Уралдаж улс төржсөнөөс бус үүргээ биелүүлсэнгүй

img

Ээлжит бус чуулган 10 хоног хуралдаад хаалтаа хийв. Засгийн газраас өргөн барьсан “Хөрөнгө оруулалтын тухай”, “Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын тухай”, “Гол мөрний урсац бүрэлдэх эх, усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүс, ойн сан бүхий газарт ашигт малтмал хайх, ашиглахыг хориглох тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай”, ”Алтны худалдаанд ил тод байдлыг бүрдүүлэх тухай”, ”Хөрөнгө оруулалтын сангийн тухай” хуулиудыг хэлэлцэн батлахаар байв. Гэвч хугацаа алдаж эхэлсэн ээлжит бус чуулганаар дээрх хуулийн төслүүдийг баталж амжсангүй. Хуулийн төслүүдийг хэлэлцээд батлах нь хугацааны хувьд шахуу байснаас намрын чуулганд шилжүүллээ. Тэгвэл ээлжит бус чуулган үүргээ биелүүлэв үү. Үүсээд буй эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах асуудлаар ямар нэг шийдэлд хүрч чадалгүй намрын чуулгантайгаа золгож байна. Ард иргэд ч энэ чуулганаар ямар нэг шийдвэр гаргаж, эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ гэж найдварын харцаар хүлээж суулаа. Харамсалтай нь “амжсангүй” гэсэн үгийг спикер ээлжит бус чуулганаа өндөрлүүлэхдээ ч хэлэв. Төр нь ажлаа амжуулахгүй бол хэн амжуулах вэ, энэ улс орны тулгамдсан асуудлыг.

1

Тулгамдсан асуудлыг цаг алдалгүй, яаралтай шийдвэрлэхийн тулд ээлжит бус чуулганыг хуралдуулдаг. Энэ удаад ч эдийн засагт учирч байгаа хүндрэл, бэрхшээлийг даван туулах, дотоод, гадаадын хөрөнгө оруулалтын тогтвортой байдлыг хангах эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгүй болгох зорилгоор Засгийн газраас өргөн барьсан хуулиудыг яаралтай хэлэлцэх шаардлагыг үндэслэн УИХ-ын ээлжит бус чуулганыг хуралдуулах захирамж гаргасан. УИХ-ын даргын захирамж гэдэг гишүүдийн хувьд Ерөнхийлөгчийн зарлигтай дүйцэхээр. Засгийн газраас өргөн барьсан хуулиудыг баталснаар  хөрөнгө оруулалтын татварын эрх зүйн орчныг тогтвортой байлгах, гадаад, дотоод гэж ялгахгүйгээр хөрөнгө оруулагчдын нийтлэг эрх зүйн баталгааг хангах, түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын харилцааг ашигт малтмалын хуулиас салгаж бие даасан хууль болгоод улмаар орон нутагт зөвшөөрөл олгох эрх, хяналт тавих үүргийг шилжүүлэх, Монгол Улсад ашигтай төслийн татварын орчинг тогтворжуулах замаар хөрөнгө оруулалтын үр ашгийг нэмэгдүүлэх, төрийн хүнд суртлыг бууруулж, бизнесийн орчныг сайжруулах гээд тулгамдсан асуудлууд ар араасаа шийдвэрлэгдэх байлаа.

1

Хуулиудыг ээлжит бус чуулганы хугацаанд баталж амжаагүй шалтгаанаа “Хөрөнгө оруулалтын тухай, Хөрөнгө оруулалтын сангийн тухай хуулийг гишүүдийн 170 гаруй ажил хэрэгч санал дүгнэлтийг тусгаж эцсийн хэлэлцүүлэгт шилжүүлсэн хэдий ч нэмэлтээр орсон саналуудыг нэгтгэж төсөлд тусгаж батлахад цаг хугацааны хувьд боломжгүй болсон” хэмээн тайлбарлаж байна. Чуулганы хаалтын үеэр гишүүд зарим хуулийг бөөндөн баталж “гурилддаг” талтай. Харин Хөрөнгө оруулалтын хуулийг нухацтай авч үзэлгүй, дутуу дулимаг хэлэлцэн баталвал араасаа ямар хор уршигтай дагуулахыг гишүүд мэдэх тул намрын чуулган шилжүүлэх саналыг бие биедээ найрсгаар толгой дохин дэмжицгээв. Үнэндээ ээлжит бус чуулганы хугацаанд гишүүд нам, бүлгээрээ талцан улстөржиж, Засгийн газар, тэр дундаа Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаяр эдийн засаг хүндрээгүй, юмны үнэ буурсан хэмээн иргэдийн бухимдал дээр “тос” нэмснээс бус шийдэлд хүрч чадсангүй.

