Хэзээ ч гундаж гандахгүй юм шиг сонсогддог ардчилал гэгч маань өнөөдөр дэлхий дээр гурав дахь ухралтынхаа үед явж байна. Үүнийг давах зам буюу төр аливаа тулгамдсан асуудалдаа ард түмнийг идэвхтэй, үр дүнтэй татан оролцуулах аргачлал нь “Хүмүүс үзэл бодлоо илэрхийлэхүй” орчуулгын бүтээлд минь бий хэмээн Стэнфордын судлаач, улстөрч Г.Занданшатар ярих боллоо.

Энэ ном төрсөнтэй холбоотойгоор зөвлөлдөх ардчилал гэх үг хэллэг илүү их тодорч байгаа ч анх Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг Зөвлөлдөх ардчиллын аргачлалаар шийдэх саналыг дэвшүүлэн “Зөвлөлдөх Ардчилал ба Үндсэн хуулийн өөрчлөлт” олон улсын онол, практикын хурлыг Г.Занданшатар өнгөрсөн тавдугаар сард зохион байгуулсан. Зөвлөлдөх ардчиллаар бол аливаа шийдвэр гаргахын тулд математикийн арга буюу түүврээр иргэдийг сонгож тэднийг мэдээллээр хангасны дараа тухайн асуудалтай холбоотой санал асуулгыг явуулах нь сая ард түмэнд ээлтэй зөв шийдвэр гарах аж.

Төрийн тэргүүнээсээ эхлээд түшээдийн, шүүх засаглалаасаа улс төрийн намуудын ч үг, үйлдэлд итгэхээ больсон ард түмэн өөрсдийнхөө буюу Монгол хүний саруул ухаанд найдах цаг болжээ гэж судлаач Г.Занданшатар хэлж байгаа. Түүнийхээр бол зөвлөлдвөл ардчилал, зөвшилцвөл хуйвалдаан юм байна. Гэтэл өнөөгийн Монголын улс төрд зөвшилцөл гэдэг үг л хамгийн их хэрэглэгдэж, улстөрчид бараг хэрэглэхдээ ч дуртай байх шиг ажиглагдах нь хуйвалдаан их байгаагийн шинж үү.

А.ДАВААНЯМ