УИХ-ын ээлжит бус чуулган нээлтээ хийж, Засгийн газрыг огцруулах асуудлыг хэлэлцсэн. Уг асуудлыг хэлэлцэх үед УИХ дахь МАН-ын бүлэг завсарлага авсан юм.  Үүнтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа.

-УИХ дахь МАН-ын бүлэг завсарлага авлаа. Үүнд та ямар байр суурьтай байна вэ?

-Энэ нь УИХ Үндсэн хуулийн зөрчил рүү явж байна гэж харж байгаа. УИХ-ын Дэгийн тухай хуулийн 38.2-т “Төрийн байгуулалтын байнгын хороо Ерөнхий сайдыг огцруулах эсэх санал дүгнэлт гаргаснаас хойш 7 хоногийн дотор УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж, шийдвэр гаргана” гэж заасан. 7 хоногийн хугацаа нь өнөөдрөөр дуусгавар болж байна.   

Мөн ээлжит бус чуулганыг зөвхөн тодорхой асуудлаар зарлана, үүнээс өөр асуудлыг хэлэлцэхгүй гэсэн заалттай. УИХ-ын 30 гишүүний гаргасан саналын дагуу Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэхээр байгаа.

Нэгдүгээр Ерөнхий сайд Шадар сайд нарын бие биенээ тагнасан, чагнасан асуудал бол 30 гишүүний гаргасан Ерөнхий сайдыг огцруулах үндэслэлд огт байхгүй гэдгийг тэмдэглэх хэрэгтэй. Ерөнхий сайдыг огцруулах үндэслэлд “Хууль тогтоомжийг ноцтой зөрчсөн. Нэгдүгээр Концессийн гэрээ. Энэ концессийг өмнөх Засгийн газрын үед гэж байгаа. Гэтэл нэгдмэл ашиг сонирхолтой Засгийн газрын гишүүдийн аж ахуйн нэгжүүдэд концессийг өгсөн. Өмнө нь өөр аж ахуйн нэгжүүд олгосон байсан концессийг нэр бүхий сайд нар өөрийнхөө компанид булааж аваад зогсохгүй төсөвт өртгийг нь олон тэрбум төгрөгөөр  өсгөсөн асуудал байгаа.

Юуны өмнө ХНХ-ийн сайд Н.Номтойбаярын “МАК”  компанитай 78 тэрбум 758 сая 800 мянган төгрөг, ЗГХЭГ-ын дарга Ж.Мөнхбатын хамаарал бүхий “Засагт чандмань майнз” компанитай 162 тэрбум  869 сая 200 мянган төгрөгийн дүнтэй концессийн гэрээ байгуулсан байна. Энэ нь Ашиг сонирхлын хуулийг ноцтой зөрчиж байгаа. Засгийн газар байгуулагдахдаа хүүхдийн мөнгийг босго тогтоож олгоно гэсэн. Гэтэл энэ шийдвэрээ цуцлаад зөвхөн тодорхой хэсэгт олгосон. Гэтэл сонгуулийн үеэр бүх хүүхдэдээ олгохоор болсон. Үүний үр дүнд хүүхдийн мөнгийг санхүүжилт байхгүй болоод байна.

Мөн “Эрдэнэс Тавантолгой” эдийн засгийн өсөлтийг хангаж байгаа гол объект.  Засгийн газар 7 төрлийн татвар нэмсэн. Гэтэл “Эрдэнэс Тавантолгой”-н 49 хувийг гаднын этгээдэд худалдахыг завдсаныг УИХ тогтоосон. Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газрын үед хоёр удаа олон улсын зээлжих зэрэглэл буурсан.

Үүний зэрэгцээ Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газар МАН-ын мөрийн хөтөлбөрт дэвшүүлсэн, ард түмний эрх ашигт нийцсэн үйл ажиллагаа явуулаагүй. Нам дамнасан бүлэглэлийн эрх ашигт нийцсэн үйл ажиллагаа явуулж, үүнийгээ улайран хамгаалж байгаад нэр бүхий 31 гишүүн эсэргүүцэж байгаа.

МАН-ын бүлгийн дарга Д.Хаянхярваа завсарлага авах эрхгүй. Үүнийгээ санал хураалтаар МАН-ын бүлэг дээр шийдэж, олонхийн саналаар завсарлага авахгүй гэдэг шийдэлд хүрсэн байгаа. Зөвхөн энэ асуудлаар чуулган хуралдаж, өнөөдөртөө багтаж шийдэх ёстой. Өмнөх парламентын үед энэ хугацаанд багтаж шийдэж байгаагүй гэсэн хариулт өгч байна.  Бусдын алдааг давтах шаардлагагүй. Дэгийн тухай хуулийг барьж, өнөөдөртөө багтаж энэ асуудлыг хэлэлцэн шийдэх ёстой.  УИХ-ын дарга Үндсэн хууль зөрчсөн асуудал үүсч байна.  УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Хаянхярваа бүлгийн шийдвэрээ зөрчсөн  асуудал явж байна.

-Та бүхнийг намаас хөөнө гэсэн асуудал явж байна?

-Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбат албан тушаалдаа үлдэхийн тулд байж болох бүх аргыг хэрэглэж байна. Айлган сүрдүүлж, зарим хүмүүсийг худалдан авч байгаа. Хүмүүсийн өмнөөс тайлбар хэлэх ёсгүй байх. Зарим гишүүдийг МАН-аас хөөх асуудлыг ярьсан нь үнэн. Бид МАН-ыг булхай луйвраасаа салаасай, ард түмний өмнө үнэн байгаасаа гэсэн үүднээс энэ асуудлыг тавьсан.

-Хэрвээ энэ асуудлыг өнөөдөртөө багтаж шийдвэрлэхгүй бол яах вэ?

-Хэрвээ өнөөдөртөө багтаж шийдэхгүй бол УИХ-ын даргын Үндсэн хууль зөрчсөн асуудал яригдана. Мөн УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Хаянхярваагийн бүлгийн шийдвэрээ зөрчсөн асуудал сөхөгдөнө. 

Н.Энх