Ц.Оюундарь: АН-ыг сонговол Говь-Алтай аймаг хөгжинө

2014-01-13

Ц.Оюундарь: АН-ыг сонговол Говь-Алтай аймаг хөгжинө

Ардчилсан намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ц.Оюундарьтай Говь-Алтай аймгийн орон нутгийн сонгуулийн талаар ярилцлаа.

-Говь-Алтай аймагт орон нутгийн сонгууль дахин явагдахаар болж, улс төрийн намууд сурталчилгааныхаа ажлыг эхлээд явж байна. Ардчилсан намын тухайд ямар ямар ажлыг хийж хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн бэ?

-Ардчилсан нам 2012 оны УИХ-ын сонгуульд ялалт байгуулж, Шинэчлэлийн Засгийн газрыг байгуулсан. Мөн нийслэл, орон нутагт ч ялалт байгуулсан. 23 жилийн турш нийслэл хот маань МАН-ын мэдэлд байсан бол сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд Улаанбаатар хот маань танигдахаа байтлаа өөрчлөгдсөн шүү дээ. Олон замыг засч шинэчилсэн, НИТХ нь телевизээр шууд хуралддаг болсон. Ингэснээр иргэд маань нийслэлд ямар ажил хийгдэх гэж байгааг мэдээд ирэхээр оролцоо нь нэмэгдэж, нийслэлийнхээ төлөө гар бие оролцдог болж. Сүүлийн 20 гаруй жилд Монголд Улсад хоёр мянган км зам барьж байсан бол Шинэчлэлийн Засгийн газар жил гаруйн хугацаанд энэ хэмжээний замыг барьж ашиглалтад оруулж, дөрвөн аймгийг хатуу хучилттай замаар Улаанбаатар хоттой холбоод байна. Үүний нэг жишээ бол Сайншандын зам. Энэ зам олон жилийн турш яригдсан шүү дээ. Тэгвэл үүнийг нэг жилийн дотор л хийсэн. Мөн энэ жилд 1500 км-ыг замыг ашиглалтад оруулахаар төлөвлөөд ажиллаж байна. Чингис бондыг босгосноор найман хувийн хүүтэй орон сууцны зээл хэрэгжиж олон хүн орон байртай болж байна. Энэ бүх ажил цаашид хэрэгжээд явна. Орон сууцтай болно гэдэг бол хүмүүст шууд хүрч байна. Гэр бүлийн хоёр гишүүн ажилтай байхад л тохилог орон сууцанд амьдрах боломжтой болж байгаа юм. Орон нутагт засаглалаа авсан аймагт шинэчлэл гарч, хөгжил дэвшил нь хурдан байна. Тухайлбал, олон жилийн турш улаан байсан бол хоёр жил дараалан ардчилал ялж Монгол Улсын шилдэг аймаг болсон байна. Мөн Архангай аймагт ардчилал ялсан. Тэнд төд удалгүй л орон сууцны хаус хороолол ашиглалтад орсон байх жишээтэй. Хамгийн гол нь урьд жилүүдэд бүтээн байгуулалт хийгдэхгүй байсан нь мөнгө хэрхэн босгохоо мэдэггүй байж. Тэгвэл Шинэчлэлийн Засгийн газар гарч ирснээр Чингис бондыг босгож энэхүү бүтээн байгуулалтуудыг хийж байна. Яахав улс төр хийх сонирхолтой сөрөг хүчнийхэн үүнийг өр хэмээн тайлбарлаж байна. Гэтэл бизнес хийдэг хүн болгон банкнаас зээл аваад бизнзестээ хөрөнгө оруулалт хийгээд ашгаа аваад явдаг. Бонд бол яг л бизнесийн эрүүл зарчмаар явж байгаа. Энэ эрүүл үзэгдлийг Засгийн газар хэрэгжүүлж, улсынхаа өмнөөс зээл аваад бүтээн байгуулалатаа хийгээд, эргүүлэн төлөөд л явж байгаа. Түүнээс хуучны зөвлөлтөөс авч байсан зээл шиг зүйл биш ээ. Өмнөх Засгийн газар бол энэ мэтээр мөнгө босгох биш, уул уурхайгаас мөнгө орж ирнэ гээд л гараа хумхиад сууж байсан. Энэ бүхэн бол бодит ажил. Үүнийг Говь-Алтайд хэрэгжүүлэх боломжтой.

