Энэ Засгийн газар хэрхэн ажиллаж эдийн засгийг яаж өөд татахыг олон нийт ажигласаар байна. Шинэ Засгийн газар үйл ажиллагаагаа явуулаад ердөө нэг улирал л болох гэж буй ч нийгэм эдийн засгаа хурдан сэргээхийг яаруулан шамдууулж байгаа нь нууц биш. Цаг хугацаа биднийг хүлээдэггүй болохоор бид Засгийн газрыг шамдуулахаас ч өөр яах билээ. Гэхдээ чуулганы индрээс “эдийн засаг” гэж чанга дуугаар гурвантаа хэлж Засгийн газрынхаа зорилтыг тодорхойлсон эрхэм Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг өнөөдөр энэ чиглэлд юу хийж  амжуулаад байна вэ, эхний дорвитой алхам, шийдэлд хүрсэн үү? Өнөөдөр бол ярих бус хийх, хэрэгжүүлэх цаг.

.

Өнгөрсөн намрын чуулганы сүүлчээр энэ оны төсвийг тодотгуулан, Өрийн удирдлагын тухай, Төсвийн тогтвортой байдлын тухай, Ашигт малтмалын, Урт нэртэй хуулийг хүсэлтийнхээ дагуу шуурхай хэлэлцүүлэн өөрчлөлт, нэмэлт оруулан батлуулж амжсан. Өөрөөр хэлбэл, эдүгээ УИХ-ын завсарлагааны энэ үеэр ээлжит бус чуулганыг зарлуулах хуралдуулах шаардлага гүйцэтгэх засаглалд байхгүй болов уу. Харин ч хууль тогтоох дээд байгууллага Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, Засгийн газарт чиглэл өгөх тухай УИХ-ын тогтоолыг батлан гүйцэтгэх засаглалыг хэрэгжүүлэхийг  үүрэгдсэн.

1

Гадныхныг гуйх уу, гэдийх үү

1

Ч.Сайханбилэг 2015 оны төсвийн тодотголын төслийг өргөн барихдаа эдийн засгийн хямралыг даван туулах, төсвөө хэмнэх үүднээс зардлыг доод түвшнээс эхлэн танасан нь нийгмийн бухимдлыг төрүүлсэн. “Залуу, эрч хүчтэй Ерөнхий сайдтай боллоо гэсэн чинь юу вэ, эх, хүүхдийн сүүний мөнгийг хасах гэж байна. Халамжийн мөнгө байтугай цалин сарын хэрэгцээнд хүрэхгүй байхад бидний мөнгөөс хасах гэдэг хэн бэ. УИХ-ын гишүүд зөвшөөрөхгүй байлгүй дээ. Шинэ он гараад сар болж байхад цалин ч тавихгүй юм” гээд л иргэд өөр хоорондоо ам дамжин ярьж бухимдцгаасан. Хэдийгээр Ерөнхий сайд “эдийн засгийн чиглэлд дорвитой арга хэмжээ авна, хэн хүний сэтгэлд нийцэхгүй ч байж магадгүй, би шүүмжлэлийг дааж чадна” хэмээж байсан ч халамжийн хэсэг рүү дайрч, иргэдийн сэтэлд сэв суулгана гэж хэн ч бодоогүй биз ээ. Харин улстөрчид наанадаж сонгогчидтойгоо уулзахдаа эх, хүүхдийн мөнгийг хассан шүү, Засгийн газар гээд худлаа малийгаад сууж байхгүйгээ мэдэх хойно, цаашлаад нийгмийн амьдрал ямар байгааг муу ч, сайн ч гадарлахтай гэгчээр хүлээж аваагүй. Тэр байтугай гишүүд тойрогтоо бүтээн байгуулалтын ажлуудыг нэмж тусгасан. Тиймээс ч шинэ Ерөнхий сайдын өргөн барьсан анхны төсөл чуулганы хэлэлцүүлгээр зүсээ хувирган батлагдсан гэдгийг гишүүд хэлж байсан. Тэр байтугай экс Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг “төсвийг хэмнэхдээ нийгмийн эмзэг хэсэг рүү бүү дайр. Наад популизм чинь хэтэрлээ” хэмээн шүүмжилсэн.

1

Ашигт малтмалын тухай, Урт нэртэй хуулийг хэлэлцэх үед Засгийн газар, тэр дундаа ЗГХЭГ-ын дарга С.Баярцогт гишүүдээс ихээхэн шүүмжлэл хүртсэн. Стратегийн орд, байгалийн баялгаа эдийн засгийн эргэлтэд оруулахдаа улс орныхоо эрх ашгийг тэргүүнд тавих хэрэгтэй. “Гадаадынхны үгээр битгий хөдлөөд бай. Гарын үсгээ гадаадынхны талд буруу зураад байна. Эх орноо бод. Хэдийгээр гадаадын хөрөнгө оруулалт бидэнд хэрэгтэй байгаа ч үндэсний язгуур эрх ашгаа бодолцох хэрэгтэй” гээд л гишүүд төрийн хүний ухаанаар асуудалд хандаж байлаа. Үүнийг зарим хүн улстөрчид шоудаж байна гэж байсан ч эх орны эрх ашгийн төлөө хэн ч юу ч гэж хэлж, тэмцэж, үзэл бодлоо илэрхийлэх нь юуны буруу байх билээ. Тэр дундаа төрийн түшээд байгалийн баялгийг ашиглах лицензийг олгох асуудалд хянуур хандах нь туйлын чухал. УИХ-аас батлагдан гарсан хууль хөрөнгө оруулагчдад харилцан эрх ашигтайгаар үйлчлэх ч үндэсний аюулгүй байдлаар бидний эрх ашиг баталгаажин тусгагдсан байх учиртай. Тэр байтугай авах хүн гуйж, өгөх хүн гэдийдэг гэдэг. Стратегийн ордоо ашиглуулж байгаа бид гадныхныг гуйх бус гэдийх хэрэгтэй баймаар.