1

Гишүүд нь ч уралдаж улс төржин хуралдсаар хуулиудыг намрын чуулганаар хэлэлцэхээр шилжүүлэх  санал дээраа сая нэг ойлголцож, өндөрлүүллээ. Намрын чуулганаар хэлэлцэхээр төлөвлөсөн хууль, тогтоолын төслүүд гишүүдийн ширээн дээр ээлжээ хүлээн овоорсон байгаа даа. Ямартай ч ирэх оны төсвийн хуулийн төсөл эхний ээлжинд байсан. Гэхдээ нь жагсаалтаас ухрах төлөвтэй дөг өө. Учир нь эдийн засгийн хүндрэлтэй асуудлыг шийдвэрлэхээр намрын чуулганд шилжүүлсэн Хөрөнгө оруулалтын тухай хууль дээр гишүүд ажиллах биз ээ. Дээр нь энэ оны төсөвт тодотгол хийх асуудлыг Засгийн газраас оруулж ирэхээр болсон. Хүйтний ам наашилж, хөхүүрийн ам цаашилсан ирэх өдрүүдэд намрын чуулганаа нээгээд, ажилдаа ханцуй шамлан орохгүй бол цаг хугацаа та бүхнийг хүлээхгүй шүү.

1

Н.Энх

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ

Zochin:
Наад 5 хуулиа болио Н. Батбаяраа. 15 тэрбум тогрогийг 5-10 жил татварыг тогтворжуулж яах гэсэн юм. Ийм хоронго чинь Монгол улсад жулдаж байгаа. Мон бас л Оюу-толгойн алтанд хонгололт эдлvvлэх гээд байх юм. Vvний оронд Оюу-толгой, Таван-толгойгоо "Vндсэн хууль"-тайгаа нийцvvл. Баахан жижиг алтны vйлдвэрvvд байгаль сvйтгээд. Алтан-дорнодын Т. Ганболд дулаарлаас болж байгаль сvйдэж байгаа гэж худлаа яриад байх юм. Тэр Швейцари улс тэгвэл яагаад ногооноороо байгаа юм. УИХ уул уурхайн бvтээгдэхvvнийг ондор тооцож "Тосов" бvрдvvлчихээд "Тосов" 1.5 их наядын алдагдал орчихлоо гэж ард тvмнийг хуурч байгаад наад хогын хуулиудаа батлах гээд байх юм. Онгорсон "Тосвийг АН, МАН" хоеулаа хийсэн. Сум болгонд "200-300" сая тогорго тосовлосоноо зогсоо. Хvн амьдрахгvй энэ олон "Сумдыг нэгтгэ". Тэр оюутануудад хавтгайруулан огдог 70000- аа зогсоо. Ямар улсад ингэж хавтгайруулж огж байна. Энэ гишvvд ийм утгагvй эдийн засгийн бодлого явуулахаа болиоч. Элбэгдорж анх орон нутагт эрхийг шилжvvл гэж энэ тосвийг УИХ-аар батлуулсан. Тэгээд бас эдийн засаг ярих гээд байх юм. Юун алтны уурхайд нохон олговор огох. Наадуул чинь олгиархиудтай хуйвалдаж ийм хуулиа зориуд гаргуулсан. Ард тvмнээс асуугаагvй хуйвалдааны хуульд нохон олговор огох шаардлагагvй. Тэр хууль гаргуулж огсон хvмvvсээр нь толvvлэхгvй юу. Оюу-толгойн гэрээг батлах vед Дэмбэрэл УИХ-ын дарга байхдаа "хэрэв энэ гэрээнд зэс цухуйвал оорчлоно шvv" гэсэн. Одоо"Зэс" цухуйсан учир заавал оорчлох хэрэгтэй. Ж: "Оюу-толгой Хятадад бvтээгдэхvvнээ хэдээр зарах нь тодорхой биш, орлогоо гадаадад байршуулах, зарлагын 6%- иар менежментийн баг цалинжуулах, гэх мэт энэ бохир заалтуудыг оорчлох хэрэгтэй. Мон 30 жилийн гэрээг 5 жил болго. Дээрс нь Монголчуудыг дахин "Зээлийн дарамтанд оруулах" байдлыг хэрхэвч зовшоорч болохгvй. Алтны татварыг 2.5% болгож Оюу-толгойд 5.7 тэрбум долларын хонголт огохоо гэж байгаагаа болиоч. Элбэгдорж, З.Энхболд, Ганхуяг, Дамба, О.Чулуунбат та нар " Зэс" цухуйсан Оюу-толгойн гэрээгээ ярихгvй "худлаа хоронго оруулалт буурлаа гээд ард тvмний анхааралыг сарьнуулж байна. О.