-Говь-Алтай аймаг хөгжлийнхөө төвшингөөр нэлээд хоцрогдсон гэж иргэд яригддаг. Тэгвэл танай нам гарснаар үүнийг яаж өөрчлөх вэ?

-Бид тэгнэ ингэнэ гэж амлалт хэлэхээсээ өмнө нэг зүйлийг хэлье. Өнгөрсөн хугацаанд бүх аймагт сум хөгжүүлэх сангаар дамжуулаад мөнгө хуваарилдаг. Сүхбаатар аймагт 2011, 2012, 2013 онд 2 тэрбум 820 сая төгрөг хуваарилсан. Гэтэл Говь-Алтай аймагт 3 тэрбум 405 сая төгрөг хуваарилсан бол Баянхонгор аймагт мөн 3 тэрбум төгрөг 885 сая төгрөг хуваарилсан байна. Тэгэхэд энэ гурван аймгийн хөгжил харилцан адилгүй байна. Сүхбаатар аймаг л гэхэд төвийн халаалттай, халуун устай байхад Баянхонгор мөн л халуун устай, төвийн дулаанаар хангагдсан, УБ-тай хатуу хучилттай замаар холбогдсон байгаа юм. Гэтэл Говь-Алтай аймагт эдгээрийн аль нь ч байхгүй. Тэгэхээр яг ижилхэн мөнгөөр яагаад юм хийж болдоггүй юм бэ. Улс төр гэдэг бол багийн тоглолт байдаг. Баг гэдэг бол Говь-Алтайд сонгогдох хэдхэн хүн биш. Ерөнхийлөгч, Засгийн газар, УИХ нь ардчилсан болчихоод байхад Говь-Алтайд ардчилал ялбал маш том дэмжлэгтэй болно гэсэн үг. Олон жил хөгжлөөс хоцорсон, шилжилт хөдөлгөөн маш ихтэй, сүүлийн 15 жил 15 мянган хүн нүүсэн байна. Энэ сайхан нутаг орноо эзгүйрүүлэхгүй тулд маш том бодлого хэрэгжүүлэх ёстой. Тиймээс эрх барьж байгаа Ардчилсан нам, Шинэчлэлийн Засгийн газар үүнд маш том дэмжлэг үзүүлэх боломжтой.

-Энэ удаагийн сонгуулийн онцлог нь юу байна вэ?

-Анхнаасаа сонгогдоод явчихсан бол маш их зүйлийг хийж болох байсан алтан цаг хугацааг алдсан. Гэхдээ нөгөө талаараа энэ бүх хугацаанд ардчилал ялсан газарт юу хийж болдогийг харж, харьцуулж сонголтоо зөв хийх боломжтой гэж харж байна. Тиймээс иргэд маань бодит сонголт хийж, манай танай нам гэж талцахгүйгээр нутаг орныхоо төлөө зөв сонголт хийгээч гэж алтайчуудаасаа уриалж байгаа юм.

-Нэр дэвшигчдийн талаар танилцуулаач?

-Говь-Алтай аймгийн АН сүүлийн нэг жилд удирдлагууд нь шинэчлэгдсэн, бүтэц бүрэлдэхүүн ч гэсэн өөрчлөгдөж, залуучуудаар эгнээгээ тэлсэн. Иргэдийн төлөөлөгч гэдэг бол иргэдийн төлөөлөл байх ёстой. Энэ утгаараа жагсаалтын эхний зургаад багтсан хүмүүсийг харахад нийгмийн бүх л давхаргын хүмүүс багтсан байгаа юм. Тэгэхээр энэ хүмүүс та бүхний төлөөлөл болж чадна. Харин МАН-ын эхний зургааг харахад нэг үеийн эрчүүд байна. Тэд нь бүгдээрээ нэг компанийн хувь эзэмшигчид байна. Тэгэхээр тэднийг манай нам гээд сонгочихвол нутгийнхаа биш, тэдний компанид л хөрөнгө оруулалт хийж байгаа хэрэг болно.

