Захирлыг нь  донгоддог ч бай, цалинг мөнгийг нь нэмдэг ч бай Автобус I-ийн асуудал ирэх долоо хоногт нэг талдаа гарч таарна. Учир нь энэ байгууллага нийтийн тээврийн үйлчилгээ үзүүлдэг байгууллага. Орон нутгийн өмчит газар. Цалин нэмэх, захирлаа солих шаардлага тавиад байгаа 400 гаруй жолооч, кондукторын цаана нийтийн тээврээр үйлчүүлдэг мянга мянган иргэд байгаа учраас энэ асуудал заавал шийдэгдэх ёстой.

аааа

Энэ тойрогт болж байгаа үйл явцыг харахад захирал болон жолооч кондуктор нар нэг л өдөр муудалцаад цаас сонин шидэлцээд маргааш нь бүгдээрээ ажлаа хаячихаагүй ужиг зөрчил завхрал бугшиж явсаар ийм байдалд хүрсэн гэх дүгнэлт рүү хөтөлж байна. Сард 140 цаг явж 3-4 сая төгрөгийн орлого хийх “ял” үүрч энийгээ хийхгүй бол цалин авах биш торгуульд ордог талаар гомдоллож байгаа жолооч нарын зөв л байх.

ааа

Нэг нь сая төгрөгийн цалин өгдөг гэж нөгөө нь 500-600 мянгыг л авдаг гэж өөд өөдөөсөө харж байгаад мэтгэлзэх юм. Эрхэм жолооч нар нийгмийн даатгалын дэвтэр, цалин олгосон хүснэгт тайлангаа  барьж ирээд л бүчээд байгаа телевиз хэвлэлийнхэнд харуулчихад  хэний талд үнэний туухай дарах нь олон нийтэд харагдах юм. Тэгтэл тэгсэнгүй. Бүгд л өөр өөрийн зөв, үнэн гэсэн хэрүүлийн тойрогтоо эргэсээр хэдэн өдөр иргэдийг хөлдөө чирлээ.

ааа

Ажилчдын хувьд тавьж байгаа шаардлагаа тооцоо баримттай тодорхой болгож асуудлаа сайн боловсруулж тавилгүй шууд л ажил хаялт хийсэн нь олон нийтэд таатай санагдсангүй.

ааа

Өдөрт 140 цаг явж 3-4 сая төгрөг олох төлөвлөгөөнд хүрч ажиллах боломжгүй гэдэг үндэслэлээ нарийн тооцож гаргаад олон нийтэд үзүүлчихсэн бол өөр. Цалинг нь дутуу боддог, даргын хэлээд байгаа шиг сая төгрөг авдаггүй л гээд амаараа гүрийгээд байдаг, тэр олон хэвлэл мэдээллийнхэн байхад  баримтыг  палхийтэл гаргаад алдаа дутагдлыг нь тоочоод харуулчихад л болох юм.

Энэ мэт хөнгөн гоомой хөдөлснөөс болж энэ тэмцлийн зорилгын мөн чанар,  олон нийтээс авах дэмжлэг бүдгэрч байна. Хэсэг бүлэг хүн даргадаа дургүйлэхээрээ ажил хаяж, суулт хийж иргэдийг ажил үйлчилгээгээрээ боогдуулж санасандаа хүрдэг болсон буруу жишиг тогтсоны үргэлжлэл нь Автобус I-ийн энэ явдал боллоо гэж шүүмжлэн зэмлэх хэсэг бий болоод байна.

ааа

Ер нь энэ мэт амжилттай болоод байгаа ажил хаялтаас үлгэр авсан бусад нь мөн бүлэг салбараараа цалингаа нэмүүлж, захирлаа хусах ажил хаялт зарлаж эхэлбэл  юу болох уу.

ааа

Ийм зүйл даамжирвал улс төрийн үнэрээрээ бол сөрөг хүчин алгаа үрэх болно. Иргэд бухимдаж байна гэдэг  энэ төр урагшгүй байгааг харуулж байгаа бэлээхэн дүр зураг гэж тайлбарлана. Энэ мэт ажил хаялт тэмцэл бол тэр болгон мөнгө өгөөд жагсаал хийгээд байдгаас хэд дахин нөлөөтэй бас тэр бүр тохиогоод байх боломж биш. Засгийн газрын оноо хасах руу унах бүрд ирэх сонгуулийн давхианы өнгө сэргэж харагдана. Ингэхээр турхирдаггүй юм аа гэхэд ил далд дэмжинэ. Энэ нь явсаар нийгэмд тийм сайн хаялга үлдээхгүй.

