Идэр гурван есийн жавар тачигнаж байхад, хаврын синдром эхэллээ. Тодруулбал, улстөрийн ууган хүчний үнэнч дэмжигч, улаан фенүүд болсон дарга өвөө нар өөрсдийнхөө тэтгэвэрийг чамлаж “3-хан хувиар нэмэгдлээ” хэмээн гомдоллож буй. Тиймээс “Ах” намын нөхдүүдтэй хүч хавсран эсэргүүцлээ илэрхийлэн тэмцэж Чингисийн талбайд жагсаал зохион байгуулна хэмээн мэдэгдлээ.

6

Дарга өвөө нарын гомдлыг улстөрийн тоглолт болгох санаархал өвөрлөсөн МАН-ын бүлэг ч товч, тодорхой энэ асуудалд ач холбогдол өгч, бүлгийн хуралдаанаар хэлэлцэж тэтгэврийн нэмэгдлийн асуудлаар УИХ дахь намын бүлгийн дарга нарт шаардлага хүргүүлсэн гэж байгаа. Бас болоогүй Төрийн ордны В танхимд ахмадуудыг хүлээн авч уулзан, тэтгэвэрийн нэмэгдлийн талаар хэлэлцүүлэг хийж МАН-ын бүлгийн дэд дарга Д.Оюунхорол УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Лүндээжанцан, Я.Содбаатар, Н.Номтойбаяр нар хүч нэмэн сүржигнэлээ. Бас ажлын хэсэг байгуулан тэтгэвэр нэмсэн асуудал нь хэр бодитой эсэхийг шалгахаар болсон гэх. Гэтэл зарим гишүүд нь тэтгэвэрийн нэмэгдэл нь тов тодорхой байхад юуг нь шалгах юм хэмээн бухимдаж, бүлэг дотроо ч тар түр гээд авсан гэх “бор шувуу” байна.

7

Харин одоо дарга өвөө нарын тэмцэл хийх болсны учрыг тодруулъя. Сар шинийн баярын өмнөхөн тэтгэвэр нэмэх шийдвэр гарч шинийн хоёрны өдрөөс эхлэн мөрдсөн юм. Засгийн газрын эл шийдвэрийг иргэд талархан хүлээж авсан нь нийт тэтгэвэр авдаг иргэдийн дийлэнх хувийнх 13-15 хувиар нэмэгдэж байгаатай холбоотой. Тодруулбал, Тэтгэвэрийн хэмжээг нэмэгдүүлэх арга хэмжээнд зориулан УИХ-аас Нийгмийн даатгалын сангийн 2014 оны төсөвт 89,0 орчим тэрбум төгрөгийг баталж өгсөн байдаг. Батлагдсан төсөвт багтаан Нийгмийн даатгалын болон цэргийн албан хаагчийн тэтгэврийн хэмжээг 2 дугаар сарын 1-нээс эхлэн нэмэгдүүлэх шийдвэрийг Засгийн газраас гаргасан бөгөөд уг шийдвэрээр 200 мянга хүртэлх төгрөгийн тэтгэвэрийг 27 мянган төгрөгөөр, 600 мянга хүртэх төгрөгийн тэтгэвэрийн хэмжээг 22 мянган төгрөгөөр, 600 мянгаас дээш төгрөгийн тэтгэвэрийг 20 мянган төгрөгөөр тус тус нэмсэн юм.

7

Мөн бүрэн тэтгэвэрийн доод хэмжээ 180,3 мянган төгрөг байсныг 207,3 мянган төгрөг, хувь тэнцүүлсэн тэтгэвэрийн доод хэмжээг 145,2 мянган төгрөг байсныг  172,2 төгрөг болгон шинэчлэн тогтоосон.

8

Харин 30 хувийн нэмэгдлийн тухайд зөвхөн ажилласан жил, тэтгэвэрийн даатгалын шимтгэлээ нөхөн тооцуулсан тэтгэвэр авагчдын тэтгэвэр нь 30 хүртэлх хувиар нэмэгдсэн гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Үүн дээр ХАХНХ-ын сайд С.Эрдэнэ товч тодорхой жишээ хэлсэн. Сард 180,3 мянган төгрөгийн тэтгэвэртэй хүн хуулийн дагуу 10 жилээ ажилласнаар нөхөн тооцуулсан гэж үзвэл, тэтгэвэрийн хэмжээ нь хамгийн багадаа 15,4 хувиар нэмэгдэж, мөн 2 дугаар сарын нэгнээс хэрэгжсэн Засгийн газрын тогтоолын дагуу 22,0 мянган төгрөгөөр нэмэгдэн 231,1 мянган төгрөг болж тэтгэвэр нь нийтдээ 28,2 хувиар нэмэгдэж байгаа хэмээн тайлбарласныг үзвэл ойлгож ядаад байх юм алга.

7

Товчхондоо өндөр тэтгэвэр авдаг бол бага хувь, бага тэтгэвэр авч байгаа иргэдийнх өндөр хувиар нэмэгдсэн гэсэн үг. Эл асуудлын учрыг ухаж, ойлгоогүй дарга өвөө нар эсэргүүцэл зарлаж, бага тэтгэвэр авч байгаа иргэдтэйгээ барьцаж өндөр хувиар нэмсэнгүй хэмээн гомдоллоод байгаа. “Дарга өвөө” хэмээн онцолсны учир ч үүнд хамаатай. Яагаад гэвэл тэмцэл хийж, тэтгэвэрийн нэмэгдлийг чамлаад байгаа тэд бүгдээрээ 600 мянган төгрөгөөс дээш тэтгэвэр авдаг нөхдүүд. Тийм учраас “20 мянган төгрөгөөр нэмэгдэлээ. Бага байна” хэмээн тэтгэвэрийн өвөөгөөс тэмцэгч өвөө болон зүсээ өөрчилж намдаа хүчин зүтгэж, улстөрийн тавцанд тоглолт хийж байна. Тэгэхээр дарга өвөө нарыг “өндөр” тэтгэвэрийнхээ нэмэгдлийг “Чамлахаар чанга атга” гэмээр байгаа биз.

.

Э.Ирээдүй