Томилгоо хэмээх том тойрог

Парламентад үнэмлэхүй олонхи болсон МАН энэ өдрүүдэд их томилгоогоо үргэлжлүүлж, нүүдэл суудал хийгээд тун завгүй. Төрийн ордонд УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаан өндөрлөн, тарах нь гишүүд чуулганы хуралдаанаас тарж байгаатай агаар нэгэн сүртэй. Үнэмлэхүй олонхийн суудал авсан ч МАН Засгаа бүрэн бүрэлдэхүүнээр нь томилуулж чадсангүй.
Нэр дэвшүүлсэн дөрвөн сайд нь “эрх ашгийн зөрчилтэй” гэсэн үндэслэлээр жийгдэв. Мэдээж боловсон хүчин олонтой МАН-д зөрчилтэй эрхмүүдийн цаана ээлжээ хүлээгээд, сайдаар томилогдохоор горилж байгаа нөхөд өчнөөн бий. Нэгэнтээ АТГ-аас эрх “ашгийн зөрчилтэй” гэж дүгнүүлэн, сайдын суудлаас жийгдсэн эрхмүүд хуулийн байгууллагынхнаар өөрт ашигтай дүгнэлт гаргуулж, хэвлэл мэдээлэл, цахим сүлжээгээр өөрсдийгөө магтуулсан төлбөрт мэдээлэл цацах боллоо. Тухайлбал, нийгмийн сүлжээнд бухимдал, эсэргүүцэлтэй тулсан БХБ-ын сайдад нэр дэвшигч Д.Өнөрболорын талаар хуульч А.Энхтөрийн “Д.Өнөрболор нь хувьдаа барилгын компанигүй, барилгын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг этгээдтэй нэгдмэл ашиг сонирхолгүй, зөвхөн гэрээний дагуу төслүүдийг удирдаж ажилладаг. Тийм болохоор ашиг сонирхолын зөрчил үүсэхгүй бөгөөд ашиг сонихрлын зөрчил үүсэхээр нөхцөл үүсвэл тухай бүрт нь хувийн ашиг сонирхлын урьдчилсан мэдүүлгээр мэдүүлэхээр хуульчлагдсан байдаг. АТГ-ын тодорхойлолтонд техникийн шинжтэй алдаа гарсан. Үүнийг хуулийн дагуу залруулах ёстой” гэх мэдээлэл цацагдлаа. Цаашлаад ЭМ-ийн сайдад нэр дэвшигч Ж.Цолмонг дахин өргөн барих тухай чих дэлсэж байна.
Хэрвээ МАН АТГ-гаас “эрх ашгийн зөрчилтэй” гэх үндэслэлээр нэрийг нь дэвшүүлээгүй үлдээсэн энэ дөрвөн эрхмээс албан тушаалд дахин дэвшүүлж баталвал мөнгөний томилгоо гэх олон нийтийн дүгнэлтийг бататгасан үйлдэл болно.
Үлдсэн дөрвөн салбараас Хүнс хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдаар экс дэд сайд Ж.Сауле, БХБ-ын сайдаар УИХ-ын гишүүн Д.Цогтбаатар, Эрчим хүчний сайдаар МАН-ын нарийн бичгийн дарга Т.Гантулга, ЭМ-ийн сайдаар ХСҮТ-ийн захирал Ш.Төмөрбаатар нарын нэрийг дэвшүүлэх сураг байсан. Дээрх нэр дэвшигчдийг олон нийт салбараа мэдэх, удирдах чадвартай эрхмүүд гэж хүлээн зөвшөөрч байна лээ.
Ер нь Төрийн ордонд ойрын хэдэн жил үзэгдээгүй эрхмүүдийн хөл нэмэгдэж, зүс тодрох болсон. Засгийн газрын томилгоо үлдсэн дөрвөн сайдаас гадна 27 агентлагийн дарга, дэд сайдаар үргэлжилнэ. УИХ-д нэр дэвшээгүй, салбар салбартаа мэргэшсэн экс гишүүд, Засаг дарга нар, сонгуулиар аль нэг тойрогт хөшигний ард ахалж ажилласан эрхмүүд агентлагийн даргаар томилогдох магадлалтай.
Учир нь “өнгөрсөн хугацаанд намдаа үнэнчээр зүтгэсэн хүн” гэх тодотгол ч юм шиг, тодорхойлолт ч юм шиг жагсаалт бүхий нэрс гарч ирээд байгаа. Намдаа мөнгө хандивлаагүй ч бие сэтгэлээрээ зүтгэсэн эрхмүүд ямар нэг албан тушаалгүй хоцорвол гомдоллогсдын фракц үүсгэн, жигүүр байгуулж, үгээ дайдаг. Зарим нь эхнээсээ албан тушаал горилох саналаа намын даргадаа уламжилснаа цахим жиргээнд ил тодоор зарлан шантаажлаад байгаа. Үүний цаана ямар ашиг сонирхол байгааг таашгүй. Хэн дуртай нь "би сайд, дарга болъё, чадна" гэж цээжээ дэлдэн дэвхэрч болох ч хүслээр болоод байдаггүй хорвоо. Ер нь хэн нэгэнд "Сайд болмоор байна" гэж чанга дуугарч байгаад агентлаг хариуцах гэсэн нууцхан эрмэлзэл байхыг үгүйсгэхгүй.
Хэрвээ дээрх “эрх ашгийн зөрчилтэй”-д тооцогдон сайд болж чадаагүй үлдсэн эрхмүүд аль нэг салбарын дэд сайд, агентлагийн даргаар томилогдвол компаниудад албан тушаалын тендэр зарласан мөнгөний Засгийн газар бүрдлээ гэсэн нийгмийн шүүмжлэл үйлдлээр баталгаажлаа гэсэн үг.
Ер нь үнэмлэхүй олонхи МАН-ынхан томилгоо хэмээх том тойрогт албан тушаалын наймааг үргэлжлүүлэх вий гэсэн хардлага нийгэмд байгааг сануулж хэлэхэд илүүдэхгүй биз.
Н.Энхлэн
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