УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаан нээлттэй горимд шилжлээ. Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх эсэхийг шийдэв.

УИХ-ын гишүүн Н.Оюундарь:

-Сүүлийн үед бид нэг тохиолдол, нэг цаг орон зайд зориулсан хууль батлах гээд болдог болж. Энэ хуулийн төслийг хууль санаачлагачдад нь буцаах хэрэгтэй. Яагаад Захиргааны хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах болов. Засгийн газрын шийдвэрийг хууль зөрчсөн гэж Захиргааны хэргээр хэдэн маргаан шийдвэрлэдэг вэ? Шүүхээс Засгийн газар хууль зөрчсөн гэж жилд хэдэн удаа шийдвэр гардаг вэ? Энэ хуулийн төслийг эсэргүүцэж хуульчид гишүүдэд санал хүргүүлснийг хүлээж авсан уу?

ХЗДХ-ийн сайд Ц.Нямдорж:

-Н.Оюундарь гишүүнийг ийм асуулт тавьж байгаад харамсаж байна. “Эрдэнэт”-ийн 49 хувийг хэлэлцэж байхад мундаг зүйл хийж байна гэж магтаж магтчихаад маргааш нь бултчихсан байх аа. Үүнийг чинь би мартаагүй байгаа шүү.

Засгийн газрын шийдвэр, түүнийг хэрэгжүүлэх шийдвэр гэсэн чиглэлээр өөрчлөлт оруулж байна. Засгийн газар олон хүн томилдоггүй. Дэд сайд, агентлагийн дарга нарыг томилдог. Хааяа улсын үйлдвэрийн захирлыг томилдог. Сайдын тушаалаар халагдсан хүмүүс Захиргааны хэргээр явна. Энэ нь Засгийн газрын шийдвэр гэдгээрээ онцлогтой. Шүүх бол Үндсэн хуулийг биелүүлэх ёстой. Гэтэл тийм биш болсныг өмөөрөөд байгааг чинь мэдэхгүй байна.

Засгийн газрын тогтоол захирамж нь хууль тогтоомжид нийцээгүй бол Засгийн газар өөрөө буюу УИХ хүчингүй болгоно гэж байгаа юм. ҮХЦ-ийн шийдвэр гармагц хүчин төгөлдөр болно гэж байгаа. Засгийн газрын шийдвэрийг Захиргааны шүүх хянахгүй гэсэн заалт хүчинтэй. Үндсэн хуулийн заалт ийм байхад авлигад идэгдсэн шүүгч ҮХЦ-ийн шийдвэрийг зөрчөөд байхаар нь асуудал оруулж байна. Наад хуульч нарын эсэргүүцэл чинь Үндсэн хуулийн эсрэг зохион байгуулагдсан.

УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан:

-Зөрчигдсөн эрхийг нь яаж хамгаалах вэ? Тэр болгон Засгийн газар шийдвэрээ хүчингүй болгодоггүй юм билээ. Иргэдийн Үндсэн хуулиар олгогдсон суурь эрхийг яаж хамгаалах вэ?

ХЗДХ-ийн сайд Ц.Нямдорж:

-Энэ өргөн мэдүүлсэн төслийг уншихгүй мушгиад байх юм. Захиргааны шүүхэд иргэдийн хандах эрхийг Засгийн газар булааж авах гэж байна гээд байх юм. Засгийн газар томилдог хүмүүсийг би хэлсэн. Үндсэн хуулийн заалтыг нь мөрдүүлэх гэж оруулж байгаа юм.

Би луйврын сүлжээг таслах гэж зүтгээд байгаа юм. Ч.Сайханбилэгт ордны гадна хаалган дээр авчирч өгсөн орос бичгийн ноорогт TDB компани хувьчлахыг зөвшөөрнө гэж бичсэн. Тэр нь ХХБ. Гэтэл одоо хүртэл н.Орхон гэдэг хүн УИХ-д ирээд “ХХБ огт хамаагүй гээд байгаа юм. Тэгээд Монголбанкнаас мөнгийг нь гаргаж өгөөд, 27 настай хүүхдэд компани өгөөд. Та нар одоо үүнийг өмөөрөхгүй байх.

УИХ-ын гишүүн Д.Эрдэнэбат:

-Захиргааны хуульд өөрчлөлт оруулах талаар маш олон хуульчид сөрөг үр дагавар хэлсэн. Иргэн, хуулийн этгээдийн өөрийгөө хамгаалах эрхийг хасч болохгүй. Улс төрийн шийдвэрээс Захиргааны хэргийн зааг ялгааг цэгцэл гэсэн 6 төрлийн сөрөг үр дагаврын асуудлыг манай намд хүргүүлсэн. Зөвхөн Эрдэнэт””-ийн 49 хувьтай холбоотой энэ хуульд өөрчлөлт хийж болохгүй. Ц.Нямдорж гишүүн 49 хувь дээр фокуслаад байна. Н.Оюундарь гишүүн үг хэлэх эрхтэй. Энэ их хурал хүний эрх зөрчигдсөн асуудлыг ярих болохоос өнөөдөр үүссэн процессийг шүүх мэт ярьж болохгүй. Таны авир бууруу яваад байгаа.

УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү:

-“Эрдэнэт”-ийн 49 хувийн асуудал хэлэлцээр хийгээд шийдэгдсэн. Хууль буцаан хэрэглэгдэхгүй. Дээд шүүхийн ерөнхий шүүгч нь хүртэл хэлсэн байна лээ. Харин Газрын тосонд холбоотой байж магадгүй. Өнөөдөр Засгийн газрын аливаа шийдвэрийн тухай яриагүй. Өнөөдөр иргэний, эрүүгийн, захиргааны шүүхэд онцлог байдаг. Энэ хуулийг баталснаар Засгийн газартай холбоотой нотлох баримтыг хааж байна. 49 хувийг төр хураагаад 100 хувь өөрийн болгосон. Дахиад юун хууль оруулж ирээд байна вэ. Хүн болгон хуульч биш. Мэргэжлийн хүмүүсийг сонс.

Ийнхүү гишүүд үг хэлсэний дараагаар Захиргааны ерөнхий хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх санал хураалт явууллаа. Гишүүдийн 63.2 хувийн саналаар уг хуулийн төслийг хэлэлцэхийг зүйтэй гэж үзлээ. Тиймээс анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр холбогдох байнгын хороонд шилжүүллээ. 

Н.Энх