Дипломгүй ч үг, итгэл даадаг залуусыг өндрөөр үнэлье
2019-04-24
Гэрэл зургийг MPA.mn

 

“Гудамжаар нэг диплом өвөртөлсөн ажилгүйчүүд” хэмээн олон хүн ундуйцсан үг чулууддаг. Дээд мэргэжилтэй ч ажил олдохгүй, олдсон ч голоод хийгээгүй цөөнгүй залуус зах дээр бараа зарж, дамын наймааны ченж болсон нь үнэн.

 

Өнөөдөр Монголд ромбо, диплом моодноос гарах хандлагатай байна. Их сургуульд дөрвөн жил суралцаад төгссөн залуус ажлын ярилцлагандаа л бүдэрч, эсхүл дагалдан ажилтны эхний сард л шантраад гарч оддогыг ажил олгогчид хэлдэг. Тиймээс ч хувь хүний хариуцлага, ухамсар, сэтгэлийн тэнхээ, шантрахгүй урмыг залуучуудад буй болгох нь онол, хичээлээс илүү чухал байгааг учирлах болов.

 

Сүүлийн үед ажил олгогчид, ажлын заранд заавал “их, дээд сургууль төгссөн байх” гэсэн улиг болсон шаардлагыг хасах болжээ. Харин түүний оронд үг, итгэл, хариуцлага даадаг байхыг л чухалчлах болж. Бас баярлалаа, баяртай, уучлаарай гэх эелдэг үгийг хэлж хэвшсэн байхад л болно гэнэ. Их, дээд сургуулийн диплом биш эзэмшсэн ур чадвар л хүний амьдралд хэрэг болдог гэдгийг ажил олгогчид харжээ.

 

Үндэсний статистикийн хорооноос мэдээлснээр хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагад ажил хайж бүртгүүлсэн иргэд 2019 оны 3 дугаар сарын эцэст 31.8 мянга, үүнээс 21.7 (68.3%) мянга нь бүртгэлтэй ажилгүй иргэд, 10.1 (31.7%) мянга нь ажилтай боловч өөр ажил хайж байгаа иргэд байна.

 

Бүртгэлтэй ажилгүй иргэдийн 47.7 хувийг бүрэн дунд, 30.3 хувийг дипломын болон бакалаврын дээд, 6.9 хувийг техникийн болон мэргэжлийн, 6.0 хувийг суурь, 4.5 хувийг тусгай мэргэжлийн дунд, 2.3 хувийг бага, 1.2 хувийг боловсролгүй, 1.1 хувийг магистр, доктор зэрэгтэй иргэд эзэлжээ.

 

Манайд Улсад өнөөдөр ЕБС-иа төгсөж байгаа хүүхдүүдийн 80 хувь нь их, дээд сургуульд орж байна. Гэтэл дээд сургуулиа төгсөж байгаа хүүхдүүдийн 79 хувь нь мэргэжлээрээ ажиллаж чадахгүй байгааг судалгаанд дурдсан байна.

 

Гэтэл үйлдвэрлэл, технологийн газруудад мэргэжилтэй ажилтан хомсдож, гагнуурчин, барилгачин, тоосгочин зэрэг мэргэжилтэй ажилтнууд дутаад байна. Манайд  их сургууль төгссөн “дээд” мэргэжилтнүүд хангалттай байна. Харин нарийн мэргэжлийн буюу малчин, саальчин, гахайчин, тахиачин, оёдолчин, эсгүүрчин ч алга.

 

Өнгөрсөн онд  ГОВЬ ХК, ГОЁО ХХК-иуд “Монгол ноолуур-дэлхийд” гэсэн зорилгынхоо хүрээнд ажилтай, орлоготой байхыг хүссэн 500 хүнийг цалинтай сургалтад хамруулж байнгын ажлын байраар хангах саналыг тавьж байв. Ингэхдээ нэхэх, ээрэх машин баригч, нөхөн засагч, түүхий эд ангилан ялгагч, оёдолчин зэрэг ажлын байрыг нээлттэй зарласан. Гэсэн ч цалинтай сургалтад хамрагдаж, ажлын байртай болох таатай нөхцлийг охид, залуус төдийлөн тоогоогүй.

