Сүүлийн арав гаруй жилийн хугацаанд 6128 монгол эмэгтэй гадаадын иргэнтэй гэр бүл болжээ. Үүнээс 80 орчим хувь нь 18-25 насны охид, эмэгтэйчүүд харин гэрлэж байгаа гадаадын иргэд (70 хувь нь солонгос) нь 35-60 насныхан. Мэдээж гадаадын иргэдтэй гэрлэгсдийн 95-97 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байгаа. Энд харьд одсон дээрхи 6000 гаран эмэгтэй маань хилийн цаана байх  заяаны ханьтайгаа хэрхэн учирч хайрлаж дурлан нэгэн насны амьдралаа хамт өнгөрүүлэхээр шийдсэн тухай сонирхуулья.

.

Яг үнэндээ тийм сайхан хайр дурлал учралын түүх гэвэл энд үнэндээ бичих зүйл бага байна. Ихэнх нь тавилангаараа танилцаж учраагүй, найз нөхөд болон гэр бүлийн хэн нэг гишүүнийхээ санаачилгын дор зуучлалаар гэрлэсэн байдаг. Гэвч тэр бүсгүйг энд буруутгах аргагүй. Хайр сэтгэлгүй бүр огт танихгүй хүнтэй хатуу гэрээ болзлын дор гэрлэхдээ өөрийгөө гэхээс илүүтэй нэг гэрт ажилгүй бие биенээ харан тойрон сууж, арай гайгүй яваа нэгнийгээ татаастай амьдардаг хэдэн ах, эгч дүү нараа араасаа чирэн гарах боломжийг харсан байдаг. Энэ нь өнөөх л ажилгүйдэл ядуурал, нийгэмдээ амьдралдаа сэтгэл дундуур байх цөхрөл гутралаас үүдэлтэй. Үүн дээр мэдрэмжтэй хөдлөж мөнгө олох зорилгоор бий болсон зуучлалын алба нэртэй “эхнэрийн ченжүүд”  мөөг шиг олноор бий болсон. Энэ зуучлалын  алба гэх  газар очвол юун алба байхав ерөөсөө л нэг хэл амтай амтай хүүхэн, солонгос нөхрүүдийн нэрийн жагсаалттай сууж байдаг. Ирсэн бүсгүйн талаар анхааралтай судалж ярилцаж, асуулт тавиад өөрийнх нь ядуу байх, ардаа хэл ам хийх татлаа түлхээ багатай байх, их өндөр боловролгүй байх  гэх мэт үндсэн шаардлагад тэнцэж байвал тэгсгээд мөнгөний яриандаа ордог. Тэднээс амьдралын бололцоотой боловсрол хэл устай хэдэн эмэгтэй танайхаар зуучлуулан гадагшаа бэр болон “ехпортлогдсон бэ” гэж асуувал бараг л юу гэж тийм хүн гадаад хүнтэй гэрлэхэв дээ л гэж гайхах байх. Тэгэхээр дээрхи 6000-д ямар бүсгүйчүүд маань гарсан бэ гэдэг нь ойлгогдоно.

.

Харин харьд одсон монгол бэр маань хүний газар хадамд очиход нь юу хүлээж байдаг вэ. Яг үнэндээ анх зуучлуулж байхдаа их сайхнаар төсөөлсөн байдаг. Солонгос драмууд дээр гардаг шиг зөөлөн дуутай цэвэрхэн “гоонж” хослуулсан, үсээ гийлдсэн соёлтой дөлгөөн зантай цэвэрхэн цагаан царайтай аятайхан Хангүг эр тосоод л. Хадмууд хүрээлэн шаагилдаж бэлэг сэлтээр булаад ч юм уу. Харамсалтай нь ихэнх тохиолдолд өөр дүр зураг угтдаг. Ер нь Солонгост амьдрах, орших шалгуур их өндөр л дөө. Сайн боловсрол эзэмшсэн нэг бол сайн бизнестэй хөл дээрээ баттай зогсож байж гэр бүл зохиож аятайхан таалагдсан бүсгүйтэйгээ гэрлэнэ. Ингэж чадаагүй буюу өдөр тутмын ажлын их дарамтнаас стресст орсон, зан харьцааны доголдолтой “сөжү” нэлээн залдаг болсон нөхдүүд л гоонь явна.

