Б.Баабар: Бидэнд дутагдаж байгаа зүйл бол ухамсрын шанаа

10:00 цаг:

Монголын эдийн засгийн форум-2018” Төрийн ордонд үргэлжилж байна. Форумын нээлтэд Ерөнхийлөгч үг хэлсэн бол дараагаар нь “Рио тинто” группын захирал илтгэл тавилаа. Үүний дараагаар эдийн засагч Б.Батбаяр илтгэл тавилаа. Тэрбээр:

-Монголчууд “Оюутолгой”-г нээгээгүй.  “Оюутолгой”-г гаднын мэргэжилтнүүд ч нээгээгүй бол газар доороо байх байсан.  Гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татсаны хүчинд бидэнд огт байхгүй 10 тэрбум төгрөгийг гаднаас татаад байна. Цаана нь олон олон Оюутолгой байна. Бидэнд энэ бүхнээ зөв ашиглаж чадвал дэлхийн хамгийн баян орон болохоор байна.

Манай иргэдийн хэтэрхий дийлэнх нь “Оюутолгойн гэрээ буруу боллоо. Бид Оюутолгойгоос болоод хэзээ ч төлж  барахгүй өрөнд орлоо” гэсэн ойлголттой байна. Бодит байдал дээр “Оюутолгой “ 7 тэрбум ам.долларыг оруулжээ. 5.7 тэрбум ам.доллараар Монголд 1700 компантай худалдаа хийж, 14 мянган ажилтнуудынх нь доод цалин бусад салбарынхаас 10 дахин их байна. Оюутолгой Монголд үлдээж байгаа мөнгөний дүн дангаараа тэрбум болж байгаа нь Монголын үндэсний орлоготой тэнцэж байна.

Оюутолгойгоос сар бүр орж байгаа орлого тэтгэвэр тэтгэмж авагчид, төрийн албан хаагчдын цалинг бүрдүүлж байна. Хэрвээ Оюутолгой  зогсвол юун цалингаа нэмүүлэх, багш нар цалингүй болно.

Оюутолгойн гэрээ буруу хийгдсэн нь бидний буруу. 34 хувийг гаднын компаниас зээл тавьсанаа ойлгохгүй байна уу. Монгол Улсыг өрөнд оруулсан хүмүүс одоо Оюутолгойд шалгалт хийгээд явж байгаа шүү. Дубайд ямар ч нууц гэрээ байгаагүй. Нууц байсан бол дэлхийн хамгийн нээлттэй хотод биш Улаанбаатарын аль нэг байранд хаалгаа түгжиж байгаад хийвэл нууц болно.

Оюутолгой болон бусад уул уурхайн компанийг айлган сүрдүүлж, тендэрийг нь авсан төрийн албан хаагчид өнөөдөр төр сууж байгааг нэрээр нь хэлж чадна. Гудамжныханд шавхруу л ногдож байгаа.

Бидэнд ердийн эрүүл ухаан хэрэгтэй. Энэ чигээрээ хийрхээд байвал хэдэн үеийг өнгөрөөнө. Бидэнд өнөөдөр дутагдаж байгаа зүйл бол ухамсрын шанаа. Нүгэлийн хажуугаар чимээгүй өнгөрөгсөд нүгэл хийгчдээс илүү бэртэгчид. Би эх оронч хүн. Хэзээ ч ингэж зарлаж байсангүй, бас бөмбөр мэт нүдээгүй. Эх орондоо хайртай болохоор энэ үгийг хэлж байна. Би өөрийгөө эх орны нэг хэсэг гэдгээ сайн мэддэг. Тийм учраас  хаана ч энэ үгийг хэлнэ. Омог бардам эх оронч хүн, баярлалаа гэлээ.

Ингээд эдийн засгийн форумаар “Монгол Улсын хөгжлийн загвар” сэдвээр хэлэлцүүлэг эхлэв.

Монгол орны хөгжлийг хамтдаа урагшлуулъя

09:30 цаг:

“Монголын эдийн засгийн форум-2018” Төрийн ордонд хоёр дахь өдрөө үргэлжилж байна.  Нээлтэд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч үг хэлсэн юм. Дараагаар нь “Рио тинто” группын Зэс, Очир эрдэнийн группийн Гүйцэтгэх захирал Арнауд Суарат илтгэл тавилаа. Тэрбээр:

Монгол Улс хөгжлийнхөө зөв замдаа аль хэдийнэ орсон. Энэ нь төр, засгийн зарим лидерүүд зоригтой шийдвэр гаргасантай холбоотой. Монгол Улсын хувьд ямар их боломж бололцоо байна вэ. Бид хамтарч чадвал Монгол Улс түншүүдийнхээ хамтаар хөгжлөө хурдасгах боломж бий. Монголчууд удирдан манлайлах чадвартай гэдгээ олон зуун жилийн өмнө харуулсан.