 

Өнөөдөр оёдолчин хамгийн багадаа 1 сая төгрөгийн цалинтай байх юм. Оффисын ажилтнаас хавь илүү өндөр цалин. Тиймээс ч охидоо оюутан биш, оёдолчин болговол арай дөнгүүр амьдралын баталгаа хүлээж байна....

 

Г.Сүрэн

Shuud.mn
Сонин хачин
bayar:
ENE MONGOL ohidv xuvguud buxniifg xiine
2019-06-09
Манай хамаатны 5 настай дүү том болоод яаж хялбар ажил хийх вэ гээд би худгийн хүн болноо ингээд болоо ингээд болоо гээд хаалтны ишиийг хөдөлгөж байгаа дүр үзүүлсэн гэдэг
2019-05-25
Tungaa:
Их дээд сургууль төгссөөгүй ч зөв сэтгэлтэй ажилсаг залуус олон байдаг дипломны гол болсон дээгүүр санаатай юу ч хийж чадахгүй үг даахгүй залуус их байдаг чаддагыг нь дэмжье .
2019-05-24
Тэнүүн:
Одооны охид залуус их хялбар биеэнд хөнгөн ажил дээр нь цалин харна их маягтай дандаа голно
2019-05-24
угаасаа боловсрол хэрэггүй гэж байгаа биздээ
2019-05-23
Зочин:
Ингэж туулшрахгүй ээ. Номын дуу сонссон хүн гэдэг үнэхээр хэрэгтэй. Эрэгтэй хүүхдээ сайн сурга номоор бөмбөгд! Мэдлэг нэгдүгээрт шүү. Ёс зүйг ээж аав эмээ өвөө цэцэрлэг бага анги суулгаж өгч байх ёстой.
2019-05-23
ккк:
Тийм сүрхий юм бол мундаг болчоод, дипломтой залуусаа цалинжуулаад ажилд авчаач
2019-05-23
Зочин:
Үнэн сэтгэлтэй ажил хийдэг залуус байнаа. Үүний хажуугаар ажил муутай залуус нь бусдын хийсэн хөдөлмөрийг үгүй хийдэгүүд бас байна.цалин мөэгөнд бас учир байна үүнийг зөв хүнд урам болгож өгөх хэрэгтэй.тэгж бж л хөдөлмөр зөв хүндээ үнэлэгдэж очино.
2019-05-23
Хаха, чи өөрөө тийм мундаг юм бол олигтой цалигтай ажил хийж чадах уу, юм бүтээж чадах уу
2019-05-22
2 taltai asuudalshde.Huwi hun sain l suraltsah yostoi bolowsrol bol bh yostoi asuudal medleg paraktik suuri humuujil hosloj bj diplomnii ur dun garna. Setgel bh yostoi ch dan setgeleer buh ajliig hiihgui zarim ajliin bairand medleg dutdag.
2019-04-30
zochin:
Diplom gdg zuil Mongolchuudad l chuhal bdag blohoos bish gadnii ornuudad Hamgiin gol ni dadlag turshlag bagaar ajilah chadvar hiihig hussen huslin hardag ..Bi hed heden gadniihand helj bsan hervee em hun diplomgu bl hadamd garhad ch hetsuu yag unen dee Mgl d gadaa suuj bga guilagchin hurtel diplomtoi shuu ghd uulga aldaj bilee ...Bi diplomgu ghdee bi 3 heltei toriin alband hurtel ajilj bsn ndd chadvar ni bdag blhr bi haan ch ymr ch ajil hiiged amidarj chdan tghd Diplomtoi surhii angli solongos hyatad heltei gsn hernee naad zahin soyolgu humuus haa saigu bdg hotsoron uun amnaas ni dandaa sadar samuund uruu tatsan ugs garna ..Diplom bl Seheeten gsn ug ternees bish hussen blgon avaad baival yst sorry tiim papereer yugaa hiihev haytsan dr
