Улаанбаатар хотын ногоон байгууламжийн ажил үргэлжилж байна. Энэ зун нийслэлд хийгдэж буй ногоон байгууламжийн ажлын талаар Улаанбаатар хотын Захирагчийн Ажлын Албаны  Ногоон байгууламжийн  бодлогын  асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Д.Сүхбатаас тодрууллаа.

-Ногоон байгууламж ажил хэдэн хувьтай явагдаж байна. Энэ жил шинээр хичнээн мод тарьсан вэ?

-Улаанбаатар хот 98 га газарт ногоон байгууламжтай. Хот тохижилтын газар 43 гудамж, талбайн тохижилтын ажлыг хийж байна. Үлдсэн гудамж талбайг 80 гаруй ААН-үүд гэрээний дагуу том мод,  зүлэг, талбай, гоёл чимэглэлийн мод, арчилгаа, усалгааг хийдэг.  

Энэ жилийн хувьд том модны тарилт 70-80 хувийн ургалттай байна. Энэ хавар 10 төрлийн 200 орчим мянган гоёлын мод тарьсан. Жилд тухайн талбайн 15-20 хувьд нөхөн тарилт хийдэг. Модны нөхөн тарилтын ажил бүгд хийгдсэн. Одоо зүлэг, цэцэг тарих ажил үргэлжилж байна.

-Уулнаас том мод авчирч, хотын цөөнгүй гудамжинд суулгасан. Гэвч үүнд иргэд нэлээд шүүмжлэлтэй ханддаг.  

-Уул уурхайн эдэлбэр газар, өндөр хүчдэлийн дор байрласан таримал ойг сийрүүлэх журмаар, зөвшөөрөгдсөн хэмжээгээр мод авдаг. Энэ бол хуулийн дагуу хийгддэг ажил.   Ургах болон  дасан зохицох чадварыг нь судалж шинжилсний үндсэн дээр, стандартад нийцсэн моддыг хотод оруулж ирдэг.

-Энэ жилийн ногоон байгууламжийн ажлын зардал 7.5 тэрбум төгрөг. Энэ хүрэлцэх хэмжээний төсөв үү?

-Ногоон байгууламж тэлэхийн хэрээр арчилгааны зардал дагаад нэмэгдэх ёстой. Энэ жил нэмэгдсэн. Нэг га талбайн арчилгааны зардал бидний барьж байгаа төсвөөр тооцвол 200-аад сая төгрөг болдог. Дөрөвдүгээр сарын нэгнээс аравдугаар сарын нэгэн хүртэлх хугацааны арчилгаа, усалгаа, техник тоног, төхөөрөмж, ажилчдын цалин хөлсөнд зарцуулагддаг. Үүнийг хүмүүс үргүй зардаг гэж ойлгодог. Гадны улс орнууд дэд зэргээр арчилж хамгаалдаг. Харин манайд зарцуулагдах мөнгө нь хүрэлцдэггүй. Нэг га талбайн зардлыг 200 сая төгрөг гэж тооцвол ойролцоогоор 20-иод тэрбум төгрөг шаардлагатай.

Одоо бид нийт эдэлбэр газрынхаа 27 хувийг арчилдаг. Ногоон байгууламжийн зардал хотын нийт төсвийн 0.1 хувьд нь ч хүрдэггүй. Одоо бол бид байгаагаа арчлах тухай ярьдаг. Нэг хүнд ногдох ногоон байгууламжийн талбайг нэмэхийн тулд хотын төсвийн нэг хувийг зарцуулах ёстой.

Г.Ногоондарь