Н.Учрал УИХ-ын дарга байж болохгүй шалтгаан...
Н.Учрал МАН-ын дарга болж, Засгийн газраа хөндөхгүй тухай мэдэгдсэн нь Г.Занданшатар ойрын хугацаанд Ерөнхий сайд байж харин эзэнгүй УИХ-ын даргын суудал дээр Н.Учрал өөрөө очих нь ээ гэсэн таамаг баталгаажив. Хэдийгээр МАН-ын дүрэмд намын дарга нь Ерөнхий сайд байна гэсэн заалттай ч бас Ерөнхий сайдын албыг хавсрахгүй байх ч боломжтой заалт юм. Угаас Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Г.Занданшатарыг Ерөнхий сайдаар, Н.Учралыг УИХ-ын дарга болгож бүх хүчийг өөртөө төвлөрүүлэх гэсэн нь МАН-ын их хурлын шийдвэрээс ил харагдаж байв. Харин УИХ-дахь АН-ын бүлэг өчигдөр /2025.11.17/ Намын дарга УИХ-ын дарга байж болохгүй гэсэн хуулийн төсөл боловсруулж их хуралд өргөн барихаар болсон. Нэг хэсэг нь АН-ын Н.Учралыг Ерөнхий сайдаар томилуулах шахаа бөгөөд хамтарсан Засгийн газар байгуулах гэсэн эрх мэдлийн төлөөх санаархал мэтээр харж байв. Яахав байж болох сонирхолтой өнцөг. Гэхдээ яг өнөөгийн манай улстөрийн нөхцөл байдлаас харвал намын дарга,намын ЕНБД, Ерөнхий сайд, ЗГХЭГ-ын дарга нь хүртэл Ерөнхийлөгчийн фракцын хүмүүс байгаа цагт Н.Учрал УИХ-ын дарга болбол жинхэнэ утгаараа төрийн институт хоорондын тэнцвэр алдагдаж, парламентын засаглал нуран унах нигууртай.
Гэтэл туршлагатай хууль Н.Лүндэндорж өөрийн цахим хуудаснаа ‘’ Манай АН хорвоод ховор хууль санаачлах нь. Бүх дэлхий ертөнцөд парламент чинь тэр аяараа намын үнэнч нөхдөөс бүрддэг улс төрийн байгууллага учраас нам парламент хоёр салшгүй холбоотой. Харин спикер саналын эрхгүй байх ёс бий. Улс төрийн намуудаас бүрддэг байгууллагын даргыг намаас түтгэлзүүлэх, намын дарга спикер хийж болохгүй гэсэн хуультай болвол онигоонд орж мэднэ’’ гэжээ.
Дээрх сэдэв манайд үе үе сөхөгддөг маргаантай сэдэв. Хуулийн хувьд хориглосон зүйл үгүй ч ардчиллын зарчим, засаглалын талаасаа харвал өнгөц дүгнэж болохгүй асуудал мөн. УИХ-ын дарга гэдэг бол хуралдаан чиглүүлнэ, олонхи болон цөөнхийн дунд үл маргагч байх буюу нэг талыг барихгүй тэнцвэртэй авч явах гэсэн мэш мэдрэмжтэй үүрэгтэй албан тушаал юм. Харин намын дарга бол улстөрийн бүлэглэлийн тэргүүн гэдэг утгаараа намын бодлогыг тодорхойлох, гишүүдээ нэгтгэх, өрсөлдөгч намаас ялгарах стратеги барих гэх зэрэг улс төрийн байр суурьтай гээд харвал яалтачгүй намын дарга УИХ-ын дарга байж болохгүй үндсэн шинж чанар нь зөрчилдөх нь тодорхой. Парламент бол бүх ард түмний төлөөллийн байгууллага харин нам бол тодорхой бүлгийн улс төрийн байгууллага. Тиймээс төрийн болон намын үүрэг хоёр хоорондоо тодорхой хил хязгаартай байх нь төрийн байгууллагууд зөв ажиллаж, ардчиллын суурь тогтолцоо эрүүл хэвээр хадгалагддаг олон улсын туршлага бий.
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