Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат  16 сайд, 13 яамтай ажиллах Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүнээ зөвшилцөхөөр Ерөнхийлөгчид өргөн бариад байсан. Харин  Монгол Улсын Ерөнхийлөгч  Ц.Элбэгдорж Засгийн газрын бүтцийн талаар Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатад хариу албан бичиг илгээв.   Ерөнхийлөгч шинэ Засгийн газрын бүтцийг дэмжсэнгүй. Тэрбээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж шинэ Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний тухай Зөвшилцөх саналын талаар Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатад өнөөдөр албан бичиг илгээгээд байна.   

Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний төсөлд үндсэн чиг үүргийн яамыг нэмэгдүүлсэн байлаа. Өөрөөр хэлбэл, Гадаад хэргийн яам, Сангийн яам, Хуульзүйн яам, БОНХАЖЯ үндсэн чиг үүргийн яаманд багтдаг.  Харин шинэ Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүнд  дээрх үндсэн чиглэлийн яаманд Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамыг нэмж тусган байлаа. Үүнд Ерөнхийлөгч эсрэг байр сууриа илэрхийлжээ. Тэрбээр “Үндсэн чиг үүргийн яамдын тоог нэмэх санал нь УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүний албан тушаалыг давхар хаших боломжийг нэмэгдүүлж байна. Энэ нь УИХ-д олонхи болсон намын Монголын ард түмэнд өгсөн амлалтай нийцэхгүй, мөн төрийн хууль тогтоох болон гүйцэтгэх эрх мэдлийг заагтай, хариуцлагатай, харилцан хяналтай хэрэгжүүлэх зарчимтай зөрчилдөж байгаа учраас дэмжих боломжгүй” хэмээн албан бичигтээ дурджээ.

УИХ-д үнэмлэхүй олонхийн суудал авсан МАН өмнөх парламентад байхдаа “давхар дээл”-ийг бууруулах гэсэн Ерөнхийлөгчийн байр суурь, өргөн барьсан хуулийг дэмжиж байсан юм.  Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Ж.Эрдэнэбатыг Ерөнхий сайдад нэр дэвших үед нь биечлэн уулзахдаа ч Засгийн газарт “давхар дээл”-тэй сайдуудыг цөөлөхийг анхааруулан захиж, үндсэн чиг үүргийн яамдаас бусад салбарт УИХ-ын гишүүн бус эрхмийг томилох амлалтыг авч байв.   Харин эрх баригч хүчин МАН үндсэн чиг үүргийн яамдын тоог нэмсэн нь “давхар дээл”-тэй сайдын тоог Засгийн газарт нэмсэнтэй агаар нэгэн.

Шинэ Засгийн газрын бүтцэд  хоёр яамыг татан буулгасны нэг нь Аж үйлдвэрийн яам.  Аж үйлдвэрийн яамыг Уул уурхайн яамтай нэгтгэн Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам болгосон байлаа. Үүнд мөн Ерөнхийлөгч эсрэг байр сууриа илэрхийлж, үндэслэлээ тайлбарлажээ.

 Тэрбээр “Үйл ажиллагаа нь жигдэрч, үндэсний үйлдвэрлэгчдийн талархал дэмжлэгийг хүлээж байсан Аж үйлдвэрийн яамыг татан буулгаж, чиг үүргийг нь бусад яам руу хуваан хавсаргах саналыг дэмжихгүй байна. Монгол Улсын эдийн засгийн бие даасан байдлыг хангахад үйлдвэржилтийн нэгдсэн бодлого зайлшгүй хэрэгтэй болно” хэмээн онцолсон байна.

Засгийн газрын бүтцэд яамдаас гадна агентлагуудад нэрнээсээ эхлээд нэлээдгүй өөрчлөлт орж байгаа. Уг хуулийн төсөлд Засгийн газрын тохируулагч 10, хэрэгжүүлэгч 17 агентлагтай байхаар тусгасан. Тухайлбал, Хөрөнгө оруулалтын газрыг татан буулгаж Үндэсний хөгжлийн газрыг шинээр байгуулан Засгийн газрын тохируулагч агентлаг байхаар,  Төрийн өмчийн бодлого зохицуулагч газрыг хэрэгжүүлэгч агентлаг тус тус тусгасан байлаа.

Мөн Мэдээлэл, технологи, шуудан, харилцаа холбооны газрыг Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газар, Хүүхдийн төлөө үндэсний газрыг Хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газар, Газрын харилцаа, геодези зурагзүйн газрыг Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газар болгон  нэрийг нь тус тус өөрчлөн оруулсан.

Цаашлаад Газрын тосны ерөнхий газар, Ашигт малтмалын газрыг нэгтгэн Ашигт малтмал, газрын тосны  газар, Бүртгэл статистикийн ерөнхий газар, Оюуны өмчийн газрыг Улсын бүртгэл Оюуны өмчийн газар болгон нэгтгэж, холбогдох яамдад харьяалуулахаар  төсөлд тусгасан байв. Харин Гааль, татварын ерөнхий газрыг ГЕГ, ТЕГ болгон салгаж, НДЕГ, Нийгмийнй халамж, үйлчилгээний газрыг  татан буулгах юм. 

Энэ мэтчлэн агентлагуудыг татан буулгах, нэрийг нь солих, нэгтгэх  нь төрийн албанд буруу жишиг тогтоно гэж   Төрийн тэргүүн үзжээ.  Ерөнхийлөгч “төр, засгийн байгууллагын нэр, бүтэц, зохион байгуулалт, боловсон хүчин тогтвортой байж гэмээнэ төрийн бодлого, үйл ажиллагаа залгамж шинжтэй, үр өгөөжтэй байна. Гэтэл эдийн засгийн үр ашиг, тооцоо судалгаагүйгээр, тодорхой ач холбогдолгүй шалтгаанаар яамдын нэрийг өөрчилж, чиг үүргийг өөр хооронд нь шилжүүлэх, мөн Засгийн газрын тохируулагч болон хэрэгжүүлэгч агентлагуудын бараг тал нь нэр, зохион байгуулалт, бүтцийн өөрчлөлтөд өртөх санал оруулж ирсэн нь төрийн албыг цалгардуулах, төрийн мэргэшсэн албан хаагчдыг олноор халж сэлгэх, төр, засгийн үйл ажиллагааны залгамж шинжийг алдагдуулах, монгол төрийн ой санамжийг саармагжуулах зэрэг олон сөрөг үр дагавар дагуулах санал гэж үзэж байна Ийм учраас буруу жишгийг цэглэж, Засгийн газрын бүтэц, зохион байгуулалтын мэргэшсэн, тогтвортой залгамж шинжийг хадгалах бодлого баримталж саналаа дахин танилцуулна уу” гэдгээ Ерөнхий сайдад илгээсэн хариу албан бичигтээ дурдсан байлаа.

Ийнхүү Ерөнхийлөгч зөвшилцөлд хариу өглөө.  Хуулиараа Ерөнхий сайд Ерөнхийлөгчтэй зөвшилцөөд УИХ-д өргөн барих заалттай. Харин Ерөнхийлөгч өгсөн саналыг тусгах эсэх нь Ерөнхий сайдын бүрэн эрхийн хүрээний асуудал. Тиймээс  Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний тухай хуулийн төслөө УИХ-д өргөн барьсанаар үргэлжилнэ.  

Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүний асуудлаар Ерөнхийлөгч татгалзсан хариу өгсөн парламентаар хэлэлцүүлэхэд бүдэрч, буцаагдахгүй үнэмлэхүй олонхи МАН дэмжээд явах  нь тодорхой билээ.

Н.Энхлэн