Х.БАТТУЛГА, У.ХҮРЭЛСҮХ ХОЁРЫН НЭР ДЭВШИХ ЗАМ ХААГДАХ УУ?

img

 

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийг огцруулах халуун шуугианы сүүдэрт чимээгүйхэн, гэхдээ маш чухал үйл явдал өрнөж буй. Энэ бол Ерөнхийлөгч дахин нэр дэвшихгүй байх нөхцөлийг баталгаажуулсан үндсэн хуулийн хаалтыг улс төрийн хүрээнд дэмжсэн явдал.

2019 оны үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг зургаан жилийн хугацаагаар зөвхөн нэг удаа сонгоно гэж тодорхой тусгасан. Энэ заалт нь өмнөх Ерөнхийлөгч асан Х. Баттулга төдийгүй өнөөгийн Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг ч дахин нэр дэвших эрхгүй болгосон юм.

Гэсэн ч энэ заалтыг өөрчлөх оролдлогууд өнгөрсөн хугацаанд хэд хэдэн удаа гарсан. Иргэн С.Номынбаясгалан, Э.Хишигсүрэн нар үндсэн хуулийн цэцэд гомдол гаргаж, энэ заалтыг өөрчлөх боломжийг эрэлхийлж байв. Улс төрийн хүрээнд эдгээр гомдлын ард Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх байгаа бөгөөд 2027 оны сонгуульд дахин нэр дэвшүүлэх сонирхол нь үүгээр цухалзаж байна гэсэн таамаг ч бий.  

Гэвч энэ бүхэн УИХ-ын гишүүн Х.Тэмүүжингийн санаачилгаар улс төрийн хувьд томоохон  эргэлт хийлээ. Тэрээр үндсэн хуулийг дахин өөрчлөхгүй гэсэн байр суурийг дэвшүүлж, АН-ын бүлгийн гишүүдийн дунд гарын үсэг цуглуулсан бөгөөд 42 гишүүнээс 37 нь дэмжээд байгаа юм. Хамгийн сонирхолтой нь анх энэ санаачилгад гарын үсэг зураагүй байсан Х.Баттулга өнгөрөгч мягмар гарагт гарын үсэрг зурсан нь улстөрийнхөний ярих сэдэв болж буй. Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг эзгүй үед явагдсан улс төрийн дээрх нүүдэл түүнийг ч балмагдуулсан нь мэдээж. Учир нь Халтмаагийн Баттулгыг ерөнхийлөгчийн сонгуульд дахин нэр дэвших магадлал өндөр хэмээн таамаглаж байсан ч энэ алхмаараа тэр өөрийн амбицыг үгүйсгэсэн дохио өглөө гэж дүгнэж болохоор байна. Үндсэн хуулийг дахин өөрчлөхгүй байх энэхүү улстөрийн зөвшилцөл нь институцийн хяналт тэнцлийг хадгалах, ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийг хязгаарлалттай байлгах зарчмыг бэхжүүлэх чухал алхам болж мэднэ.

Түүхэн жишгээр Ерөнхийлөгчийн дахин нэр дэвших маргаан Монголын улс төрийн хэм хэмжээг тодорхойлж ирсэн. Энэ удаа эрх баригч болон сөрөг хүчний зарим гишүүд нэг байр суурин дээр нэгдсэн нь анхаарал татаж байна. харин гарын үсэг зураагүй үлдсэн таван гишүүн бий. УИХ-ын гишүүн О.Амгаланбаатар, Дав.Цогтбаатар, С.Одонтуяа, Д.Батбаяр, Р.Сэддорж нар. Эдгээр гишүүд яг ямар байр суурь баримталж байгаа нь одоогоор тодорхойгүй хэвээрбайна. Тэд аль талд нь хөлөө тавих нь улстөрийн дараагийн шатны сонирхолтой өрнөл байх нь гарцаагүй.

 

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