аааа

Сүүлийн саруудад болж  өнгөрсөн хамт олны гэх  шаардлага тэмцлийн ард нийтийн эрх ашиг хохирсон хэвээр үлдэж, олны нэр барьсан цөөнх хэсэг бүлэг хожиж завшиж үлддэг бараан зураг үлдсээр байгаа. Гэмтлийн эмнэлгийн хамт олон шинэ даргаа буцаахын төлөө бүхнийг хийсэн. Үнэн хэрэгтээ ард нь ажил албан тушаалаа алдахаас эгдүүцсэн хурган дарга нар, хэсэг бүлэг амиа бодогчдын турхиралт л байсан. Тэр үед  Ц.Энхбаяр гэдэг шинэ дарга нь жинхлэх л юм бол гэмтлийн эмнэлэг хэвийн ажиллагаагаа алдаж тарах шахуу л юм ярьсан. Эцэст нь хуучин дарга нартайгаа багаараа үлдлээ гээд эмнэлгийн чанар үйлчилгээ яаж сэргэж, иргэдэд юу нь дээрдэж туссаныг хэлчих юм одоогоороо алга л байна.

аааа

Автобус I компанийн 400 гаруй жолооч кондукторын ард эднийхээ цалинг харж амьдардаг олон бүл үр хүүхдүүд нь бий. Ажилчдын шаардлага биелж цалин нь нэмэгдвэл тэдний идэх уух өмсөх зүүх эрх биш дээрдэнэ.  Хасах 25 хэмийн хүйтэнд  автобус хүлээж  хөл гараа хөлдөөх шахаж зогссон ч  нэгний маань ч гэсэн амьдрал дээрдээсэй гэж жирийн олон жолооч кондуктор нарыг дэмжиж зогссон иргэд олон. Цалинг нь нэмлээ гэхэд маргааш нь тосох нийтийн тээврийн автобусны үйлчилгээ ямар байх билээ. Хүнээ булаацалдан уралдан давхих, тормослох нь бахь байдгаараа, утсаар ярингаа нэг гараараа жолоо мушгих техникээ гайхуулах нь хэвээрээ л  байх болно.

Нийтийн тээвэрт суучихаад суух сандал, цантаагүй цонх, халтирдаггүй гишгүүр хайж, дулаахан явах энэ тэр гэсэн “тусгай” шаардлага тавих юм бол буугаад машинаараа яваарай, та нар байтугай дарга нар биднийг бараагүй юм шүү л гэх байх даа...

ааа

Эцэст нь хүсэхэд Ц.Одонтунгалаг дарга ч, жолооч кондуктар нар ч ирэх 3 өдөрт тохиролцох саналаа сайн боловсруулаарай даа. Гээндээ ч бий гоондоо ч бий гэдэг шиг захиргааны  нэг орон тоо 3-4 хүнээр үржиж /хүний нөөцийн 4, нярав 3, коридорын ажилтан 1/ ажилчдын нуруун дээр суух ширээ сандал олшроод байгааг ч хатагтай дарга тайлбарлах хэрэгтэй л байх.

Цалингаа нэмүүлээд тэгээд таныг хусч байж автобусаа хөдөлгөнө гээд суучихсан ажилчдынхаа өөдөөс та нарыг хална, тэгээд дараа нь шүүхэд өгнө гэж хуучны арга барилаараа буруу хараад суугаад байх бол “бүгдээрээ больцгоо, зайгаа тавьж өг” гэж иргэд бас  хэлэх эрхтэй. Учир нь  бид төрд татвараа цагтаа төлж  талхны мөнгөө хасан байж 400 төгрөгөө атгачихаад идэр есийн хүйтэнд чичрээд зогссод байх золиос бас биш юм.

Жагсан тэмцэх, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх дархан эрхээ эдлэхдээ ардчиллын үнэт зүйл болсон шударга байх, эрх тэгш байх зарчмаа огоотохгүй байвал хэн хэндээ тустай.

Ямартай ч бид 3 хоног автобусандаа “түр” сууж болох юм байна. Тэд ярилцаад биднийг ингэж харж үзсэн байна.

  П.Баярхүү /тоймч/