Хоёулаа харья даа, сарын дараа эргэж ирээд хэвтэнэ ээ гэж хэлээд 2 сарын настай болсон ханиа эмнэлгээс авч гарахдаа, ор олдохгүй байна гэж үнэнийг хэлж чадаагүй ээ гээд шүд зуун нулимсаа залгих найзыгаа өрөвдлөө. Сайн боловсролтой, өөрийн бизнестэй, под хийсэн мөнгөтэй, улс төрд орж хэн нэгний гутал тослохоос татгалзаж өөрийнхөөрөө амьдарч ирсэн найз маань үхлийн өмнө хүчгүйдсэн үү, ядарсан үед төрийн үйлчилгээ ямар холыг мэдэрч гутарсан уу гэдгийг нь ялгахыг хичээж түүний дотор эсгэсэн яриаг сонсож суулаа.

.

Зургаан сарын өмнө ханийнх нь хүзүүн дээр нь нэг бондгор зүйл гараад алга болж, дараа нь хавагнаж, өвчин даамжирч янз бүрийн оношоор явсаар Хавдрын үндэсний төвд очиж шинжилгээ сорил өгөхөөр болж. Төдөлгүй булчирхайн хавдар болох нь тогтоогдож хэвтэх шаардлагатай гэж. Оношоо зөв олох гэж эмнэлэг хэссээр алдсан энэ хугацаанд хүн нь бүр дор орж, хөлөөрөө явж чадахаа болин дээш доош өргөж тэвэрч зөөдөг болжээ. Тэгтэл ... сэтгэлээ бариарай... танай хүн 4-р үедээ орчихож хоёр сарын л хугацаа байна. Бид авмаар л байна, даанч ор алга. 6 сарын дараа ор гарах байх гэсэн гэнэ. Нэмж юу хэлэх билээ.

.

Энд нэг ханиадны тухай, дүүргийн эмнэлгийн ор хүлээдэг хүнд сурталын тойргийн тухай яриагүй. Сүүлчийн гэх шатандаа орсон 2-3 сарын настай хүмүүст, ор алга 6 сарын дараа ирж хэвтээрэй гэж галзуу хүн шиг юм хэлж суугаа эмнэлгийн ажилтныг найз маань зүхээгүй. Харин ямар ч танил талгүй, мөнгө ч үгүй бололтой нэг өвгөн хэдхэн сарын настай болсон хөгшнөө тэвэрч хонгилд хэд хоног суусаар ор олдохгүй гэдэгтэй эвлэрчихсэн эмгэнийхээ санчигийг үнэрлэн харья даа гэснийг харахад үнэхээр өрөвдөлтэй, сэтгэлд нь арилахгүй зураглал болж үлдсэн тухай ярьсан. Яг л “Титаник” кинонд үхэлтэй эвлэрээд хамтдаа дуусахаар шийдсэн хоёр хөгшин шиг санагдсан шүү гэлээ. ...Уучлаарай, хөөрхий тэр хоёр хэзээ ч хэвтэхгүй л байхгүй юу. Зарим хүн нь жилийн дараа ирэх дараалалтай байгаа. Тэгээд л өнгөрсөн байх хөөрхийс, харин манай ах эгч хоёр хэл ам хийж бараг тэр Н.Удвал сайд руу нь  яриулсан байх, тэгээд  тэр оройноо хэвтсэн. Харин 14 хоног дээрээ бол үнэхээр хатуу юм билээ. Ямар ч хүнд байсан хоног болсон бол шууд л гарна. Би ханьдаа хоёулаа эмнэлгээс түр гараад, гэртээ чийгнээс хол байж байгаад эргээд хэвтнээ гээд л авч гарсан. Тэр маань итгээд харих нь жоохон дээрээ, охин дээрээ очих нь гээд баярлаад л гарсан даа. Үнэндээ бол тэнд дахиж хэвтэнэ гэж саналтгүй ...

.

Найз минь  өчигдөр бүрлээчийнхээ 49 хоногийн буяныг хийсэн.