чя

П.Наран

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ

zochin :

ulsaa busniulchihaad odoo altaig busniulah nuu

2014-01-17

altain huh harchuud :

ene huuhen altainhaniig yu meddeg gej ingej soliorno be manai altainxan oyunlag tengerleg humuus heniig ali namiig yaj songohoo meddeg humuus sanalaa hudalddag ni bishuu

2014-01-17

zochin:

16ond altaigaas ner debshih yum gesen oyundari demjeerei

2014-01-15

nutgiin huu:

gobi-altaichuudaa sertsgee khil zalgaa aimguudiig uursudteigee ji*ed uzetsgee yuadaj l uuriinhuu oron bairandaa khaluun usandaa orj huuhed hugshid ni daarahgui baih heregtei biz dee tusviin mungu iddeg ali ungursun ueiin setgehuitei darga naraasaa salah tsag bolson shuu

2014-01-14

....:

улсаа дампууруулчихаад одоо бас юу яриад байна. эргуу авгай.

2014-01-14

zochin:

an yalval dunku amgalanbaatar ulaan bolormaa 2 darga bo gd bna gj bodchihdoo yanaa tgh.r yah ve aan onigoo bizde

2014-01-14

иргэнээсонс:

өмнөх жилүүдэд хариугүй ашиглалтанд орох дөхсөн байсан замуудыг ганц 2 км явуулаад тууз хайчилчаад тэрийгээ ингэж ярьвал харамсалтай л байна. ман бол улс орны хөгжилд олон жил саад болсон мафи нь үнэн гэхдээ ийм зүйл дээрээ худлаа яриад байвал танай нам ч ялгаагүй ер нь бол адилхан л хогнууд шүү дээ.

2014-01-14

ftherth:

chonon nvdet oyundari hen be

2014-01-14

rtery:

govi altain ardchilsan namiingeh nuhduud ni mongol ardiin namd gishvvn baisan nuhduud bna lee ji*e ni namiin darga amgalanbaatar,hereg erhleh gazriin darga bolormaa,shinehen gishvvn chardagiin jargalsaihan ,lodoi bilvv hen ch bilee

2014-01-14

daichin:

ardchilsan namuud bitgii hutsaad shoudoj bai.hezee ene aimag hogjih we ha odoo erh barigchid zasgiin gazar ajillaj chadahgui bna.ymni une,benzin,dollor geh bugd osoj hetsuureed bna.odo udahgui banknuud bugd dampuurah magad yg 96oni dawtaj bga

2014-01-14

хөх харчуул:

салтаандаа савлуургүй хүн цаанаа л гэн гачин гачин юм ярих юм аа.

2014-01-14

yana aa ard tumen:

ene tusam oor sanal ogno sh de,arai ch de mini mongolchuud ingej tenegtej duusah gej,iim teneguuded hariu ogson songolt hiih heregtei,gehdee bas ardiin nam bish shuu ta buhniig 22 jil hogjuuleegui,

2014-01-14

zochin:

энэ ч арай дэндэнээ нам нь ялахгүй бол аймаг нь хөгжихгүй юм байна л даа ард түмнийг эрх мэдлээрээ далайлгаж заналхийлж байна шүү дээ энэ нэг авгай мөн ан д таалагдахгүй л бол бүхэл бүтэн аймаг монгол улсын хөгжлөөс хаягдах нь л дээ арай ч дээ хэлэх ч үг алга тэнэг

2014-01-14

bagi:

ingej yarij ch arai bolohgui baihaa zaaval songohgui bol hurungu oruulalt hiihgui gesen ug biz dee iim zuil yaridag tuiliin buruu daa,niislel bolon oron nutagt hiigden ajluud urd hiij ehelsen ajliin urgeljlel gedgiig bugd medej bga teneg humuusiig huurch bga yum shig zuil yarijee ene avgai.

2014-01-14

zochin:

uneniig helehed tuhain aimgaas uih-d garsan gishuun bolon aimgiinh ni zasag dargaas l ih hamaarch hogjih eseh ni shiidegdej baina sh dee. govi-altai aimag yagaad hogjihgui baigaa ni todorhoi l baina. dashdorj, enkhbayar 2 olon jil uih- d garaad aimagtaa yu hiiv? getel zergeldee 2 aimag buyu hovd, bayanhongort yu yu hiigeed baina geed haritsuulbal oilgomjtoi l baigaa daa.