1

Хардлага дагуулсан “Стэндбай”

1

Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах, хямралаас гарах арга замыг хайж, бэдэрч яваа Ерөнхий сайд анхны гадаад айлчлалаа Япон улсад хийж, эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр хийгээд ирсэн билээ. УИХ-аар ч үүнийг соёрхон баталсан. Энэ нь манай улс гадаад зах зээлд, гуравдагч орнуудад эдийн засгаа тэлэх үүдийг нээж өгсөн ихээхэн ач холбогдолтой түншлэл.

1

Засгийн газраас эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах зорилгоор хэрэгжүүлэх дараагийн алхам “Стэндбай” хөтөлбөрөөр үргэлжилнэ гэж эх сурвалж мэдээлж байна. Харамсалтай нь улстөрчид энэ хөтөлбөрийг анхнаас нь таатай хүлээж авахгүй байгаа юм. ОУВС уг хөтөлбөрөө улс орон нь дампуурсан болон байгалийн баялагтай, эдийн засаг нь уналтад орсон улсад л өгдөг гэнэ. Ингэхдээ халамж, болон урамшууллуудаа бууруулах, гадаадын хөрөнгө оруулагчдад хандсан маш уян хатан, нээлттэй бодлого барих болзлыг зээлийн гэрээндээ тусгадаг аж. Тиймээс улстөрчид энэ хөтөлбөрөөс болгоомжилж, “зайгаа барьдаг” юм билээ. Харин шинэ Засгийн газар анхнаасаа энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр зорьж, төсвийн тодотголын төсөл, зарим хуульд өөрчлөлт оруулахдаа ч тодорхой заалт оруулж, тусгуулахыг зорьсон хэмээн нийгмийн хардлага дагууллаа.

1

Бизнесийнхэн эдийн засгийг эрчимжүүлэхэд нэмэр болсон уу

1

Нөгөөтэйгүүр Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн зөвлөлийнхөн гэж ажлын үр дүн нь мэдрэгддэггүй хэсэг нөхөр байна. Өмнөх Шинэчлэлийн Засгийн газрын үед Эдийн засгийг эрчимжүүлэх 100 хоногийн хүрээнд анх байгуулагдсан юмдаг. Шинэчлэлийн Засгийн газар огцорч, шийдлийнх байгуулагдан үйл ажиллагаа явуулж байгаа ч Эдийн засгийн зөвлөлийнхний хийсэн ажлын үр дүн нийгэмд ер мэдрэгдсэнгүй гэх нь олон болжээ. “Төрөөс зарим хууль тогтоомжиндоо өөрчлөлт оруулвал дотоодын эдийн засгийг эрчимжүүлэхэд ахицтай, гэвч төрийн ажил бизнесээс удаан юм” хэмээн шүүмжилж байсан. Өнгөрсөн хугацаанд УИХ хууль тогтоомжоо хэлэлцэн баталсан ч бизнесийнхэн хувийн эрх ашгаа өмнөө тавьсан уу эдийн засаг сэргэх байтугай хүндрэл багассангүй. Саяхан хуралдсан Эдийн засгийн зөвлөлийн хуралдаанаар бизнес эрхлэгчид Хувь хүний орлогыг бодитой тодорхойлж, орлогын татвар ногдуулах, Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай болон Өршөөлийн тухай хуулийг баталсны дараагаар татварын шинэчлэлээ эхлүүлэх зэрэг саналыг гаргасан байна лээ.

1

Эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах тухай УИХ-ын тогтоолыг Засгийн газрын хуралдаан хэлэлцэн удахгүй хэрэгжүүлэх юм билээ. Хэдийгээр хаврын тэргүүн сар гарч, хүн амьтны нуруу тэнийх ирж яваа цаг ч валютын ханшны өсөлт саарахгүй, иргэдийн худалдан авалт буурч, өрхийн төсөв танагдсан энэ үед Засгийн газар эдийн засагт хэзээ эерэг мэдээ авчрах бол гэх хүлээлт нийгэмд байна. Хэрвээ байдал хэвээр үргэлжилвэл шийдлийн Засгийн газрын, тэр дундаа Ч.Сайханбилэг сайдын нэр ч сэвтсээр байх биз ээ.

1

Н.Энх