“Бүргэдчин охин” баримтат киног баримтат кино биш гэх асуудал олон нийтийн анхаарлыг татаж байна. Энэ талаар Британийн “ВВС” агентлаг, “www.dailymail.co.uk” сайт нийтэлжээ.

Бүргэдээр ан хийхэд суралцаж буй казах охины талаар өгүүлэх “Бүргэдчин охин” кино нээлтээ хийхээсээ өмнө олон улсын анхаарлыг татсан билээ. Уг бүтээл хэдийгээр 89 дэх удаагийн “Оскар”-ын “Баримтат кино” төрөлд өрсөлдөх эрх авч чадаагүй ч Британийн шилдэг уран бүтээлчдэд олгодог “Bafta award” наадамд нэр дэвшжээ. Олны анхаарлыг татаж, нүүдэлчин монголчуудын амьдралыг дэлгэн харуулаад буй “Бүргэдчин охин” баримтат кино үнэхээр баримтат уран бүтээл үү гэх асуудал олон нийтийг хоёр хуваахад хүргэжээ.

Нэг хэсэг нь “Энэ бол баримтат кино биш. Зохиолын дагуу бичсэн кино байна” гэх болжээ. Энэ талаар тус бүтээлийн ерөнхий найруулагч Отто Белл “Ямар учраас ийм худал  яриа гарсаныг сайн мэдэхгүй байна. Энэ бол бодит түүх” гэж мэдэгдсэн байна. Гэхдээ найруулагчийн мэдэгдэл нийгэмд тархаад буй сөрөг мэдээллийг хангалттай няцааж чадахгүй байгаа талаар томоохон хэвлэлүүд онцолсоор байна. “Бүргэдчин охин” баримтат киноны үйл явдал хэтэрхий энгийн ч үзэгчдийг байлдан дагуулсан юм. Учир нь дэлхийн хаанаас ч олж харж чадахгүй бүргэдээр ан хийх гайхамшигтай үйл явдлыг энэхүү бүтээлээс олонтоо харж болно. Энэхүү бүтээлийн дууг нэрт дуучин Сиа дуулсан юм.

Мөн киноны гол дүр эрийн цээнд хүрсэн залуу биш. Ердөө 13 настай бяцхан охин байгаа нь уг бүтээл амжилтад хүрэхэд голлон нөлөөлжээ. “Бүргэдчин охин”-ны жинхэнэ нэрийг Айшолпан Нургайв гэдэг. Монголын баруун хязгаарын Баян-Өлгий аймагт жил бүр бүргэдийн баяр болдог аж. Уг баярт Айшолпан охин жил бүр оролцдог байна. Охин ааваасаа бүргэдээр ан хийх эрдмийг суралцсан гэдэг.

“Бүргэдчин охин” баримтат киног үзсэн нэгэн кино шүүмжлэгч “Хийсвэр. Нэг үгээр үлгэрийн баримтат кино” гэж тодорхойлжээ. Уг бүтээлийн эхэнд Айшолпан охиныг 2000 жилийн түүхэн дэх анхны бүргэдчин эмэгтэй” гэдэг. “Гэхдээ энэ бол худлаа, үзэгчдийг хуурсан өгүүлбэр” хэмээн АНУ-ын түүхч, доктор Адриенн Мэр мэдэгдсэн юм. “Баримтат кинонд Айшолпан охиныг Монгол дахь ганцхан бүргэдчин эмэгтэй мэтээр өгүүлсэн нь бодит түүхийг гуйвуулсан хэрэг боллоо" хэмээн түүхч хэлжээ.

Учир нь тус бүтээлд Казахын бусад бүргэдчин эмэгтэйчүүдийн талаар огт өгүүлээгүй гэнэ. “Бүргэдээр ан хийхийг хүссэн эмэгтэй бүхэн бүргэдчин болж болно. Айшолпан охиноос өөр олон жил бүргэдээр ан хийсэн чадварлаг бүсгүйчүүд бий. Гэхдээ энэхүү кино бодит түүхийг хэтэрхий их гуйвуулж, үнэт бодит мэдээллээр дутмар бүтээл болсон” хэмээн нэгэн шүүмжлэгч бичжээ. Шүүмжлэгчдийн мэдээллийн дараа кино багийнхан тайлбараа “Айшолпанохин өөрийн гэр бүлийн 12 үеийн түүхэнд бүргэдчин болсон анхны эмэгтэй юм” гэж засчээ. Өмнө нь “Монголын цор ганц бүргэдчин эмэгтэй” гэх тайлбартай байжээ.

Израйлийн гэрэл зурагчин 2014 оны дөрөвдүгээр сард Монголд очиж, бүргэдийн баярт оролцжээ. Тэрбээр энэ үеэр Айшолпан  охины зургийг авч нийгмийн сүлжээнд нийтэлсэн байна. Гэрэл зурагчны зургийг албан ёсны зөвшөөрөлтэйгээр дэлхийн томоохон хэвлэлүүд болох “ВВС”, “CNN”зэрэг агентлагууд цахим сайтдаа нийтэлсэнээр Айшолпан охин илүү алдартай болжээ.

Уг гэрэл зургуудыг харсан найруулагч Отто Белл Монголд очиж, охины гэр бүлтэй уулзан баримтат кино хийхийг зөвшөөрүүлж чадсан байна.

Б.Дэлгэрцэцэг