2014-01-14

х у ц:

наадахаа гүйцэд уншицгаачихаад дараа нь хэл амаа билүүдэж хэрүүлээ хийцгээлдээ,ардчилал гэдэг үг сонсохоор л ясны дургүй нь хүрдэг бүх хийсэн ажлыг нь үгүйсгэдэг ү хэж далд оруулахыг хүсдэг энэ муухай ш а ар шавхруунууд одоо больцгоо,социализм коммунизмаа хичнээн санагалзаж хүслээ ч энэ орчлонгийн хаанаас ч наад нийгэм чинь олдохгүй ,эргэлт буцалтгүйгээр хүн төрөлхтөний сонгосон замыг монголын хэдхэн хэнхэг коммунистууд эсэргүүцээд үгүйсгээд ч яах юм,ер нь баруун хязгаарынхан аль ч төрийн бодлогыг үргэлж л үгүйсгэж бослого хөдөлгөөн гаргаж бөөн бөөнөөрөө мал хуйгаа туугаад хил хязгаар нутаг орон орхиод явчихдаг байсан улс шдээ,90 ээд оны эхээр говьалтайнхан шинжаантай ,увсынхан тагна туватай нэгдэж тусгаар улс болох юм ярьцгааж явсныг нь эргээд нэг саначихаарай,энд санал бичэгч зарим нэг залуучуудад хэлэхэд өвөө эмээгийнхээ сэтгэхүйгээр бүү замна өвөг дээдэсийн философоор амьдараа,эцэст нь хэлэхэд эсргүүцээд байгаа говьалтайнханд хэлэхэд ,харь цусны хүн бол харь цусны л хүн байдагийг одоо л мэдэж та нарыг төвд тангуд угсааны хүмүүс шүү дээ гэдгийг чинь том толгой хавчиг цээж хазгай хэлийг чинь сонсоод гэнэт саналаа,

2014-01-14

shudarga irgen :

ene huuhniig bi eruul gedegt ergelzdeg...

2014-01-14

зочин:

ардчилсан нам их зүйл хийнээ, одоогоор энэ нам дангаараа засаг бариагүй байгаа шүү, энэ чинь эвслийн засгийн газар шүү, тиймээс дараагийн сонгуулиар дангаараа засаг бариарай

2014-01-14

altankhuayag:

ah-g songood mongol dampuurch baikhad govialtai tasraad alga bolokh n dee. ene avgai saran deer ochood jaakhan khutsaad ireech dee. govi-altaichuud khervee ah-g songovol ajilguidel 80 khuvi, chi ah bish bol bugd khun bish gesen zeregleld shiljeed dashiinshog. um maani bad mi khum.

2014-01-14

өахролдвьтимсё:

яас юм дээр ээ бол говьалтай,увс,завхан ,баяан өлгийчүүд феодалын нийгмийн сэтгэхүйтэй хүмүүс

2014-01-13

зочин:

iim humuus turd baigaa geheer dur gutchihlaa. namchirhsan uls turiin henee

2014-01-13

teneg:

hutsana biz

2014-01-13

gaihav:

mulguu huuhen. yahaaraa iim umnuud dee*egee garaad baidgiin ve . ooroosoo icheed ogtsor, iim ochuuhen bodoltoi baihad mongol yaj hogjih ve dee

2014-01-13

zochin:

unen uu, ee medehgui. namaar taltssan, jinhene uls toriin bolovsrolgui, huviin erh ashgiinhaa toloo yu ch hiihees siihgui, medehguigee meddeggui ‘teneguud‘ hogjuuleh uu? ardchilsan namiin savsag humust itgehgui l bn bna shuu

2014-01-13

odsuren:

yu ve, ta nar iim teneg tuilshirsan yum yaridagaa boli, ard tumniig namiin toloo 2 huvaasan muu sanaat bogino uhaantai teneg huuhen.

2014-01-13

ardchilal:

bi ardchilsan namiig demjigch oyuundari ingej ard tumniig namaar hubaan taltsuulj bolohgui ardchilsan nam eh ornii hogjiliig hubiin abitsaasaas salgaj chadahgi bolson iim teneg hunee eronhii nariin bichgii dargaas dariu buulgah estoi naad huuhen chine 2008.7.1-nd ard tumniig hoer taltsuulan zodoluulsan shig gobi altain ard tumniig taltsuulan muudaltsuulah ajil hiij hor hutgan yabj baina

2014-01-13

zochin:

