Оффшор дансанд нэр нь бичигдсэн УИХ-ын гишүүн Сү.Батболд, БХБ-ын экс сайд Д.Цогтбаатар нар мэдээлэл хийлээ. УИХ-ын гишүүн Сү.Батболд:

-Монгол Улсад мөрдөгдөж байгаа хуулийн дагуу улстөрчид бизнесийн үйл ажиллагаанд шууд оролцохгүй. Гэхдээ хөрөнгө оруулагч байж болно. Хувьцаа худалдан авч хөрөнгө оруулах эрх нь нээлттэй. Миний хувьд энэ ажил хуулийн хүрээнд явагдсан. Оффшор компанитай холбоотой асуудал яригдлаа. Хөрөнгө оруулалт хийсэн “Бату майнинг” компани Монгол Улсад бүртгэлтэй, Монгол Улсад үйл ажиллагаа явуулж ирсэн компани. Хоёрдугаарт, энэ компанид бид орохдоо ямар нэгэн байдлаар нууцаар ороогүй. Улстөрчид хувьцаа эзэмшиж болно гэсэн хуулийн хүрээнд асуудал өрнөсөн. Нуух хаах шалтгаан байхгүй учир нэр дээрээ энэ ажиллагаанд оролцсон. Үүний дараа ямар хэмжээний хувь эзэмшиж байсан бэ асуудал хөндөгдөнө. “Бату майнинг” компанид 11,9 хувийг нь миний бие 2003 онд худалдаж авсан. Сү.Батболд гэдэг хүний хувьд 18 мянга 771 ам.доллартой тэнцэх хэмжээний хувьцаа худалдаж авсан байдаг. Тухайн үеийн ханшаар бол 21 сая төгрөг. Энэ мөнгө хаанаас гарсан бэ гэвэл 2004 оны нэгдүгээр сарын 5-ны Капитрон банкны хувийн данснаас шилжсэн. Энэ хувийг авахдаа ямар нэг ойлгомжгүй эх үүсвэр татсан асуудал байхгүй гэсэн үг. Үүний дараа буюу 2005 онд “Бату майнинг” компанийн үйл ажиллагаа ойлгомжгүй байсан учир хувьцаагаа өртөгөөр нь зарж, тус компаниас гарсан. 

Гуравдугаарт, хөрөнгө орлогын мэдүүлэгтээ энэ тухай тусгасан уу гэсэн асуудал яригдаж таарна. Хөрөнгө орлогоо мэдүүлэх хууль 2007 оноос мөрдөгдөж эхэлсэн учир энэ тухай мэдүүлэх шаардлага үүсээгүй байсан. 2007 оны хөрөнгө мэдүүлэгтээ би бүх эзэмшиж ирсэн, өөрөөр хэлбэл 1992 оноос байгуулсан “Алтай холдинг”, “Алтай трейдинг” компанийн талаарх хөрөнгө орлогоо мэдүүлсэн. Үүнээс мүзэхэд хувьцаа худалдаж аваад буцааж зараад номоор нь эх үүсвэрээ гаргасан энгийн л нэг бизнесийн үйл ажиллагаа. Түүнээс оффшор компани өөрөө байгуулаад данс эзэмшээд байгаа асуудал байхгүй. Оффшор компани, оффшор компанийн данс Д.Цогтбаатар бид хоёрын нэр дээр байхгүй гэдгийг албан ёсоор хэлье. Эл асуудлаар хууль хүчний байгууллагад хандаж, Сү.Батболд, Д.Цогтбаатар нар хууль зөрчсөн эсэхийг шалгуулна” гэв.

