Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж  АСЕМ-ын дээд түвшний 11 дүгээр уулзалтад оролцох төлөөлөгчдийн тэргүүнүүдийг хүндэтгэн угтан авлаа. Болгар , Мьянмар, БНСУ, Чехийн Ерөнхийлөгч, Индонези, Энэтхэгийн дэд Ерөнхийлөгч нар болон   Герман улсын Холбооны канцлер Ангела Меркель, БНХАУ-ын Хятад улсын Ерөнхий сайд    Ли Көцян, ОХУ-ын Ерөнхий сайд Дмитрий Медведев гээд  АСЕМ-ын гишүүн 51 орон, хоёр олон улсын байгууллагын 4000 гаруй төлөөлөгч оролцохоор хүрэлцэн ирээд байгаа.

Дараагаар нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж АСЕМ-ын дээд түвшний 11 дүгээр уулзалтыг нээж үг хэллээ. Тэрбээр:

-Монголын сайхан оронд Та бүхнийг тавтай морилон саатахыг хүсье. АСЕМ-ын гишүүн орнуудын төр, засгийн тэргүүн, түнш байгууллагын удирдлага, өндөр түвшний төлөөлөгчид – тус бүрийн зорьсон хэрэг сэтгэлчлэн бүтэхийн өлзийтэй ерөөл өргөе. Та бүхнийг манай улсын нийслэл Улаанбаатар хотод хүрэлцэн ирсэнд Монголын ард түмэн, төр засаг нэн талархан хүлээн авч байна.

Монгол Улс бол Ази, Европ тивийн дунд нь оршдог өвөрмөц байршилтай орон. Бөмбөрцөгийн энэ их хоёр тивийг уулзуулж, холбож ирсэн түүхтэй, уламжлалтай улс. Европ Азийн энэ удаагийн дээд түвшний уулзалт нь “Уялдаа холбоотой байж ирээдүйн төлөө түншлэх нь” сэдвийг хэлэлцэх гэж байна. Бас ийм хэлэлцүүлэг өрнөж буй нь олон зуунаас улбаатай юм.

Найман зууны өмнө Монголын эртний нийслэл Хархорумд Ази, Европ тивийн элчүүд уулздаг байсан. Тэд хоёр тивийн улсуудын хэлхээ холбоог нэмэгдүүлэх, шашин хоорондыг ойлголцлыг бий болгох, худалдааны чөлөөт, аюулгүй байдлыг хангах, шинэ мэдлэг ололтоо солилцох, шуудан холбооны өртөө сүлжээ байгуулах талаар ярилцдаг байжээ. Энэ тухай түүхийн эх сурвалжуудад тодорхой өгүүлсэн байдаг.

АСЕМ-ын дээд түвшний уулзалтыг эх орондоо хүлээн авах нь Монголчуудын хувьд нэр төрийн хэрэг юм. Өнгөрөгч 2 жилийн хугацаанд АСЕМ-ын олон талт хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, дээд хэмжээний уулзалтыг зохион байгуулахад санхүү, эд материал, хүний нөөц, мэргэжлийн туслалцаа дэмжлэг үзүүлсэн, хамтран ажилласан улс орон, байгууллага, хамт олонд Монгол Улсын нэрийн өмнөөс гүн талархал илэрхийлье.

Европ, Ази тивийн улс орнуудад мөн манай хоёр тивийн хувьд ижил төстэй, бас өөр өөрийн онцлог бүхий хэлэлцэж ярилцах, тодорхой шийдэл шаардсан, тулгамдсан олон асуудал байна. Энэхүү уулзалтын чухам зорилго нь дээрхид чиглэж байгаа юм. Мөн дээд түвшний энэхүү арга хэмжээний үеэр олон талын болон хоёр талын ажил хэрэгч уулзалтууд болно. Гишүүн орон, түнш байгууллагыг төлөөлсөн ажлын хэсэг, албаны хүмүүс дээрхийн бэлтгэлийг сайн хангаж ажиллаж ирснийг энд зориуд тэмдэглэе.

