Хувьцаагаа худалдах уу, хав дарах уу

Засгийн газар иргэдийн 1072 хувьцааг мөнгөжүүлэх шийдвэрийг гаргаад байна. Эдийн засгийн хямралтай өнгөрсөн он жилүүдэд иргэд хувьцаагаа эдийн засгийн эргэлтэд оруулах эрмэлзэлтэй байсан ч төрөөс тодорхой шийд гараагүйгээр өнөөдрийн хүрсэн. Хэрвээ Тавантолгойн төсөл хөдөлбөл хувьцаа ч энэ хэрээр эдийн засгийн эргэлтэд орно гэсэн мессэжийг төр, засгаас иргэддээ өгсөөр ирсэн ч хэрэгжээгүй. Өнгөрсөн жилүүдэд амьгүй дарагдаад байсан “Тавантолгой”-н 1072 хувьцааг гадуур худалдан авч байгаа талаар шуугиан өнгөрсөн сараас дэгдсэн. Үүнтэй зэрэгцээд хувьцаа худалдаж авч байгаа бол Готов нь авна уу, шадав нь авна уу хамаагүй худалчих юмсан гэж эрж сурах иргэд ч олон байсан. Гэхдээ төрд данстай байгаа энэ хувьцааг худалдан авч байна гэсэн ам ярианаас хэтрээгүй, асуудал намжсан билээ.
Харин өчигдөр Засгийн газар хуралдаж иргэдийн 1072 хувьцааг мөнгөжүүлэх асуудлыг шийдвэрлэлээ. Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэгийн мэдээлснээр иргэдийн хувьцааг худалдан авах санхүүжилтийн эх үүсвэрийг Засгийн газраас шийджээ. Засгийн газар иргэдийн 1072 ширхэг хувьцааны 322 ширхэг хувьцаа буюу 30 хувийг нь худалдан авах санал тавьж байна. 1072 хувьцааны 30 хувь гэдэг нь мөнгөн дүнгээр хөврүүлвэл өнөөдрийн ханшаар 300 мянган төгрөг хүрэх аж.
Хэрвээ иргэд хувьцааныхаа 30 хувийг Засгийн газарт худалдвал цаана нь 750 ширхэг хувьцаа үлдэж байгаа юм. Үүнийг Засгийн газар энэ оны хоёрдугаар хагаст үргэлжлүүлэн худалдан авах саналыг тавих юм билээ.
2012 оны дөрөвдүгээр сарын байдлаар 2 сая 853 мянган иргэн хувьцаа эзэмшиж байжээ. Үүнээс 278 мянган оюутан 138 тэрбум төгрөгийг сургалтын төлбөртөө зарцуулж, даатгалын шимтгэл хэлбэрээр 615 мянган иргэн 4.8 тэрбум төгрөгийг авч, ахмад болон хөгжлийн бэрхшээлтэй 322 мянган иргэн 322 тэрбум төгрөг нийтдээ 1 сая 216 мянган иргэнд 464.8 тэрбум төгрөгөөр хувьцааг нь бүхэлд нь мөнгөжүүлэх ажлыг зохион байгуулсан байна. Өнөөдрийн байдлаар 18 нас хүртэлх хүүхдүүдийг хасвал 1 сая 650 мянга орчим иргэний хувьцаа мөнгөжих бололцоогоор хангагдаагүй байгаа гэсэн тооцоо байна.
Мэдээж өнөөдөр УИХ-ын болон аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын сонгуулийн ид үед энэ шийдвэр гарлаа. Тиймээс эрх баригч хүчнийг сонгуулийн шоу хийлээ гэж үзэх хэсэг байна. Гэвч нөгөө талд иргэдийн гар дээр мөнгө байхгүй, цалин нь амьжиргаанд хүрэлцэхгүй. Хэрэглээний болон ипотекийн зээлээ төлөх хугацаа нь тулсан янз бүрийн шалтгаанаар амьгүй байгаа хувьцаагаа мөнгөжүүлэх шаардлага тулгарсан энэ үед Засгийн газрын шийдвэрийг таашаан хүлээн авах хэсэг ч байна.
Тиймээс хувьцаагаа худалдах хүсэлтэй иргэд ирэх даваа гариг буюу энэ зургадугаар сарын 13-ны өдрөөс эхлээд Улаанбаатар хот болон улс орон даяар үйл ажиллагаа явуулж байгаа арилжааны банкнуудын салбарт очиж тусгай маягт бөглөх аж. Маягт бөглөж өргөдөл гаргаснаас хойш 7 хоногийн дотор энэ асуудлыг шийдэх бололцоотой гэсэн. Ингэхдээ хувьцааны 30 хувь болох 300 мянган төгрөгийг гурав хувааж олгохоо Засгийн газрын тэргүүн мэдэгдсэн. Харин гурав хуваан олгох 100 мянган төгрөгийн сарын хугацаанд уу, 7 хоногийн үечлэлтэй юу гэдгийг Засгийн газрын журам батлагдсаны дараагаар мэдэгдэх биз. Худалдсан хувьцааны 300 мянган төгрөгөө авах гэж зунаас намрыг хүртэл хүлээлгэж, иргэдээ гандаахгүй байлгүй Засгийн газар гэж бодох ч, сонгуулийн дараагаар аль нам төрийн эрх барих нь бас эргэлзээтэй. Хэрвээ өнөөдрийн эрх баригчид төрд гарч ирлээ гэхэд Засгийн газрын танхим мөн л өөрчлөгдөнө. Магадгүй, шинэ Засгийн газрын тэргүүн намын шинэ мөрийн хөтөлбөр, бодлогоор ажиллана гээд хувьцааны мөнгийг замхруулдаггүй юм хүлээд байхыг үгүйсгэхгүй хэмээн хаширлахад илүүдэхгүй биз. Тиймээс л хувьцаагаа худалдсан ч мөнгийг нь эргэлдүүлэх боломжгүй нөхцөл үүсчээ гэж зарим нь чамлаж байгаа бол эдийн засгийн хямрал дээр хямрал үүсгэж, мөнгө хэвлэх шаардлага байна уу гэж Засгийг зэмлэх хэсэг ч байна. Энэчлэн хувьцааны асуудалд нийгэм олон талын байр сууринаас хандаж байгаа.
Ямартай ч Засгийн газар хувьцааг худалдан авах шийдвэр гаргалаа. Хувьцаагаа худалдах уу, хав дарах уу гэдгээ хувь хүн, айл өрхийн шийдэх зүйл.
Н.Энхлэн
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