Босоо хөх Монгол бүлгэм, Ноён уулаа аварья хөдөлгөөнийхөн өнөөдөр Зууны мэдээ сонины “Үндэсний мэдээллийн төв”-д сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийлээ. Тэд энэ үеэр “Хэлмэгдэгсэдийн хөшөөний дэргэд өлсгөлөн зарлах болсон шалтгаан нь урт нэртэй хуулийг хэвээр үлдээх, Ноён уулыг хамгаалах гэсэн хоёр л асуудал байсан. Гэвч УИХ-ын чуулганаар Гацууртын ордод төр хувь эзэмших тухай хэлэлцээд төр 20 хувь, Сентерра гоулд 80 хувь эзэмшинэ гэдэг асуудлаа л хууль санаачлагчид буцааж, түүнийгээ Ноён уулаа аварлаа гэж олон нийтэд буруу ойлгуулсан. Битүүний өдөр нь урт нэртэй хуулинд өөрчлөлт оруулсанаар ойн сан, усны ай сав газруудад байх ашигт малтмалын 270 гаруй лицензийг “амилуулчихлаа”.
й
Урт нэртэй хуулинд өөрчлөлт орсноор Гацууртын ордыг ашиглах эрх бүрэн нээгдсэн гэсэн үг. Хэдийгээр төсөл санаачлагчид Гацууртын орд Ноён уулнаас 5.8 км зайтай байгаа. Ямар ч асуудалгүй гэсэн ч Гацууртыг эзэмших лицензтэй барьцаад Ноён ууланд лицензтэй уул уурхайн компаниуд үйл ажиллагаагаа эхлүүлэх нь мэдээж. Аль эсвэл Сентерра гоулд компанид лицензээ зарахыг ч үгүйсгэхгүй. Бид эдгээр асуудлаар л төрийн гурван өндөрлөгт шаардлага хүргүүлсэн. Ерөнхийлөгчийг хориг тавих болов уу гэж хүлээсээр 13 дахь шөнөө эмнэлэг, цагдаагийн оролцоотойгоор өлсгөлөнгөө хүчээр зогсоолоо. Тухайн үед хотын төвийн бүх замуудыг хаасан. Тагнуулын үйл ажиллагаанд л шаардлаагтай сүлжээ унагагчийг ашигласан. Гэр лүү дайрч биднийг хүчээр саатуулж, эмнэлэгт авчирч, битүү цагдаагаар мануулж албан шаардлагаар дусал залгасан. Тэгэхээр албан ёсоор өлсгөлөнг зогсоосон гэсэн үг биз дээ.
ы
Бидний өлсгөлөнг зогсоосон ч тэмцлийг минь зогсоож чадахгүй. Энэ тэмцэл ганцхан Босоо хөх монгол бүлгэмийн тэмцэл биш, Ноён уулаа аврая хөдөлгөөний тэмцэл ч биш. Энэ бол урт нэртэй хуулийг хэвээр үлдээж, байгалаа хамгаалья гэсэн нийт монголын тэмцэл. Бид л өнөөдөр дуу хоолой нь болж, олон нийтэд ил харагдаж байгаа нь болохоос олон нийт дуугарья, босьё, тэмцье гэж бодож байсан байж таараа. Тийм ч учраас өдөр шөнө гэлтгүй өлсгөлөн зарласан 13 хоногт бидэн дээр ирж, гадуур хамгаалалтад байсан залуучуудыг маань хооллож ундалж байсан болов уу. Биднийг дулаан хувцас, бээлий малгай ороолт, халдаг наалт, оймс гутлаар хангаж байсан ард түмэндээ баярлалаа. Монголын ард түмэн минь үнэхээрийн сайхан сэтгэлтэй гэдгээ харууллаа. Гадаадад ажиллаж амьдарч байгаа монголчууд маань бидэнтэй холбогдож гарын үсгээ явуулж, дансанд минь хандив өгсөн. Маш их баярлаж байна. Монгол хүний сэтгэл ийм л байдаг.
й
Тийм болохоор бид одоо ингээд зогсохггүй үргэлжүүлээд ирэх гуравдугаар сарын 1-ний өдөр Чингисийн талбай дээр тайван цуглаан зохион байгуулна. Албан ёсны зөвшөөрлөө авчихсан. Энэ өдөр монголчууд минь бидэнтэй нэгдэж байгаагаа илэрхийлээд цуглахад л хангалттай. Цуглааны үеэр урлагийнхан эх орноо магтан дуулж, Монголоороо омогшино. Үндэсний үзлээ сэргэж, эх орноо гэсэн сэтгэлээ бадраагаасай. Бид хуулийн дагуу бүгдийг хийж байгаа. Мөн зөвхөн монголдоо гэхгүй олон улсын байгууллагуудад хандсан байгаа. Монголын байгаль, монголын түүх соёл зөвхөн биднийх биш. Дэлхийн өв соёлыг тээсэн улс орон байж, хүн төлөрхтөний эсрэг гэмт хэрэг хийхийг эсэргүүцэж байна.
ы
Тэр ч утгаараа биднийг мөнгө авч өлсөж байгаа гэж гүтгэж байгаа хүмүүс баримтаа гаргаад ир. Бид эх орноо гэсэн чин сэтгэлээр нэгдсэн залуус. Хийх ажилгүйдээ ингэж өлсөж, худлаа эх орон гэж хашгираагүй. Бид хэн нэгнийг хална, солино гээгүй, ард түмнээс гарсан урт нэртэй хууль, түүхийн өвийг тээсэн Ноён уулыг хамгаалах асуудлыг л ярьсан. Бид цөм ардаа гэр бүлтэй, амьдралтай ажилтай хүмүүс. Гэхдээ бид эх орныхоо төлөө шаардлагатай гэж үзвэл халааснаасаа мөнгө гаргах сэтгэлтэй тийм л залуус” гэлээ.
ый
Мөн энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Л.Эрдэнэчимэг “АН-ын бүлгийн хуралдаан дээр УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд хоёр өлсгөлөн зарласан хүмүүс өдрийн 500 мянган төгрөгөөр өлсөж байгаа гэж ярьсан. Энэ хүмүүс чинь бусдын гар хөл” гэсэн утга бүхий мэдээлэл хийж нийгэмд ташаа ойлголт хүргэлээ. Баримт нотолгоогүй бусдын нэр хүндэд халдсан түүнийг шалгуулна гэсэн юм.
йы
Харин “Ноён уулаа аварья” хөдөлгөөний тэргүүн н.Цэрэннадмид өнөөдөр УИХ-ын гишүүн Г.Уянгатай уулзаж “Та бүхний энэ өлсгөлөн зарлахад санхүүжүүлсэн хүн нь хэн юм бэ гэж асуухад захиалагч нь Монгол улсын Ерөнхийлөгч ш дээ” гэж хариулсан байна. Энэ асуудалд тайлбар өгөөч гэсэн сэтгүүлчийн асуултад хариулахдаа “Монгол Улсын ерөнхийлөгч өнгөрсөн онд Ноён уулыг очихдоо та бүхэн уул усаа хамгаалах тэмцлээ хий би дэмжээд өгье гэж хариулсан. Тэр утгаараа л хариулсан гэв.
ы
П.НаранГэрэл зургийг Б.Дэрмээ