Х.Тэмүүжин: Гишүүдийн хууль санаачлах эрхэнд халдаагүй
Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын хууль тогтоомжийг 2016 он хүртэл боловсронгуй болгох үндсэн чиглэлийг хэлэлцэх эсэхийг шийдэж байна. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүдийн асуултад Хуульзүйн сайд Х.Тэмүүжин хариулж байна.
:
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү:
-Захиргааны тухай хуулийн төслийг хэзээ оруулж ирэх вэ? Ерөнхийлөгч, УИХ, Засгийн газар хууль санаачлах эрхтэй. Гэтэл энэ хуулиар гишүүдийн нэрийг дурдахгүй гэж байна. Энэ нь чиглэлээ тогтоож байгаагаас бус хууль санаачлах эрхэнд халдаагүй биз дээ?
-Захиргааны байгууллагуудын үйл ажиллагааг нэгбүрчлэн хянаж байна. Хуульзүйн яамны зүгээс хуулиа боловсруулаад дуусчихсан. Бид энэ ондоо багтааж хуулийн төслөө өргөн барина. Үндсэн чиглэл батлагдвал энэ хуулийг өргөн барих ёстой гэдгийг хууль санаачлагчдад олгож байгаа юм. Гэхдээ хууль санаачлагчийн эрхэнд халдаагүй.
_
УИХ-ын гишүүн А.Бакей:
-Энэ үндсэн чиглэлийг хавар хэлэлцэж байх үед байнгын хороодоос маш олон санал гарсан. Энэ саналаас төсөлд хэр тусгагдсан бол. Өмнөх төсөл дээр 214 хууль, тогтоолын төсөл байсан бол шинээр өргөн барьж байгаа үндсэн чиглэлд 261 болж тоон нь нэмэгджээ. Энэ хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх цаг хугацаа байгаа юу?
-Хууль тогтоогчид Засгийн газраас өргөн барьсан үндсэн чиглэлийг батлахдаа анхны хэлэлцүүлгээр тусгагдсан саналуудаа дахин нягтлах эрх нь байгаа. Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт нийцүүлэн хуулиудаа сайжруулах нь сайн талтай. Хуулиудыг батлах боломж УИХ-ын өөрийн үйл ажиллагаанаас хамаарна. УИХ хэлэлцэх процедур нь тусдаа. Том төрөөс ухаалаг төр рүү гэдэг Ерөнхийлөгчийн санаачлагаар хийгдсэн хэлэлцүүлэгт олон санаачлага гарсан. Гэхдээ хууль санаачлагчдын гаргасан саналуудтай давхцаж байсан.
_
УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ:
-Ажиллагсдын тэтгэлэг хасагдахтай холбоотой хуулийн төслүүд энэ үндсэн чиглэлд орсон тухай яриа байна. Энэ үнэн үү? Өмнөх парламент Боловсролын тухай хуулийг баталсан. Нийгмийн хамгааллын чиглэлээр орсон хангамжийн асуудлыг хэрэгжүүлэх талаар үндсэн чиглэлд тусгагдсан уу? Засгийн газрын үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх талаар үндсэн чиглэлд тусгагдсан уу? Үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрийн эсрэг хуулийн төсөл яваад байгаа.
-Тэтгэвэр, тэтгэмжийг хасах бодлогод яамдад байхгүй. Нийгмийн салбартай холбоотой асуудалд яамдаас нь асуулга авчих хэрэгтэй болов уу. УИХ-д Засгийн газрын зүгээс өргөн мэдүүлсэн хуульд найруулгын шинжтэй засвар их ордог. Манайд хууль санаачлах субъектүүд нэгдсэн аргачиллаар хууль боловсруулдаг аргачлал байхгүй. Энэ байдлаас гарахын тулд Хуулийн тухай хуультай болъё. Ингэвэл УИХ дээр техникийн шинжтэй зүйлд цагаа зарцуулаад байхгүй гэж бид ажиллаж байна. Хэрэгжилттэй холбоотой асуудлыг салбар салбарын яамд хариуцдаг. Аливаа хууль санаачлагчид хуулиа боловсруулахдаа хэрэгцээ шаардлагаа зөв тооцож байхгүй бол зарим хууль амьдралд хэрэгжихгүй байна.
.
УИХ-ын гишүүн Г.Батцэрэг:
-Хүнд сурталгүй байна гэсэн Засгийн газрын үйл ажиллагаанд энэ хуулиуд хэр чиглэж байгаа вэ?
-Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт хүнд суртлыг багасгах, ойлгомжгүй байдлыг тодорхой болгох, иргэний хяналттай болох гэсэн зорилт байгаа. Энэ зохицуулалтын 50 хувийг захиргааны үйл ажиллагаагаар шийднэ. Аль болох хүнд сурталгүй, ойлгомжтой байлгахыг Захиргааны хуулиар шийднэ. Бодлогын бусад баримт бичгийг хуулиудад тусгана.
.
УИХ-ын гишүүн С.Баярцогт:
-Энэ хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжиж байна. Гэхдээ гишүүд хүслийн жагсаалт шиг нэрсийн жагсаалт гаргадаг. Засгийн газраас өргөн барьсанаар баталвал ямар вэ?Ерөнхийлөгчийн болоод гишүүдийн санаачилсан хуулийн төслийг хасчих хэрэгтэй. Жагсаалтад хуулиа оруулчихвал энэ дөрвөн жилдээ миний санаалчилсан хуулийн төсөл хэлэлцэгдэнэ гэсэн ойлголт гишүүдэд байна. Харин Ерөнхийлөгчийн тухайд өөрийн санаалчилсан үедээ хуулийн төсөл оруулж ирэх нь нээлттэй.
.
УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд:
-Хуулийн төслийг дэмжиж байна. Бүрэн эрхийн хугацаанд хэлэлцэх хуулийн төслийн жагсаалтаа гаргах нь зөв. Ингэхгүйгээр гишүүд гэнэт ганц нэгээрээ хууль санаачлаад оруулаад ирдэг. Энэ нь баримтлах бодлоготой зөрчилдөх асуудал гардаг. Хууль тогтоомжийг боловсронгуй болгох асуудал дээр зөвхөн олонхийн санаачилсан хуулийн төслийг оруулна, батална гэсэн зарчмаар явж болохгүй. Бид санал асуулга, хэлэлцүүлэг явуулаад хуулийн төслөө оруулж ирсэн. Үүнийг эрх баригчид анхаарч ажиллана гэж бодож байна. Парламент бол зөвшилцлийн байгууллага.
.
УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл:
-Би энэ үндсэн чиглэлийг дэмжихгүй. Энэ хуулийн төсөлд агуулгын шинж чанартай зүйл хийгдээгүй байна. Энэ үндсэн чиглэлд бидэнд хэрэггүй байна. Монгол Улсын төр улам их хууль, тогтоол үйлдвэрлэх жагсаалт гаргаж байна.
Ийнхүү Монгол Улсын хууль тогтоомжийг 2016 он хүртэл боловсронгуй болгох үндсэн чиглэлийг хэлэлцэх эсэхээр санал хураахад гишүүдийн олонхийг дэмжсэнгүй.
Одоо Хилийн боомтын тухай хуулийн эцсийн хэлэлцүүлгийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэж эхэллээ.
.
Н.Энх
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