Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд өнөөдөр /2021.01.12/ 05.33 цагийн орчимд нийт дөрвөн удаа буюу 05:52 цагт 5.2 магнитуд, 06:02 цагт 5.0 магнитуд, 06:22 цагт 4.5 магнитуд, 06:44 цагт 4.9 магнитуд хүчтэй газар хөдөлсөн. Энэхүү газар хөдлөлт хэнд, хэрхэн мэдэгдсэн талаар иргэд, олон нийт өөр өөрийн мэдрэмжээ хуваалцаж байна. 

Тухайлбал: 

-Тавиур дээрх ном нурсан, таримал цэцэгс хөдөлсөн. Чичирхийлэл 30-аад минут үргэлжилсэн учраас байрныхан маань бүгд гадаа гарчихсан байсан. Нэлээд сандарсан.

 

-Хүхдүүддээ аль болох сандарснаа харуулахгүйг хичээж байлаа. Машинаа асаагаад байрнаасаа хөлдуулаад 07.30 цаг хүртэл машин дотроо сууж харзнасан. Хамгийн сүүлийн чичирхийлэл 08.06 минутын үед мэдрэгдсэн.

 

-Байр хөдөлж савлахаас илүүтэй дүнгэнэх мэт чимээ их гайхшруулсан.

 

-Газар хөдөлж байхад босоод байшингаа шалгаж байхад киноны үйл явдлууд бодогдож эхэлсэн. 

 

-Би нэг л удаа чичирхийлэл мэдрэгдсэн. Яг 05:30 минутад унтаж байтал гэнэт гадны нөлөөгөөр сэрчихсэн. Бүүвэйлэгдээд байгаа юм шиг мэдрэмж төрсөн. Тэгсэн аав, ээж хоёр газар хөдөлж байна гэдгийг хэлсэн" хэмээн сэтгэгдлээ хуваалцжээ. 

 

-Унтаж байхад ор гэнэт дайвалзаад эхэлсэн. 

 

-Манайх гэр амьдардаг учраас тэр үү, юу ч мэдрээгүй. 

Харин газар хөдлөлтийн үед хэрхэх тухай дараах зөвлөмжийг Онцгой байдлын Ерөнхий газраас бэлтгэжээ. 

Газар хөдлөлт болохын өмнө:

• Хэрвээ газар хөдөлбөл танай гэр орон, сургууль, ажлын байранд юу юу гэмтэж магадгүй талаар ярилцах
• Өрх бүр гамшгийн үед ажиллах төлөвлөгөөтэй байх
• Өрөө, тасалгаандаа хамгийн аюулгүй хэсэг нь хаана байж болохыг урьдчилан тогтоох. Ер нь хамгийн аюул багатай хэсэг бол коридор (хэрвээ энд тавилга, эд зүйлс ихээр байрлуулаагүй бол) гэж үздэг.
• Аюулгүй газар руу орох /нуугдах/, халхлах, байх зэргээр дадлага, сургуулилт хийх
• Аюулын үед барилга, байшингаас гарах гарц, аюулын гарцыг мэддэг байх
• Өндөр настай хүмүүс, нялх балчир хүүхдүүдийг хэрхэн нүүлгэн шилжүүлэхийг урьдаас тооцох
• Гэр бүлийн гишүүд эмнэлгийн анхны тусламж үзүүлэх чадварыг эзэмших
• Ус, цахилгаанаа яаж, хаагуур нь хааж, унтраахад суралцах
• Гэр, өрөө, тасалгааныхаа овор ихтэй, хүнд тавилгыг зохих ёсоор бэхэлж, тогтоох
• Дор хаяж 72 цагийн хүнс, усны нөөцтэй байх
• Цонх, гадна хананаас ор, буйдан зэргийг хол байрлуулах
• Аюултай болон химийн хортой бодисыг зориулалтын газар тусгаарлан хадгалах
• Гар чийдэн (нэмэлт зайны хамт), зайгаар ажилладаг жижиг радио, эмийн сан гэх мэт зүйлсийг бэлтгэх
• Гэрийн тэжээвэр мал, амьтныг халхлах аюулгүй байршил, газрын тогтоох
• Хүн бүрийн орны дэргэд гар чийдэн, бат бөх гутал байлгах
• Нэн шаардлагатай байгууллагын утасны жагсаалтыг мэддэг байх
• Галын хор ашиглаж сурах

Газар хөдлөлтийн үед юу хийх вэ?

Газар хөдлөх үед байшин дотор байгаа бол:

• Тайван бай, үймж сандрах хэрэггүй
• Аюулгүй газар хорогдох /нуугдах/ дотор хана, булан, даацын багана гэх мэт.
• Газар хөдлөлт эхлэх үед Та хаана байна, тэндээ л газар сууж, өөрийгөө халхлах, хүлээх
• Бат бөх ширээн доогуур орох
• Цонхноос хол байх
• Цаг, таазны гэрэл зэрэг дээрээс унах зүйлсийн доор зогсохгүй байх
• Хаалга онгойлгоод доор нь зогсвол дээрээс унасан зүйл цохих аюул харьцангуй бага

Газар хөдлөх үед гадна байгаа бол:

• Байшин, барилга, мод, гэрэл болон цахилгааны шонгоос хол, аюулгүй газар олох
• Хэрвээ машин дотор байгаа бол чичирхийлэлт зогстол машинаасаа гарах хэрэгггүй
• Машинаар явж байгаа бол замаас гарч зогсох, гүүр, тунелээс холдох, ил задгай талбай олох
• Олон нийтийн газар байвал хаалга, үүд рүү хамаагүй бүү зүтгэ. Дээрээс унаж болзошгүй зүйлээс холдохыг хичээх
• Театр, цэнгэлдэх хүрээлэнд байсан бол суудалдаа суугаад  толгойгоо хамгаалах
• Ойр орчимд тэсэрч, дэлбэрэх бодис байгаа бол лаа асаах юм уу, гал гаргаж болохгүй
• Хэрэв уулархаг газар амьдардаг бол хад чулуу нурж унахаас болгоомжилох

Газар хөдлөлтийн дараа юу хийх вэ?

• Өөрийн сэтгэл санааг бүрэн эзэмдэж, эрүүл ухаанаар эргэн тойрноо харах
• Эхлээд өөрийгөө бэртсэн эсэхийг шалгах
• Хэрвээ цус алдаж байвал цэвэрхэн материал ашиглан цус тогтоох арга хэмжээ авах
• Хүнд гэмтэлтэй хүнийг хамаагүй хөдөлгөж, тээвэрлэж болохгүй
• Эмнэлгийн анхны тусламж үзүүлэх
• Хүүхэд, өндөр настан, өвчтэй хүмүүсийг тайвшруулах
• Нурангид дарагдсан хүмүүсийг өөрийн бололцооны хэрээр аврах
• Онцгой чухал шаардлагагүй бол байшинд орох хэрэггүй
• Нурангин доор байгаа бол тайван байх, боломжтой бол өөртөө анхны тусламж үзүүлэх
• Гадна байгаа хүмүүст дохио өгөх /хашгирах, ямар нэгэн юм нүдэх/
• Гал гаргаж болохгүй
• Өөрийн тамир, тэнхээгээ гамнах
• Шилний хагархай байх тул гутлаа өмсөх
• Ямар нэг эвгүй үнэр байвал цонх, салхивчаа нээх
• Цахилгаанаа яаран бүү залга
• Радиогоо цаг үеийн мэдээн дээр тохируулах