 .

Тэд зуучлах албаар монголоос эхнэр “авчируулна”. Гэр бүл болно гэдэг гадны оронд байтугай өөрийнхөө эх оронд элбэг хангалуун байхад ч авч явахад төвөгтэй харилцаа гэдэг. Гэтэл эцгийн эрхт ёс Кунз буюу эмэгтэй хүнийг дорд үзэх хандлагатай  Солонгос оронд бэр бууж сэтгэл тэнэгэр явах гэдэг тийм амар биш. Гэхдээ л энэ бүхнийг давж гарахаар 6000 хол гарсан бусгүйчүүл гараад явчихсан байна. Эндээс зуучлалын алба нэртэй эхнэрийн ченжүүд багагүй ашиг халаасалсан. Зуучлагчид гэрлэлтийн дундаас ашиг олж, зөвхөн мөнгө өгсөн талын эрх ашгийн талд гэрээг хийж  хүний эрхийг ноцтойгоор зөрчдөг. Мөн гэр бүл зуучлалд их хэмжээний мөнгө яригддаг тул эхнэр нэрээр “амьд барьцаа” болж нөхөр болон хадмуудын хүссэнээр байх болж сэтгэл санаа, бие махбодын хүчирхийлэл, дарамтад өртдөг нь үнэн. Үүнийг “эхнэрийн ченжүүд” сайн ойлгож байдаг. Гэхдээ л өө дажгүй ёстой сайн хүн таарлаа гээ л явуулчихдаг мөсгүй улс.

 .

Гэхдээ сүүлийн жилүүдэд энэ аз сорьсон бизнес гэрлэлтээс бүсгүйчүүд маань татгалзах болсон байна. Гадаад хүнтэй гэр болох нь тухайн үедээ ажилгүй ядуу амьдралаас гарах нэг шинэ гарц болж харагдаж байсан. Тэгэээд ч зөвхөн мөнгөний өгөө авааны харилцааг зохицуулсан гэрээгээр тухайн улс орон, үндэстэн ёс заншлийн талаар тун бага мэдлэгтэйгээр яаран гарч олон  бэрхшээлтэй  тулгардаг байсан байх. Гадаадын иргэнтэй, ялангуяа Солонгос иргэнтэй гэр бүл болж байгаа иргэдийн асуудлаар зарим ТББ гэрлэхээс нь өмнөх сургалтад хамруулах ажлыг 2008 оноос зохион байгуулж байгаа нь үр дүнгээ өгч байна гэжээ.  Ийм сургалтад хамрагдсан Солонгос иргэнтэй гэр бүл болох гэж байгаа зарим эмэгтэйчүүд тухайн улсын хууль, дүрэм, ёс заншил болон гадаад бэрийн амьдралын асуудлаар зохих мэдлэгтэй болмогцоо гэрлэх шийдвэрээсээ татгалзсан тохиолдол гарсан аж. Тухайлбал, сүүлийн хоёр жилд гадаадын иргэдтэй, ялангуяа БНСУ-ын иргэнтэй гэрлэсэн иргэдийн тоо буурсан үзүүлэлттэй  байна. Гадаадын иргэдтэй гэр бүл болсон монгол иргэд 2007 онд 972 байсан бол 2010 онд 469 болж, хоёр дахин буурсан тоо судалгаа гарчээ. Энэ бол үнэхээр сайн мэдээ.

 .

Нэгэнт шийдээд хүний газар одсон бусгүйчүүдээ бид муулах, гадуурхан хандах хэрэггүй юм. Харин эх орондоо эр нөхөр гэр бүлийнхээ хамт ирж амьдрахыг уриалцгаая.

 .

П.Баярхүү /тоймч/