Чулуунбат илт луйварчин Рио- Тинтог омгоолж ярив. О.Чулуунбат Монгол улсын эрх ашигийг vл тоож байна. Тэр юмыг зовхон зоосны нvхээр хардаг нь онгорсон хугцаанд харагдсан. Ийм эдийн засагч Монгол улсад хэрэггvй. Тэгэхээр гол нь Оюу-Толгойн луйврын гэрээг оорчлох хэрэгтэй. Тvvнээс биш тэр олон "Бохир хоронго оруулалт" бидэнд хэрэггvй. Тэгээд ч жижиг зах зээлтэй улсад энэ олон хоронго оруулалт хэрэггvй. Монгол улс бараг бvх бараагаа юанаар Хятад улсаас авдаг учир долларын хэрэгцээ бараг байдаггvй. Хэдэн машин зоодог хvмvvст л цоохон доллар хэрэгтэй байх. Харин их хэмжээний доллар Оросоос шатхуун авахад л хэрэглэж байгаа. Vvнийгээ засгийн газар Оросуудтай ярьж байгаад рублиэр авдаг болох хэрэгтэй. Тиймээс доллар манай улсад нэг их хэрэгцээ байдаггvй. Тэгэхээр долларын ханшийг Монгол банкны захирал Золжаргал олгиархиудтай хуйвалдаж зориуд осгосон. Сая Японоос еэнээр зээл авсан шиг долларын хамаарлыг арилгах хэрэгтэй. Хоронго оруулалтын хуулийг анх зовшоорсон 19 гишvvний нэрээ ард тvмэд ил болгоорой, хаалттай хуралдаж байгаа чинь ард тvмнээс хулгайгаа нууж байна.
2013-09-30
Zochin:
Монгол улс стратегийн ордын тухай хуулийг цуцалж болохгvй. Ингэвэл тусгаар байдлаа алдлаа гэсэн vг. Монгол улсад стратегийн орд заавал "Торийн мэдэлд" байх хэрэгтэй. Оросууд хvртэл стратегийн ордтой байхад бид стратегийн ордгvй байж болохгvй. Ингэвэл Монгол улс Хятадын хоол боллоо гэсэн vг. "Орос, Чилид терийн эзэмшил" байж болоод байхад "Тор муу менежир" гэсэн зориудын бичсэн тархи угаалт их явж байгаа. Элбэгдорж, Гарамгайбаатар, Ганхуяг, З. Энхболд, О.Чулуунбат нар хоронго оруулалт буурлаа гэдгээр биднийг айлгах болов. Рио- Тинто, Дэлхийн банк болон бусад банкууд хамтран зориуд дэлхий нийтэд хямралыг vvсгэн Оюу- Толгойн луйварын гэрээгээ хэрэгжvvлэх гэж Монгол улсад шахалт vзvvлж байгаа юм. " Волстеритийг эзлье" ходолгоонийхон энэ луйварчидийг илчилсэн. Тийм учраас Монголчууд энэ зориудын шантаажнаас айх хэрэггvй. Харин Элбэгдорж vvнийг хэрэгжvvлж шинэ ашигт малтмалын хуулинд "Торийн эзэмшлыг "0" болгож, стратегийн 39- н ордыг хассан заалт оруулах гээд яваад байгаа юм. Омнох буцаагдсан хуулин дээр нь энэ заалт байсан. Одоо ч vvнийгээ хэрэгжvvлхээр явж байна. Брайн Фишер гэдэг гадаад хvнээр хуулиа хийлгvvлсэн. Энэ санаа "34%-иа зараад татвараа аваад явахад болно" гэсэн зориудын бичсэн сэтгэгдэлvvдээр явж байгаа. "Ашгийг татвар толсоний дараа тооцдогийг 10 ангийн хvvхэд ч мэднэ. Одоо хоронго оруулалтын тухай хуулийг баталж "Стратегийн ордын тухай" хуулийг цуцлах гэж байна. МАНАН дахиад идвэхжиж эхэллээ. Тэмvvжин емнех vзэл баримтлалаасаа татгалзаж Монгол улсын эрх ашгийг гаргуунд гаргаж байгаа юм байхдаа. Элбэгдорж Монгол улсад хорлонтой зvйл хийгээд байна. Тэгээд эх орныхоо толоо явсан хvмvvсийг сонин, сайтуудаар зориуд гутааж бичиж байна.
2013-09-30
the economics:
бИД ИЙМ АВИР ГАРГААД БАЙХАД ХЭН БИДНЭЭС НҮҮРС АВАХ ВЭ ДЭЭ? үНЭХЭЭР ӨРӨВДӨЛТЭЙ ӨЧҮҮХЭН ТЭНЭГ АМЬТАД ХАРАГДАЖ БАЙГАА ДАА ШИВШИГ ДЭЭ