ман сонгогдвол болж өгвөл ард олоны амьдралыг ядууруулж , бухимдуулж төр засгийн эсрэг ард түмэнийг хандуулахын тулд юу ч хийж магадгүй. муу санаатай муухай нам

2014-01-13

xasd:

novsh ardchilsan nam hii surjignedeg ta nar 10jiliin daraa haraarai yu ch ugui bson bna ed nar bugd gadagsh zailna

2014-01-13

xasd:

novsh ardchilsan nam hii surjignedeg ta nar 10jiliin daraa haraarai yu ch ugui bson bna ed nar bugd gadagsh zailna

2014-01-13

зочин:

энэ арай дэндэнэ ээ, намын ялгавраар улс хөгжинэ гэсэн үү, ингэж тэнэгтэхээ болиоч ээ, та нар

2014-01-13

mal avgai:

end arai dendenee iim ylaan tsaimdaa garsan avgai bas baidgaa

2014-01-13

1234564:

говь алтайгаас гайгүй хэд нь гарч яваад цус ойртсон тэнэгүүд голдуу нь үлдсэн юм байна лээ, саяхан нэг эрдэмтний ярианд гарч байсан тэгэхээр тэд юм ойлголоо юу

2014-01-13

hahahahaha:

nogoooo tomor zamiin zarga bolson ochirhvv geech gomo ene aimgaas garch . bvgdiig idej uuj duusgaaad daraa ni tomor zamiin darga bolj . tomorzamiig baritsaand tavin tonon deeremdej odooo ter haana yu tolmohoor gomodoj yvaaa yum boldooo . vmhiiii gonginoson ats

2014-01-13

irgen:

boljimgui yum yrij bna daa,arai chdee ene ardchilsan nam

2014-01-13

äàðèóøêà:

¿íýíäýý ýíý õ¿¿õýí áîëîâñðîë äîðîé ç¿ãýýð ë ñàëõè äàìáèéãèéí íýã õóâèëáàð áîëæ äóóñëàà þó ÷àäíà õýð¿¿ë õàð õýë àì ë ÷àäíà õàð ìºðòýé ãýäýã è¿íýí áàéõàà õýðýâ àí ãàðàõã¿é áîë àëòàéíõàíä ãàíö ãàïèé ÷ õÿëààëãàõã¿é þì áàéíà ë äàà òýãýýä òà íàð õºãæñºíã¿é ãýæ äààïààëàõ íü èéì ë õîð÷èí õ¿¿õýí äýý

2014-01-13

zochin:

tenegxuuxen

2014-01-13

irgen:

an hamig songood vz. genetl yu yuchgvi bsan nuhdvvd terbumtanguud bolood garaad irne.

2014-01-13

irgen:

an songood vz. genethenl yu yushgvi bsan nuhdvvd terbumtanuud garaad irne

2014-01-13

билэгт:

24 жил ман-ыг сонгоод хөгжөөгүй байж 1 удаа ан-ыг сонгож яагаад болохгүй гэж т1 бол мангаруудаа сонгоод л явж бай.

2014-01-13

зочин:

23 жил аныг дэмжлээ? одоо бол ан гэхэд боолжис цутгамаар болж бна ? яаж иим богино хугацаанд ялзарч дампуурч чадаваа ? бишгуй л узэл бодлоосоо болж хэл аманд орж байлаа ?

2014-01-13

zochin:

ulig bolson yaduuxan amlalt. songuul burt ene amlalt baidag gevch ene orovdmoor aimag eroosoo xogjdoggui

2014-01-13

ssddsd:

manai nam garval hogjino garkhgui bol ukhne gen uu tegvel nam gargaad hereggui yum bishuu. ardiin nam garval aimagt mongo huvaarilakhgui gesen ug yumuu. ingekh yum bol yaj hmongol hugjikh yum ve uih iin gishuun iim ug heleed yavj baidag daanch dee

2014-01-13

зочин:

нөхөр байгаа бол тэрэндээ "би байгаа учраас чи амьд байгаа юм" гэж хэл дээ. энэ хүүхэн нэг л биш, бага зэрэг боловсрох хэрэгтэй юм шиг байна. бүх л бүтэн аймаг сумын хүмүүсийн дургүйг хүргэсэн үг хэлж ардчилалд гай болох оо бол.

