УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар “Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөр” батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт тавьж, үг хэлэв.  Сангийн сайд Б.Чойжилсүрэн:

-Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, тогтворжуулах хөтөлбөрийг боловсруулж УИХ-д хэлэлцүүлж байх үед Монгол Улсын зээлжих зэрэглэл буурсан. Гэхдээ бид УИХ-тай ярилцаад уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж дуусахад одоо байгаа зэрэглэлийг хоёр түвшингээр ахиулахаар зорьж байгаа. 2016 оны зургадугаар сарын мэдээгээр ажилгүйдлийн түвшин 10.4 хувьтай байгаа бөгөөд хөтөлбөр хэрэгжсэнээр бид ажилгүйдлийн түвшинг гурван хувиар буулгаж, долоон хувьд хүргэнэ. Үндэсний хэмнэлтийн хөтөлбөр хэрэгжүүлэхийг Засгийн газрын зүгээс төрөөс эхлүүлж, төрийн тансаглалыг танах чиглэл барьж асуудал тавьсан ч дэмжлэг авч чадаагүй хэмээн гишүүдийн асуултад хариулж байв. Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Д.Тэрбишдагва:

-Бид иргэдийг ажлын байраар хангах, ажилтай орлоготой болгохын тулд уг хөтөлбөрт хөдөлмөрийн биржээр дамжуулан тодорхой эрхэлсэн ажилгүй иргэдийг богино хугацаанд цагийн ажилд зуучлах, цалин хөлсийг тухай бүр олгох боломжийг бүрдүүлэх ажлын байрны эрэлт хэрэгцээнд үндэслэж, богино хугацаанд мэргэжил олгох сургалтыг зохион байгуулж, ажиллах хүчнийг бэлтгэх саналуудыг оруулаад байгаа. Эдийн засгийн хямралтай үед иргэдийг гадаадын улс оронд тодорхой хугацаатайгаар ажлын байранд зуучлах арга хэмжээг төрөөс авч хэрэгжүүлэх зэргээр бид ажлын байр нэмэгдүүлэх, орлого нэмэгдүүлэх чиглэлээр хөтөлбөрт олон санал оруулсан хэмээлээ.

Дараагаар нь ажлын хэсгээс гаргасан зарчмынх зөрүүтэй 38 саналаар санал хураалт явуулсан юм. Ингэснээр тогтоолын төслийн нэрийг “Эдийн засгийг сэргээх хөтөлбөр” гэж өөрчлөх, “Хөтөлбөрийн хэрэгжилтэд байнгын хяналт тавьж, хугацаандаа хэрэгжээгүй заалт тус бүрээр холбогдох албан тушаалтанд хариуцлага тооцож, хөтөлбөрийн биелэлтийн явцыг УИХ-д хагас жил тутам танилцуулж ажиллахыг Засгийн газар, Монголбанк, Санхүүгийн зохицуулах хороонд үүрэг болгох”, “Төсвийн сахилга батыг сайжруулах, төсвийн орлогын бааз суурийг өргөжүүлэх, үр дүнгээр санхүүжүүлэх, төсвийн норм, нормативыг баримтлан хэмнэлтийн горимд шилжих” гэсэн саналуудыг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи дэмжлээ.

Түүнчлэн ажлын хэсгээс гаргасан “Үндэсний хэмнэлтийн хөтөлбөр боловсруулж хэрэгжүүлэх”, “Байнгын болон түр ажлын байраа тогтвортой хадгалж байгаа аж ахуйн нэгжүүдийг татвар, зээлийн хөнгөлөлтийн бодлогоор дэмжих”, Концессоор өмнө нь хэрэгжсэн, одоо хэрэгжиж байгаа төсөл, хөтөлбөрүүдэд шалгалт хийж, цаашид хэрэгжүүлэх төсөл, арга хэмээний жагсаалтыг батлаж, хэрэгжүүлэх механизмыг хөрөнгө оруулагч нарт тодорхой болгох”, Хөгжлийн банк, Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих сан, “Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн хүрээнд олгосон зээлийн ашиглалтад шалгалт хийж, дүгнэлт өгөх”, “Банк санхүүгийн системийн ил тод нээлттэй байдлыг хангаж, гадаадын банкны салбар, нэгж нээн ажиллуулах эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох, “Хөрөнгө оруулагчдын хууль ёсны эрх ашгийг хамгаалах талаар эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох”, “Барилгын материалын дотоодын үйлдвэрлэлийг бодлогоор дэмжиж, импортыг бууруулах” зэрэг саналуудыг ч гишүүдийн олонхи  дэмжсэн юм.

