Хүний амьдралын хором мөч бүхэн дахин эргэж ирдэггүй. Тэгвэл тэр дотроо хамгийн цагаахан, гэнэн томоогүй үе хүүхэд нас билээ. Энэ насыг тоглоомгүйгээр төсөөлөх аргагүй. Мэргэжилтнүүдийн дүгнэлтээр, орчин үеийн хүүхдийн тоглоомны 80 хувь нь хэрэгцээнд нийцэхгүй 10 хувь нь хүүхдийн сэтгэхүйд аюултайгаар нөлөөлөх, тодруулж хэлбэл хүүхдийг ууртай, түрэмгий болгох тоглоомууд байгаа аж.

_

6 Хятадад үйлдвэрлэсэн чанарын баталгаагүй тоглоомыг манай хилээр ямар ч хяналтгүй оруулж ирсээр л. Тиймээс хүүхдийн эрүүл мэндэд чимээгүй тахал болж буй тоглоомны асуудлыг дорвитой хөндөх зайлшгүй шаардлага урган гарч байгаа юм. Хаана үйлдвэрлэсэн нь тодорхойгүй, шинжилгээний бичиггүй тоглоом ганзагаар болон бусад хэлбэрээр ямар ч хяналтгүй орж ирсээр байхад манай төр амандаа ус балгасан мэт байсаар л.

_

7 Өнөөдөр манай улсад хүүхдийн тоглоомд тавих стандарт хуучирсан, дээр нь эрүүл ахуйн шаардлага хангасныг тогтоох хүчин чадалтай лаборатори байхгүй, мэргэжилтнүүдийн мэдлэг, мэдээлэл дутмаг зэрэг олон хүчин зүйлээс шалтгаалж та бидний нялх үрс хордсоор байна. Хүүхдэдээ хайргүй эцэг эх гэж байхгүй. Өөрсдийнхөө идэж уух, өмсөх зүүхээс хасан байж алаг үрсээ аль болох ихээр баярлуулж, хүссэн зүйлийг нь авч өгөхийг хичээдэг.

_

7 Хүүхдээ баярлуулах гэсэн эцэг,эхийн сэтгэлийг хариуцлагагүй төр, хулхи бараа наймаалагчид золиосолж байна. Кадми, хар тугалга, бор зэрэг химийн хорт бодис их хэмжээгээр агуулсан тоглоомуудыг хар зах болон дэлгүүрүүдээс худалдаж авахаа болихгүй бол алаг үрсээ хордуулсаар байгааг хаа хаанаа бодолцох цаг иржээ. Энэ нь хүүхдийн өсөлтийг зогсоож, тархины гажиг үүсгэж, эрүүл мэндийг нь аажим аажмаар сорсоор байдаг.

_

7 Тоглоом импортлогчид хятад болон бусад улсын тоглоом үйлдвэрлэгч байгууллагатай гэрээ байгуулж, баталгаажилт чанарын тэмдэгтэй бүтээгдэхүүн оруулж ирэх хэрэгтэй байна. Төр бодлогын хэмжээнд зохион байгуулж, хяналтаа чангатгахад болно. Стандарт боловсруулахад их мөнгө шаардагддаг гээд суугаад баймааргүй байна. Түүний дараа хил гүний хяналтыг сайжруулж, өнөөдөр зах зээл дээр худалдаалж буй химийн хорт бодистой тоглоомуудыг нарийвчлан шинжилж шатаах хэрэгтэй.

_

7 Хөгжингүй орнууд хүүхдийнхээ эрүүл мэндийг ингэж л хамгаалж байна шүү дээ. Энэ бол цаашлаад дипломат харилцааг ч хөндөж болох асуудал. Бид хүн ам багатай, хүүхэд цөөнтэй гээд энэ асуудлыг орхигдуулж болохгүй. Тэр дундаа хүүхэд залуусын эх орон гэдэг атлаа хүүхдэдээ анхаардаггүй манайх шиг улсын хамгийн түрүүнд хийх ажлын нэг нь стандартын асуудал.

_

8 Хятадад эмнэлгийн хаягдлаар хүүхдийн тоглоом үйлдвэрлэж байна гэх мэдээлэл ч гардаг. Чанаргүй тоглоомоос үүдэн хорт хавдар тусахгүй гэх баталгаа үнэндээ алга. Хүүхдийнхээ эрүүл орчинг бүрдүүлж өгч, тэдний эрхийг хамгаалахгүй бол манайх хичнээн баян улс байгаад ч хэрэггүй. Тавантолгой, Оюутолгой гээд “алалцаж” байх зуур монголын ирээдүй элдэв химийн хорт бодистой нөхөрлөсөөр эцэстээ монгол ген устахад хүрч байна. Уул уурхайг хөгжлийнхөө гарц гэж байгаа ч хөгжингүй улс хүний эрхийг сахин хамгаалах, эрүүл иргэдээ бидний хөгжил гэж тодорхойлж байна. Иймд хүүхдийн тоглоомны стандартыг бий болгож, үр удмаа аз жаргалтай амьдруулах хөрс суурийг бэлдэж өгөхөд хүн бүхний оролцоо чухал байгааг хөндөх нь зүйтэй. Хэрвээ таны гэрт урд хөршид үйлдвэрлэсэн гэлтгүй хямд үнээр авсан чанаргүй тоглоом байгаа бол гэртээ битгий хадгалаарай, хүүхдээ битгий ойртуулаарай гэдгийг эцэг эхчүүддээ захъя.

_

8 Удахгүй шинэ жилийн баяр болно. Баярын өдөр Төв талбайдаа цугласан олны дунд элдэв тоглоом, бөмбөлөг худалдах наймаачид баярлаж хөөрсөн хүүхэд багачуудын анхаарлыг татах нь мэдээж. Хэрэглэгч байгаа цагт нийлүүлэлт байж л таараа. Харин эцэг эхчүүд үр хүүхдийнхээ төлөө Эрээний “хог”-ийг энхрий бяцхан үрсдээ авч өгөхөө больчихвол худалдаачид дахин авчирах гэж зүтгэдэгээ болих нь дамжиггүй. Тэгэхгүй бол чанаргүй тоглоом, тэр дундаа хятадад үйлдвэрлэсэн хар тугалга, кадми зэрэг хорт бодис агуулсан тоглоом бидэнд эрүүл монгол ирээдүй үлдээхгүй нь . Эрээний “хог”-оор энхрий бяцхан үрсээ хордуулдгаа зогсооё, хүмүүсээ.

_

8 П.Наран