2019-04-26
Ajil hiij chadahgui hudlaa yarina esvel gent alga blno .utasaa salgaad avahgui ymarch hariutslaga bhgui zugeer suuj bgaad tsalin avah gesen.Ymarch setgel bhgui zaluu humuus baij .
2019-04-25
Zochin:
Svren chamaig soliod mergejilgvi 8 -r angi tugssun diplomgvi surug setgeltei hvniig ajild avahad boloh yum baina tiimee SVREN GUAI kkkk
2019-04-25
Zochin:
Uuuu huurhii Mongolchuudiig bolovsrolgvi bolgoh vil ajillagaa yavuulah ni l dee. Ene setgvvlchid er ni mongoliig ih ballaj baina shvv setgvvlchid gej mergejil hereggvi harin SURUG HAR MUUHAI ENERGITEI l bol setgvvlchiin orioliig ajliig hiij boloh yum bishvv. Setgvvlch survaljlagchidiug HAR ENERGITEI l bol mergejil shaardahgvi boluul yasiin geed baival diplomtoi mergejiltnvvdiin bodliig oilgoh baih gej bodloo sergvvlch boloh GAR ENERGITEI MUUHAI HVN TA OILGOH BOLUU hehehe
2019-04-25
zochin:
Diplom gdg zuil Mongolchuudad l chuhal bdag blohoos bish gadnii ornuudad Hamgiin gol ni dadlag turshlag bagaar ajilah chadvar hiihig hussen huslin hardag ..Bi hed heden gadniihand helj bsan hervee em hun diplomgu bl hadamd garhad ch hetsuu yag unen dee Mgl d gadaa suuj bga guilagchin hurtel diplomtoi shuu ghd uulga aldaj bilee ...Bi diplomgu ghdee bi 3 heltei toriin alband hurtel ajilj bsn ndd chadvar ni bdag blhr bi haan ch ymr ch ajil hiiged amidarj chdan tghd Diplomtoi surhii angli solongos hyatad heltei gsn hernee naad zahin soyolgu humuus haa saigu bdg hotsoron uun amnaas ni dandaa sadar samuund uruu tatsan ugs garna ..Diplom bl Seheeten gsn ug ternees bish hussen blgon avaad baival yst sorry tiim papereer yugaa hiihev haytsan dr
Goloh erh n bid nart bna:
Ehleed zah deer baraa zarj damiin naimaachin chenk bolood oldog ashignaas iluu tsalin ugchih tegeed shantrahgui ug daaj ajiliig tan hiiyoo.
2019-04-25
zurh:
Mongold hunii hodolmoriig uneldeg bolchood ajil hii gej hel. sard 1sayiig avsanch amidrald hurehgui shuu lalruudaa
2019-04-24
ккк:
Тийм сүрхий юм бол мундаг болчоод, дипломтой залуусаа цалинжуулаад ажилд авчаач
Хаха, чи өөрөө тийм мундаг юм бол олигтой цалигтай ажил хийж чадах уу, юм бүтээж чадах уу
xxexe:
ehleed ene ajilj bgaa hvmbvsiin ilvv tsagiig boddog bolchih tgd vndsen tsalingiin nemchih tegj bj ene olon zaluus ajil hiine
2019-04-24
Зочин:
Залуусыг гээд зөв биччих л дээ. Танайхыг олон хүн уншдаг. Тэгээд юу ч мэдэхгүй, боловсролгүй гэж элдвээрээ хэлүүлээд байх юм сэтгүүлчид.
2019-04-24
угаасаа боловсрол хэрэггүй гэж байгаа биздээ
Jj:
Eрөнхийлөгчид пялдагнаж байна
2019-04-24