2014-01-13

arai bish umaa.:

an songohgyi bol hugjihgyi um bna l daa. ene nam gedeg um, naminn tuluu gesen ichih setgelgyi novshnuud mongol ulsiig mine suiruuleh ni dee. tanai nam ch 2000 km zam barisan ni u l bol. bairnii zeeliin huug 8% bolgood ard irgeded hurteemjtei bolson ni her bol doo.m2 uniig ni hed dahin usgusnuu bas amjilt geed durdahaa martaj dee. tovchondoo bol hol ochij dongos

2014-01-13

zochin:

ardin nam dangaaraa barisan uwurhangai aimag yaj hugjij bgaag oyundaria chi neg irj vzeech

2014-01-13

zocin:

gobialtain han ulirsan hugcirsen generaluud yr sadiigni songood baihaar yaz uudelhiin,zinhene komunistyyd tanariig hygzyyleh baitygai hurenge mungiig cn uursdee awsz bajzaad ideed dyysgana,2oheden zild nutgiinhaa hugzild ui hiisen,uicz hiigeegyi,uursdiinhee kompani yr hyyhdyyddeel ulsiin objekt hurengiig hulgailj ugsen kommunistyydtai gazar yydleh biczdee

2014-01-13

zocin:

2014-01-13

zocin:

2014-01-13

erdene:

ingej l khamaagui tuulshirch bolokhgui shuu! asuudliig shiidekh khutulburee l zuv gargaasai. ali ch nam ni adilkhan gedgiig bukh khumuus medej baigaa gedgiig l sanaj baigaasai. jaakhan ch gesen urid umnu khiisen zuilee medej baij, odoo yuund khurekh gej baigaagaigaa medeesei l gej bodokh yum. ternees tsuukhen kheden mongolchuud ingej l khoorondoo muudmaargui bna. minii ajillaj baigaa salbart l gekhed bugdiig uurcilne gekh yum, khumuusiin eruule mendtei kholbootoi asuudal bna shuu dee. jaankhan ch gesen naad eruul mendiin asuudald ankhaaraach, tegeed khungui bol yun khugjil ene ter yarikh ve gedgee bodooch! odoo khurtel naad ulsiin tusviin chini zadargaa ene teriigee gergaj chadaagui bbna shuu dee!yag uneneiig khelekhed dandaa neg bie bieneesee ushuu khonzon avakh gesen met bodlogo yavaad baina. khumuus mini eruul ukhaanaar khandaach!

2014-01-13

iiii:

uxaan n bogino,uildel n genen teneg b a daa

2014-01-13

govi altai:

namaig songovol govi altai aimag hugjinu: gaiguim bailgui. ue ueiin hulgaich nar ingej l huurch irsen

2014-01-13

ardchilsan namiin gishvvn:

ardiin namiin oobnuud vhlee l dee.

2014-01-13

zocnin:

hil ocnij huts

2014-01-13

ardchilsan namiin gishvvn:

huuye yum hiigeed bna za ardiin namiin *nvvd hiideggvi bsn yum.

2014-01-13

зочин:

хөөрхий энэ амьтан хэний зараалаар юу ярьж, юу хийж яваагаа мэдэж байгаа юм болов уу?

2014-01-13

zochin:

ha ha yg ch de

2014-01-13

zochin:

ha ha, yu ve ardchilsan namiig songovol hugjihnuu, hushuuchih yum bn l duu, uls orniig avch yvah n buu hel gantc jiliin dotor humruulj bn busuu, ingej namchirhdaggui yumaa hu, uls ornoo gesen setgeltei undesnii uzel deer l uls oron hugjdug yum.

2014-01-13

hmmm:

yag unen. boit unen ch nuden deer yalt ch ugui haragdaj bna. yaj ch uguisgeed chadahgui. bayarlalaa an-d.

2014-01-13

хахаха:

хэдэн фанерэн байшин бариад хөгжүүлээд байгаа юм байна лдаа.

2014-01-13

зочин:

мэдээж ардчилсан намыг сонгосон аймгууд хөгжөөд л байгаа биз дээ, сум төслөөр хөгжөөд байгааг харж л байгаа биз дээ, ардын намын ямар аймаг сум хөгжөөд байгаа юм бэ, тэнд улс төрийн талцал явагдаж төрийн ажил л цалгардаж байна шд, нүүдээ нээ

2014-01-13

wahaha:

hahah songohgui bol hugjihgui yum bn l daa hehe

2014-01-13