
УИХ-ын чуулганы хуралдааныг долоо хоногийн гурван өдөр хуралдаж байвал яасан юм гэсэн саналыг зарим гишүүн хэлж байсан. Сонгуулийн хугацаа ойртож амласан амлалт, хэлэлцэх асуудал, хуулийн төсөл бөөгнөрөөд парламентын гишүүд ажлаа барахаа байчихаад байдаг.
Тэгэхээр долоо хоногт гурван удаа хуралдах боломжгүй зүйл биш. Долоо хоногтоо хоёр удаа хуралдахдаа өөрийн эрх ашиг, намын бодлогод хамааралгүй бол идэвхгүй оролцдог, хурал орхиж гардаг байдал байсаар л байгаа. Чуулганы хуралдаан болж байхад зарим гишүүн энд тэнд очин тууз хайчлан, ёслолын ширээний ард сууж байх энүүхэнд.
Телевизийн камер, сэтгүүлчийн асуултын өмнө ухаантай дүр эсгэж, эх оронч сэтгэлтэй болж харагдах гэдэг шигээ чуулганы асуудалд хандаж баймаар. Өнгөрөгч баасан гаригт чуулганы үдээс өмнөх хуралдаанаар Эрчим хүчний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ. ЭБЭХ-ний сайдыг огцруулах асуудлын нэг гогцоо болоод байсан эрчим хүчний асуудал хэлэлцэж байхад нөгөө өргөх бичиг бариад огцруулах ч багадана гээд байсан гишүүд алга.

Ирцийн самбарт 41 гишүүн хуралд оролцож байна гэж байгаа үнэндээ танхимд 12 гишүүн л сууж байсан юм. Улс орон хөгжихийн хэрээр эрчим хүчний хямрал нүүрлэчих гээд хүндхэн байгааг салбарынхан хэлдэг. Мөн агаарын бохирдол бууруулахад эрчим хүчний шинэ эх үүсвэр байгуулж хямд цахилгаанаар хэрэглэгчдийг хангах гээд олон зүйлийг ярьдаг. Гэтэл өнхцөл байдал ачир дээрээ ямар байгааг сонирхож байгаа нь ердөө 12 гишүүн гэж ойлгож болох нь.
Эрчим хүчний тухай хууль 2001 онд батлагдсанаар эрчим хүчний салбарт бүтцийн өөрчлөлт хийгдэж, зах зээлийн харилцаанд шилжүүлэх, шударга өрсөлдөөн бий болгох эрх зүйн орчин бий болсон гэдэг. Гэсэн ч эрчим хүчний асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын бүрэн эрхийг нь тодорхой болгох, эрчим хүчний тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч болон хэрэглэгчийн харилцааг зохицуулж байгаа эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох шаардлага бий болчихоод байгаа аж. Тухайлбал, цахилгаан дулаан тоног төхөөрөмж, байгууламжийн засвар, үйлчилгээ, туршилт тохируулга хийх үйл ажиллагааг тусгай зөвшөөрөлтэй болгох хэрэглэгчийг найдвартай эрчим хүчээр тогтмол хангах боломж бий болгох шаардлагатай хэдийнэ бий болжээ.
Эрчим хүчний салбар зах зээлийн харилцаанд бүрэн шилжих тохиолдолд цахилгаан дулааны үнэ тариф, түүнийг үйлдвэрлэхэд ашиглагдах түлшний үнийг хянах механизм нь төдийлөн уялдаатай биш байгаа аж. Эрчим хүчний нөөцийн баланс гаргах, гэнэтийн болон байгалийн давагдашгүй хүчин зүйлийн нөлөөллөөс үүссэн хохирлын хор нөлөөг багасгах, эрчим хүчний аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор түлшний аюулгүйн нөөцийг бүрдүүлэх зэрэг асуудлуудын хөрөнгийн эх үүсвэрийг шийдвэрлэх эрх зүйн орчин бүрдээгүйгээс дээрх асуудлууд орхигдоод уджээ. Үүнээс харахад эрчим хүчний үнэ тарифыг индексжүүлэх, үнийн нөлөөллийг тооцох аргачлал, урт хугацааны зохицуулалтын механизм үгүйлэгдсээр байгаа гэж салбарынхан хэлж байна.
Энэ тухай мэдээллийг сонссоны дараа УИХ-ын гишүүд салбарын сайдаас асуулт асуухаар нэрээ өгсөн ч өөрсдөө алга. Үлдсэн хэд нь асуусан болж, салбарын сайд нь хариулсан болж өнгөрүүлсээр үдийн засварлага болсон. УИХ-ын дарга хуралдааныг завсарлуулж ирэх дүрэв гаригийн чуулганы хуралдаанаар энэ асуудлыг үргэлжлүүлэн хэлэлцэнэ гэлээ.
Тэгэхээр Эрчим хүчний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг ирэх дүрэв гариг хүртэл орхиж байна. Сонгуулийн хууль, гишүүний нэг тэрбум, төсөв ярихад чуулганы танхимын суудал дүүрдэг шиг асуудалд хандахыг гишүүдэд сануулъя. Өөрөөр хэлбэл нэг зангаараа байл даа. Эрчим хүчний дутагдал, агаарын бохирдлыг бууруулж тав тухтай амьдармаар байна, монголчууд.
Ц.Ургамал
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