Мөн “Хүнс, хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг эрчимжүүлж, импортыг орлох бүтээгдэхүүний хэрэглээг нэмэх”, “Атрын III аяныг үргэлжлүүлж, үр тариа, төмс, гол нэрийн хүнсний ногооны хэрэгцээг дотоодын үйлдвэрлэлээр хангах”, “Малыг эрүүлжүүлэх хөтөлбөрийг шинэчлэн, эрх зүйн орчныг бий болгох”, “Ноолуур хөтөлбөрийг шинэчлэн боловсруулж, хэрэгжүүлэх”, “Гадаадын зах зээлд экспортлох боломжтой программ хангамж, техник хангамжийн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх”, “Хөдөлмөрийн биржээр дамжуулан тодорхой эрхэлсэн ажилгүй иргэдийг богино хугацаанд цагийн ажилд зуучлах, цалин хөлсийг тухай бүр олгох боломжийг бүрдүүлэх”, “Ажлын байрны эрэлт хэрэгцээнд үндэслэж, богино хугацаанд мэргэжил олгох сургалтыг зохион байгуулж, ажиллах хүчнийг бэлтгэх” зэрэг ажлын хэсгээс гаргасан саналууд хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхийн дэмжлэгийг авав.

“Таван толгой-Гашуун сухайт, Нарийн сухайт-Шивээхүрэн, Зүүнбаян -Ханги, Эрдэнэт-Овоот, Хөөт-Бичигт чиглэлийн төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажлыг дэмжиж, Богд хан төмөр замын барилгын ажлыг эхлүүлэх саналыг гишүүдийн дэмжсэн. Харин  УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж Засгийн газар Төрөөс баримтлах төмөр замын бодлогыг дахин нэг нягталж үзэхийг анхааруулж байлаа.

Төрөөс бизнес эрхлэгчдэд олгож байгаа тусгай зөвшөөрлийн тоог гурав дахин цөөрүүлж, аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаанд мэргэжлийн хяналт, татварыг нийгмийн даатгал, хууль хяналтын байгууллагаас давхардсан хяналт, шалгалт, хүнд суртлыг арилгах саналд гишүүд байр сууриа илүүтэй илэрхийлж байлаа. Тухайлбал, УИХ-ын гишүүн Г.Занданшатар "эдийн засаг хүнд үед хувийн хэвшлээ дэмжих нь зүйтэй" гэсэн бол УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт "улсын хэмжээнд байгаа 1000 гаруй тусгай зөвшөөрлийг гурав дахин бууруулах шаардлагатай байна" хэмээлээ.   Харин УИХ-ын гишүүн Ж.Бат-Эрдэнийн тогтоолын төсөлд жимс, жимсгэнэ тариалалтыг дэмжих, газар олгох санал олонхийн дэмжлэг авч чадсангүй.

Үүний дараа Эдийн засгийн байнгын хорооны дэмжээгүй саналын томьёоллоор санал хураалт явуулсан юм. "Таван толгойн ордыг ашиглах, Таван толгойн 450 МВТ-ын цахилгаан станц, Гацууртын алтны орд, Дулааны III цахилгаан станцын 250 МВТ-ын өргөтгөл, Чойбалсангийн дулааны цахилгаан станцын 50 МВТ-ын өргөтгөл зэрэг төслүүдийг хийж хэрэгжүүлэх", "Хөшигийн хөндийд баригдаж байгаа Олон улсын нисэх онгоцны шинэ буудлыг даган бий болгох хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд тодотгол хйиж, хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулж, шинэ хотын бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэх" саналууд чуулганы гишүүдийн олонхийн дэмжлэгийг авлаа.

УИХ-ын чуулганы уг тогтоолын төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Эдийн засгийн байнгын хороонд шилжүүлсэн юм.

Н.Нягт