Цэргийн ууган ангиудын нэг болох Дотоодын цэргийн 805 дугаар ангийн түүхэн замнал, хэрэгжүүлж буй чиг үүргийг төр засгаас өндрөөр үнэлж Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар “Цэргийн гавьяаны одон”-гоор шагналаа.

Энэхүү шагнал гардуулах ёслол хүндэтгэлийн үйл ажиллагаа өнөөдөр /2019.12.02/ Дотоодын цэргийн 805 дугаар ангийн байрлалд зохион байгуулагдаж, Монголын Улсын Ерөнхийлөгч, Зэвсэгт хүчний командлагч Х.Баттулга, Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны сайд Ц.Нямдорж, Цагдаагийн ерөнхий газрын дарга, дотоодын цэргийн командлагч, цагдаагийн хурандаа С.Баатаржав, дэд дарга, цагдаагийн хурандаа Ж.Болд, Захиргааны удирдлагын газрын дарга, цагдаагийн хурандаа Б.Бат-Өлзий, Дотоодын цэргийн штабын дарга, хурандаа С.Ганбат болон дотоодын цэргийн бие бүрэлдэхүүн оролцлоо.

Дотоодын цэргийн 805 дугаар анги нь Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсын Дотоод явдлын яамны сайдын 1935 оны 08 дугаар сарын 29-ний өдрийн 321 дүгээр тушаалаар “Дотоодын цэргийн тусгай салаа” нэртэйгээр байгуулагдсан түүхэн замналтай бөгөөд мөн сайдын 1945 оны 428 дугаар тушаалаар япон цэргийн олзлодогсдыг хамгаалах зорилгоор хамгаалах зорилгоор “Хамгаалах хороо” нэртэйгээр өргөтгөн зохион байгуулсан.

Тус хороо нь дэлхийн II дайны төгсгөл үеэс эхлэн дайны хөлд нэрвэгдсэн улс ардын аж ахуйг сэргээх, нийслэл хотыг барилгажуулах бүтээн байгуулалтын ажилд манай улсын 38 хэсэгт олзлогдсон япон цэргийн хүчийг ашиглаж, Засгийн газрын ордны суурь, Сүхбаатарын талбай, Дуурь бүжгийн эрдмийн театр, Монгол Улсын их сургуулийн байр, Улаанбаатар хотын гүйцэтгэх захиргааны байр, Гадаад явдлын яамны барилга зэрэг барилга, байгууламжийг барих үед харуул хамгаалалтын үүргийг амжилттай гүйцэтгэж байсан.  

Олон улсын өргөн цар хүрээтэй, олон талт үүргийг 1945-1947 онуудад амжилттай гүйцэтгэж байсныг тухайн үед Олон улсын байгууллагаас өндрөөр үнэлж, “Интернационалч-Хамгаалах хороо” хэмээн өргөмжилж байсан бөгөөд 1946-1953 онд улс эх орныхоо их барилгын бүтээн байгуулалтад 6 хорих ангид ял эдэлж байсан ялтан хоригдлуудын хүчийг нь ашиглах үеэр хуяглан хамгаалах үүргийг гүйцэтгэж байжээ.

Бүтээн байгуулалтын үед улс орны стратегийн зориулалттай эрчим хүч, уул уурхайн объектуудын аюулгүй байдал, хэвийн ажиллагааг хангах харуул-хамгаалалтын үүргийг гүйцэтгэх, гяндан онцгой ба чанга дэглэмтэй хорих ангид ял эдэлж байгаа этгээдүүдийг тусгаарласан орчинд ялыг эдлүүлэх, дахин хүмүүжүүлэх, гудамж талбай, олон нийтийн газарт гэмт хэрэгтэй тэмцэх, хэв журам сахиулах зэргээр цагдан сэргийлэх байгууллагад туслалцаа үзүүлэх үүргийг тус тус гүйцэтгэж, улс эх орныхоо тухайн үеийн нийгмийн бүтээн байгуулалтын үйл хэрэгт цэрэг дайчдыг сурган хүмүүжүүлж, эх оронч үзлийг төлөвшүүлэхэд үнэтэй хувь нэмрээ оруулсан юм.   

Тусгай хороо, батальоныг Нийгмийг аюулаас хамгаалах яамны сайдын 1988 оны Б/323 дугаар тушаалаар нэгтгэж, Улсын цагдан сэргийлэх ерөнхий газрын харъяа 0230 дугаар тусгай хороо болгон өргөтгөгдсөн бөгөөд Цагдаагийн ерөнхий газрын даргын 1992 оны 145 дугаар тушаалаар “Дотоодын цэргийн 805 дугаар анги” болгон өөрчилж байв.

Түүнчлэн Цагдаагийн ерөнхий газрын даргын 2014 оны 641 дүгээр тушаалаар Дотоодын цэргийн 805 дугаар ангийг Цагдаагийн ерөнхий газрын Олон нийтийн аюулгүй байдлыг хангах албаны бүтцэд шилжүүлж, “Хамгаалалтын гуравдугаар газар” болгон байгууллагын нэрийг өөрчилсөн бөгөөд Монгол Улсын Засгийн газрын 2017 оны 280 дугаар тогтоолоор “Дотоодын цэргийн 805 дугаар анги”-ийг дахин байгуулсан түүхтэй.

Ийнхүү Дотоодын цэргийн 805 дугаар ангийг Монгол төрийн өндөр дээд шагнал “Цэргийн гавьяаны одон”-гоор шагнасан нь тус ангийн түүхийг бүтээлцсэн үе үеийн ахмадууд, алба хаагчдын алдар гавьяаг үнэлж буй илэрхийлэл юм.