Манай эзэмшсэн технологи “Рио тинто”-г дэлхийн тэргүүлэгч компани болгох зорилготой, дэлхийд  хариуцлагатай уул уурхайг хэрэгжүүлдгээрээ тэргүүлэгч компани юм. Уул уурхайн салбарын хувьд хөгжлийн сонирхолтой цаг үе дээрээ явж байна. Хөгжлийн эрин үетэйгээ хөл нийлүүлсэн үе дээрээ явж байна. Уул уурхайн салбар бизнесээс хүн рүү чиглэсэн өөрчлөлт шинэчлэлтийг дэмжээд явж байгаа. Бид нийгэмд, хүмүүст ямар хувь нэмэр оруулж байгаагаа олон нийтэд харуулдаг.

Бид ёс зүй, хамтын ажиллагаан дээр ил тод байдал, аюулгүй ажиллагаа, хариуцлагатай уул уурхайн төлөө ажиллаж байна. Манай группын хамгийн залуу зэсийн уурхай бол “Оюутолгой”. Аюулгүй ажиллагааны шилдэг үзүүлэлттэй уурхай болоод байгаа. Хөрөнгө оруулалтын гэрээг ил тод болгосон санаачлагыг олон улсын байгууллага өндрөөр үнэлсэн билээ.

Бид ажилтнуудаасаа үнэт зүйлсээ эрхэмлэж, үйлдлээрээ харуулахыг хүсдэг. Дэлхийд ховор зэс алтны уурхайг ажиллуулж байгаадаа бид баяртай байдаг. “Оюутолгой”-н гэрээ хэлэлцээрийг байгуулснаар хөрөнгө оруулагчид 7.5 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийсэн.

Оюутолгой бол Монгол Улсын томоохон татвар төлөгч аж ахуй нэгж, хувийн хэвшлийн хамгийн том ажил олгогч. Эдүгээ 14 мянган ажилтнууд байгаагийн 94 хувь нь монголчууд юм. “Оюутолгой”-н гүний уурхайг амжилттай бүтээн байгуулж чадвал  эерэг үр дүн гарна. Гүний уурхай ажиллаж эхэлснээр “Оюутолгой” дэлхийн хамгийн том зэсийн уурхай болж, Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийг бий болгоно.

Монгол Улсын хувьд байгуулсан гэрээ хэлэлцээгээ хамгаалах, дагаж мөрдөх нь чухал. Урт хугацаанд гэрээ хэлэлцээ явагддаг.  “Оюутолгой”-н хувьд хөрөнгө оруулалтын гэрээний халдашгүй байдал дээр тогтож байдаг. Эрдэнэс баялгийн салбарт хөрөнгө оруулалт хийхэд өрсөлдөөн ихтэй байдаг. Тиймээс гэрээгээр тохирсон нөхцөлүүдийг  тогтвортой хэрэгжүүлснээр гадаадын хөрөнгө оруулагчдын итгэлийг төрүүлдэг. Хөрөнгө оруулагч нарын итгэлийг татахын тулд гэрээ хэлэлцээгээ хамгаалж, тогтвортой байлгах хэрэгтэй.

Улс орон үнэ цэнийг бий болгож чадахаар бүтээн байгуулах хэрэгтэй. Монголчуудад маш олон авъяаслаг хүмүүс байгаа. Аюулгүй байдал, хариуцлагатай уул уурхайг “Оюутолгой”-д ажиллаж байгаа хүмүүс харуулж чадаж байна.

Говьд цэвэр ус чандмань эрдэнэ. Тиймээс бид говийн иргэдийг цэвэр усаар хангаж чадаж байгаа. Оюутолгой төслийг амжилттай хэрэгжүүлж чадна гэдэгтээ бид итгэлтэй байгаа. Монголчууд хэдэн арван жилийн турш энэ компаниар бахархах болно гэдгээ хэлье. Рио тинто” компани урт хугацааны түнш байж, хамтран ажиллахыг хүсч байна. Бидэнд өөр зам байхгүй, Монгол орны хөгжлийг хамтдаа урагшлуулъя гэлээ. 

Дараагаар нь эдийн засагч Б.Батбаяр илтгэлт тавьж байна. 

Н.Энх