мөн л УИХ-ын гишүүний зөвлөх, туслах. Ялгаатай нь тэрэнд ой гарантай хүүхэд байгаагүй. Гэхдээ хэвлийдээ ихэр хүүхэд тээж байсан. Тэр нь мөрдөнд шалгагдаж байхад зулбасан.
Тэгвэл энэ тухай хэн ярьж, хэн түүний төлөө дуугарсан юм бэ. УИХ-ын гишүүн М.Батчимэг Хуульзүйн сайд руу албан бичиг илгээж, улс төрийн зорилгоор зөвлөхийг маань хорьж, шалгаж байна хэмээн хов зөөгөөгүй нь түүний “алдаа” байж болох. Хэрвээ М.Батчимэг гишүүн албан бичиг илгээсэн бол Хуульзүйн сайд Х.Баттулгатай адил онцгойлон анхаарах байсан болов уу.
Нөгөө талаар УИХ-ын эмэгтэй гишүүд яагаад М.Батчимэгийн зөвлөхийн төлөө нэг ч дуугараагүй юм бэ. Тэр адилхан л эмэгтэй хүн. Бүр мөрдөнд байхдаа ихэр хүүхдээ алдаж, зовлон амссаж байхад УИХ-ын гишүүн Г.Уянга, Л.Эрдэнэчимэг нар юу хийж байсан юм бэ. Г.Уянга хорихын үүдэнд очиж, жүжиг тавьж, Л.Эрдэнэчимэг цагдаагийн байгууллагын дарга Р.Чингист шаардлага хүргүүлж болох л байсан. Гэвч тэд хуруугаа ч хөдөлгөөгүй.
Тэгвэл өнөөдөр Х.Баттулгын туслах хоригдонгуут яагаад бүгдээрээ сандарч, албан бичиг шидэлцэж эхлэв. Хуульзүйн сайд илүү эрх мэдэлтэй, хөрөнгө мөнгөтэйд нь, эмэгтэй гишүүд илүү булчинлагт нь үйлчилдэг юм уу.
Ганцхан үйл явдлаар Монгол төрийн түшээ нар хүнийг хэрхэн алагчилдаг, аль нь илүү ашигтай вэ гэдгийг гаргуун сайн тооцоолдгийг олон нийт харлаа.
Хэдэн зуун хүүхэд улаанбурханаар өвдөж, 10 гаруй хүүхэд нас бараад байхад эрхэм ээж гишүүд юу хэлэв. Хүний нялх үр нохойд ноцуулж, амиа алдаж байхад Хуульзүйн сайд яаж дуугарав.
Ер нь бол гэмт хэрэг үйлдсэн, үйлдэхийг завдсан сэжүүр олсон л бол хууль хяналтынхан хэнбугайг ч шалгах ёстой, тийм хууль дүрэмтэй. Тэр нь жирэмсэн эмэгтэй, нялх хүүхэд эх байсан ч хуулийг дагах учиртай. Тэгэхээр хөхүүл хүүхэдтэй эхийг хорилоо, хүүхдийг хэлмэгдүүллээ гэж шоудах нь зүй ёсны шаардлага биш.
Хууль хяналтын байгууллага хараат бус байхыг нь эрхэм төрийн түшээд өөрсдөө хуульчилсан. Харин өнөөдөр өөрсдийн хараат болгох гэж элдэв бичиг шидэж, хэл амаар дайрч давшлах нь зүйд нийцэхгүй байна. Х.Баттулга бусдаас илүү эрх мэдэл, хөрөнгө мөнгөтэй байлаа ч түүнд хууль ижил тэгш үйлчлэх учиртай. Бас түүнийг тойрон хүрээлэгчид болоод хамгаалагчид ч хуулийн гадуур гишгэх ёсгүй.
В.Хэрлэн