БХБ-ын экс сайд Д.Цогтбаатар:

-Оффшор данс байхгүй. Би Австралид төгссөн. Австрали найзууд надад хөрөнгө оруулалттай компанид ажиллах саналыг тухайн үедээ тавьж байлаа. Ер нь гадаадын хөрөнгө оруулалттай компанийн 80 гаруй хувь нь оффшор компаниудаас орж ирдэг. Гаднын хөрөнгө оруулалтыг наашаа татахад эхлээд оффшортоо хийдэг. 2003 онд ямар ч гадаадын хөрөнгө оруулалт орж ирдэггүй байсан. Тиймээс гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татахыг зорьсон. Оюутолгой компанийн толгой компани нь Нидерландад бүртгэлтэй оффшор компани байдаг. Миний зүгээс 11 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгээд 2005 онд гарсан. Тухайн үед ХОМ мэдүүлдэггүй байсан. ХОМ 2007 оноос мэдүүлдэг болсон. Харин би ХОМ-д өөрт байгаа хувьцаагаа нэгд нэгэнгүй мэдүүлдэг. Өөр ямар ч зүй бус зүйл байхгүй хэмээлээ.

Тэд мэдээлэл хийснийхээ дараа сэтгүүлчдийн сонирхсон асуултад хариулсан юм.

-Оффшор данстай гэж нэр нь бичигдсэн Сүхбаатарын Бат-Очир гэдэг хүн Сү.Батболд гишүүнтэй холбоотой юу?

УИХ-ын гишүүн Сү.Батболд:

-Сүхбаатарын Бат-Очир миний ах. Ах маань 1990 оноос бизнес хийж байгаа. Би өөрийнх нь нэр мөн эсэхийг асуусан. Өөрөө шалгаж үзье гэсэн. Би ахдаа “шалгуулаарай. Зөв бурууг нь тогтоолгоорой” гэсэн. Учир нь манай ах Сү.Батболд гэдэг улстөрийн ах болоод байгаа учраас шалгуулж, олон нийтэд нээлттэй мэдээлж өгөөрэй гэсэн.

-Олон улсын эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн групп Сү.Батболд гишүүнийг 4 сая 923 мянган ширхэг хувьцаа  эзэмшдэг гэсэн. Энэ хувьцааг хэдэн төгрөгөөр борлуулсан бол?

-Гадаадын хөрөнгө оруулалтай аж ахуйн нэгжийн гэрчилгээ байгаа. Хувьцааны тоо ширхэгтэй холбоотой 11.9 хувьтай тэнцэх буюу 21 сая 905 мянга 757 төгрөгийг  анх хувьцааны мөнгөнд Капирон банкнаас шилжүүлсэн. Гадаадын компаниуд хувьцаагаа 0,03 гэсэн центээр эхэлж үнэлсэн.

-“Бату майнинг” компанийн толгой компанийн танилцуулгын ТУЗ-д Д.Цогтбаатарыын нэр байна. Энэ компанийн оффшор бүртгэлтэй. Компанийн ТУЗ-д 2003 онд байж байгаад 2005 онд ажлаа өгсөн байна.

БХБ-ын экс сайд Д.Цогтбаатар

-Би тэнд хөрөнгө оруулсан хүн. Австралийн хөрөнгө оруулагчдаа тавьтал хөрөнгө оруулсан хүнийг байлгаж байя гэсэн. Би тэндээс ямар ч цалин авч байгаагүй. Монголын талын хөрөнгө оруулагчид байгаа гэдгийг л харуулах гэж ТУЗ-д түр  багтаасан. Энэ бүхэн хуулийн дагуу явагдсан.

-2015 оны 4 сарын 27-нд 2008 оны терроризмын эсрэг санхүүгийн кодын дагуу Оросын иргэн Олег гэдэг хүн санхүүгийн талаараа мэдээлжээ. Үүнд “Бату майнинг” компанийн үндсэн үйл ажиллагаа нь Монгол Улсад явдаг. Нүүрсний бизнес явуулах зорилготой уг компанийг энэ эзэмшдэг гэжээ. Энэ хүнтэй бизнесийн харьцаанд орж байсан болов уу?

УИХ-ын гишүүн Сү.Батболд:

-Би 2003 онд энэ компанид ороод 2005 онд гарсан. Түүнээс хойш болсон үйл явдлыг мэдэхгүй байна.

Н.Энх