Хүн араатнуудыг хүмүүжүүлэх цаг болсон
Та бид гудамж талбай, гэр орон, албан тасалгаа, ер нь хаа сайгүй, алхам тутамдаа айдастай нүүр тулж байдаг. Тэр дундаа хамгийн дулаан уур амьсгал бүрдүүлэх гэр орон маань хардалт, харгислалаар дүүрэх шиг эмгэнэл бий гэж үү. Саяхан нэг найзын маань дүүг хамтран амьдрагч залуу нь танигдахын аргагүй болтол зодоод үүдэн гурван шүдийг нь хугалчихаж.
ы
Цэцэг цэрвүү шиг 20 гаруйхан настай залуу бүсгүй үүдэн шүдгүй болгож, ухаан алдтал нь зодож, хүн харахын аргагүй болгочихоод өөрөө зугтаасан гэх юм. Гэр бүлд маргаан байж л байдаг. Гэхдээ маргааны үеэр гэр бүлийн хэн нэг нь гар хүрнэ, үг хэлээр доромжилно гэдэг байж болохгүй зүйл. Хайртай дуртай хамтдаа амьдарна гэж гэр бүл болчихоод нэгнийгээ байж боломгүй үгээр дайрч давшлах цаашлаад гар хүрэх, бие махбодид нь гэмтэл учруултал зодно гэдэг дэндүү харгис, хүний ёсноос гажууд зүйлтэй хэчнээн айл өрх эвлэрлэн амьдарч байгаа нь “оньсого”хэвээр байна. Ийм харгис хүн араатан дунд амьдарч байгаа бид өдөр бүр айдастай явна. Өнөөдөр манайд гаж тогтолцоо бий болж.
б
“Эр эмийн хооронд илжиг бүү жороол” гээд барагтай юмыг тоодоггүй. Гэвч энэ нь эргээд ямар аймшигт байдлыг бий болгож байгаа билээ. Хэн нэгэн хүн, хөрш нь эхнэр, хүүхдээ зодож байхад бид зүгээр л хараад өнгөрдөг. Яаж туслах вэ болиулах вэ гэж бодохоосоо илүүтэй хараагүй сонсоогүй мэтээр ханддаг нь ихээхэн сөрөг нөлөөтэй билээ. Учир нь тухайн цаг үед цагдаагийн байгууллагад хандсан бол олон эмэгтэй, олон хүүхдийг болзошгүй аюулаас хамгаалах ч байсан шүү дээ.
бы
Цагдаагийн байгууллага нь ч үүнийг гэр бүлийн асуудал мэтээр тоолгүй орхиж болохгүйг анхаарах хэрэгтэй. Хэрэг хийсэн хүн зохих шийтгэлээ ч амсах ёстой. Мөн энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг олон төрийн бус байгууллага ч тэдэнд мэдээлэл сургалт явуулж, зан үйлийг нь өөрчлөхөд туслах дорвитой ажил зохион байгуулах хэрэгтэй болжээ. Түүнчлэн гэр бүлийн хүчирхийллийн хуульдаа өөрчлөлт оруулах асуудлаа түргэтгэж, шат дараатай арга хэмжээг яаралтай авахгүй бол манай улс шиг хүчирхийлэл дунд шар нар, бор хоногийг өнгөрүүлж байгаа мянга мянган айл өрх хэд бол гэхээс бухимдал төрөх юм.
өб
Өнөөдрийн нэн тэргүүнд өөрчлөх ёстой зүйл бол хүмүүсийн ухамсар сэтгэхгүй, гэр бүлийн үнэ цэнэ, хүүхдийг хайрлах дээдлэх асуудал юм. Бид өнөөдөр үр хүүхдэдээ сайн үлгэр дуурайлал үзүүлж байж бидний ирээдүй гэр бүлдээ хүндэтгэлтэй хандаж амар амгалан тайван амьдрах болно. Бид хүүхдүүдээ ямар орчинд хүн болгож байна тэд тийм л хүн болж төлөвшинө. Шөнөжин зодоон нүдээн хийж байгаа гэр бүлд өссөн хүүхэд яаж хүмүүжих билээ.
ө
Хүний сэтгэл зүй хамгийн учир нь олддоггүй, тайлж тайлбарлаж болдоггүй хийсвэр зүйл юм. Тийм ч учраас хүн төрөлхтөн дотоод сэтгэлийнхээ нарийн ширийн тайлагдашгүй нууцыг, эмзэг, торгон бүхнийг нарийвчлан судлах ажлыг зуу гаруй жилийн өмнөөс эрчимтэй хөгжүүлж ирсэн билээ. Хүн бүр дотоод сэтгэлдээ айдас агуулан амьдарч байдаг. Мэдэхгүй чадахгүй байх, бусдаас сул дорой, ядуу тарчиг байх, өвчин зовлонд нэрвэгдсээр олон эмэгтэй сэтгэл хямралтай амьдарч байгаа нь өнгөөр нь ялгаж будсан зураг шиг тодхон.
Эмэгтэйчүүдийн сэтгэхүй эрүүл мэндэд асуудал үүсэхэд ихээхэн нөлөөлдөг гэдэг. Тиймдээ ч хамтран амьдрагчийнхаа зүгээс дарамтанд өртсөн эмэгтэйчүүдийн сэтгэл гутралд автах эрсдэл хоёр дахин өндөр байдаг аж. Хүүхэд ямар хүмүүжил, зан төлөвтэй хүн болж төлөвших нь эцэг эх болон гэр бүлийн доторх дотно харилцаа уур амьсгалаас шалтгаална. Хэрэв нөхөр нь дураараа аашлан бүдүүлэг үг хараал хэлж, эхнэр хүүхдээ гомдоож дарангуйлвал гэр бүлийн тэргүүн биш, гэр бүлээ зовлонд унагасан дарангуйлагч болж хувирч буйгаа санаж ёс зүйтэй амьдарцгаая, хүмүүс ээ.
бы
П.Наран
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