Ази Европын энэ удаагийн – 11 дэх уулзалтын үр дүнгээр “Улаанбаатарын Тунхаглал”, “Даргын мэдэгдэл” гэсэн баримт бичиг гаргахаар төлөвлөж байна. Эдгээрт АСЕМ-ын өнгөрсөн үйл ажиллагааг дүгнэж, ирээдүйн төлөвийг тодорхойлж, өнөөгийн тулгамдсан асуудлыг хэлэлцсэн байдал, шийдлүүд тусгалаа олох нь гарцаагүй. Мөн эндээс гарсан тодорхой шийдэл, хэлцлүүдийг дагалдаж хийх төлөвлөгөө болон дараагийн ажлуудын дүр зургууд тодорно гэж итгэж байна. Талууд ч энэхүү уулзалтад хүндэтгэлтэй хандаж, ажил хэрэгчээр оролцоно хэмээн найдаж байгаагаа Ази Европын дээд түвшний уулзалтыг даргалагчийн хувьд онцлон хэлье.

Энэ жил АСЕМ-ын 20 жилийн ой тохиож байгаа юм. Ази Европ тивийн дээд хэмжээний энэхүү 11 дэх удаагийн уулзалтын агуулга ч бидний хамтын байгууллага - АСЕМ-ын өнгөрсөн 20 жилээ дүгнэх, ирээдүйн 20 жилээ төсөөлөхөд чиглэж байна. Монгол Улсын хувьд ч энэ жил түүхт ойнууд тохиож байгаа. Монголын төр улс үүсэн байгуулагдсаны болон Их Монгол Улсыг тунхагласны тэгш ойг бид тэмдэглэж байна.

АСЕМ-ын уулзалт нь манай Үндэсний их баяр наадмын өдрүүдтэй давхцаж, бас үргэлжлэл нь болон өрнөж байгаагаараа билэгдэлтэй юм. Монголчуудын баяр наадамтай цуг энх амгалан ирдэг гэж эрт цагт ярилцдаг байсан. Манай үндэсний наадам бол Монголчуудын их түүх, амар амгалан хосгүй өв соёл, уламжлал заншил, бахархал цэнгэл, өнөөгийн хөгжил цэцэглэлийн өвөрмөц хослол байдгаараа онцлог юм. Та бүхэнд бид наадам бэлдсэн байгаа. Тэнгэр болгоож таалалд тань нийцнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

Монголчууд бид АСЕМ-ын энэхүү дээд түвшний уулзалтыг Монгол газар шороон дээр бүтэн зуунд тохиох чухал үйл явдал гэж үзэж байгаа. Бас Та бүхнийг хүсэн хүлээж хичээнгүйлэн бэлдсэн. Монгол бол хүн нь зочломтгой, байгаль нь тансаг, үндэснийхээ түүх ололтоор бахархдаг, өрнүүн хүсэл тэмүүлэлтэй, нээлттэй, найрсаг улс. Эрхэм дээд зочид гийчид Та бүхнийг Монгол Улсад тавтай морилон саатахыг дахин урья.

Ийнхүү Ази Европын дээд түвшний 11 дүгээр уулзалт Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод эхэлж байгааг баяртайгаар тунхаглан зарлая. Ази Европын түмэн олон амгалан найрсаг байг ээ хэмээлээ.

Дараагаар нь Европын зөвлөлийн Ерөнхийлөгч Д.Туск хэлсэн үгэндээ “АСЕМ-ын арга хэмжээнд оролцуулж байгаад баяртай байна. Бид Монголд Ази, Европыг цаашид улам холбоно гэж бодож байна. Бидэнд бие биентэйгээ хамтран ажиллаж, хийх зүйл их бий.  Удирдагчдын хувьд бид энх тайван, тогтвортой байдлыг бий болгох үүрэгтэй гэлээ.

АСЕМ-ын Дээд түвшний 11 дүгээр уулзалтын нээлт үргэлжилж байна.

Н.Энх