Нэр дэвшиж явахад чинь салбарын асуудлыг тань улс төржүүлж, сурталчилгааг тань харлуулья гэсэнгүй ээ Н.Удвал сайдаа. Танаас ч өмнө Цолмон гэж хүүхэн сайд байхад ч, Ламбаа гэж инээмсэглэсэн  нөхөр сууж байхад ч  ийм л байсан, бүүр  өмнө нь ч  ийм л байсан.

Хэн нэг Их хурлын гишүүний ойр дотны хүн, хэн нэг төрийн өндөрлөг хэзээ ч ирж хэвтэхгүй болохоор энэ тасаг ийм л байсаар байгаа.

.

“2300 хүн элэгний өвчнөөр нас барж байгаагаас 1700 нь хорт хавдраар өнгөрдөг. Манай улсад хоёр жилийн хугацаанд бараг 5000 хүн үхчихээд байна” гэж Эрүүл мэндийн дэд сайд Ж.Амарсанаа хэлжээ. Харин хэд нь ор байхгүй гэсэн үгээр сүүлийн горьдлогоо Хавдарын эмнэлгийн үүдэнд орхиж үхэлтэйгээ эвлэрэн, харьж амьсгал татсан бол, дэд сайдаа. Улсын хэмжээнд 21 аймгийн дунд ганцхан байдаг Хавдрын эмнэлгийн чинь “хөнгөвчлөх тасаг” нь 16 ортой гэнэ, мэдэж л байгаа байх даа. Дээр өгүүлсэн 5000 өөд болоочоос хөнгөвчлөх тасгийн 16 ортой тасагт хэдийг нь хүлээж авч жоохон ч гэсэн найдвар төрүүлээд явуулсан бол. Нэгэнт эдгэшгүй өвчтэй болж үхэлтэй тулж байгаа хүнээ сэхээгээд өг гэж хүн бурхнаас л гуйхаас сайдаас гуйхгүй. Зүгээр л тэднийгээ тайван байлгаж, зовлон шаналалыг нь хөнгөлж байгаад явуулчих хэдэн ортой тасаг нэмээд өгчихөөч гэж төрөөсөө гуйж байна. Даан ч дээ, ийн гуйж суух гэж бид бухимдахгүй байх арга алга.

.

Таны “...эмч нараа л сургахаас салбарын өөрчлөлтийг эхэлмээр байна”  гэж нэгэнтээ яриа өгсөн байхыг уншсан. Энэ эмнэлгийхээ ор, өрөө тасгаа нэмэхээс, эмч нарынхаа ажиллах нөхцлийг сайжруулах “жижигхэн асуудлаас” өөрчлөлтөө эхэлмээр юм даа, дэд сайдаа. Хавдар гэх өвчинд амьдралаа атгуулсан, 3-р үедээ орсон 2 сарын настай болсон хүнд 6 сар ор хүлээх хэрэгтэй гэж хэлэхээс өөр аргагүй болчихсон эмнэлгийн нэг тасаг Монголд байна. Яг л хэдхэн аврах завьтай “Титаник” хөлөг шиг, мөсөн уул мөргөсөн мэт болсон энэ ганц эмнэлэг өвчтөнүүддээ тусалж чадахаа болиод байна.

Найз маань бүрлээчдээ хорт хавдартай гэдгий нь хэлээгүй, эдгэнэ гэж итгүүлж дараагийн амьдралын алхамуудаа ярилцсаар гэртээ өнгөрүүлсийн билээ.

.

“...Би улс төр хийж хор хутгаж, хүний хоолыг луйвардаж тендерийн мөнгө идээгүй дээ, өөрийнхөө гараар, зүтгэлээрээ амьдралаа босгож ирсэн. Тэгэхэд хүнийг маань үлдээсэнгүй, боломж олгосонгүй” гээд уйлсан. Муу найз маань бөхийжээ. Амьдрал хатуу, хүн зовлон даадаг л гэдэг.

Гэхдээ Төрийн хариуцлагагүйгээс овоорсон бухлыг ард түмэн нь үүрч бөхийсөөр байх уу л гэж асуумаар байна.

.

П.Баярхүү /тоймч/