2013-09-30
zochin:
Ih hural Zasgiin gazar baigaa tor niigemiin omchiin hulgaichid yamar huuli gargah n medeej shuu dee...
2013-09-30
uukaa:
ene zasgiin gazart hiij chadah yum alga aa. erenhii said ediin zasag sain bga gej heleh ee boliochee. irgediin chin amidral bur hetsuudlee. turiin alban haagchid bolgood bn. ajilgui bid hetsuudlee sh dee. humuusiin setgel sanaag buu huuraachee.ediin zasag ni sajirsan ni haana uzegdeed bga yum be. ta nar l bayjaad bga biz dee
2013-09-30
жжнчв:
Ганцхан ургаш гаргаад ашиг олохгүй шүү дээ Иймээс төмөр замын сүлжээгээ эртхэн ашиглалтанд оруулж Оросоор дамжуулан далайн боомтонд аваачаад харин боломжын өртөг шингээж ашиглах нь зүйтэй гэж боддог. Гадаад улстай МОНГОЛ Улсын засгийн газар худалдааны гэрээг хийж Хувь компанитай засгийн газар хамтран ашиглаж дотоодын худалдааг хийлгэж нэг улсын засгийн газар нөгөө улсын засгийн газартай хийвэл Монгол улсын нэр хүнд гадаад оронд өсч Монгол улсын мэрэгжилгүй хувийн компани үнийг авч дахин дамжуулан зарах сэтгэл гарч том улсын үнийн хөөрөгдөл үнэ унагах зэрэг эдийн засгийн сөрөг онолын бус зүйл гарахгүй. гадаадын хөрөнгөтөнгүүд хуурч хөрөнгө оруулалтын үнийг дураар нэмж чадахгүй. Жижиг орныг эдийн засгаар боомлох зүйлыг НҮБ -д гаргах хууль эрхтэй байдаг шүү дээ
2013-09-30
Zochin:
Орос 2012 онд 360 сая тонн нvvрс олборолсон. Vvний 117 сая тонныг Япон, Хятад, Европ, Солонгос руу гаргасан. Оросын элчин В.В. Самойленко Э. Оджаргал сэтгvvлчид 2013-4 сард энэ ярилцлагыг огов. Гэтэл "Монгол нvvрс" ассоциацийн гvйцэтгэх захирал Т. Наран 2012-01-12-нд news.mn, Ж. Нямсvрэнд ярилцлага огохдоо манай улс 2010-2011 онд 18-20 сая тонн нvvр экспорлосон. "Жижиг Таван-толгой" нэг тонн нvvрсийг 33доллар, "Саусгоби Сэндс" 40 доллар, " Чинхуа МАК" 46 доллараар зарж байх ад Монголын нvvрс яаж vнэд орох юм гэсэн. "Энержи ресурс" 117 доллараар зараад, жижиг "Таван-толгой" 33 доллараар зарж байгаа нь бодлогын алдаа байгаа юм. Энэ олгиархууд "нvvрсний ордыг" олон хэсэг хувааж vнэгvйдvvлэх ажил зоиуд хийсэн. Монголыг нохцолд хувийн нvvрсны орд шаардлагагvй " Торийн мэдэлд" байх шаардлагатай. Байгалийн баялаг "Торийн мэдэлд байж бодлогоор явах хэрэгтэй". Хувьд байлаа гээд бие биенээсээ орсоод vнэ буулгаад эдийн засгийн аюулгvй байдлыг бий болгож байгаа юм. Ийм нохцолд "Томор замийн нарийн цариг тавиад ч нvvрс vнэд орохгvй. Дээрх ордууд адилхан "кокосжих нvvрс". Ийм бодлогийн алдаа нохцолд урагшаа нvvрс гаргаад ч хэрэг байхгvй. Тийм учраас манайд нарийн цариг хэрэггvй, Оросоор дамжуулан Япон,Солонгост гаргах хэрэгтэй. Оросууд ч дуртай байх болно. Яагаад гэвэл Оросууд "Алс дорнодыг" Япон, Солонгос, Монгол улсуудтай хамтарч эдийн засгийн интеграцад оруулах сонирхолтой байгаа. Энэ нь тэдний бас гeополитикийн асуудал. Оросууд "Газрийн тос, байгалийн хийдээ" л голлож анхаарал тавьдаг.
2013-09-29
BANGA:
ENE NOWSHIIN NAMIIG DEMJIGCH GISHUUDIIG YANA DAA AJIL CH HIIHGUI AJIL HIILGEHGUI
2013-09-29