МАХН, АН-ын дунд болон урт хугацаанд хамтран ажиллах тухай түншлэлийн гэрээний эх ноорог олон нийтэд ил боллоо, гэрээг энэ сарын 10-ны өдөр яаравчлан хийсэн гэх мэдээлэл сүүлийн өдрүүдэд хэвлэлүүдээр гарч буй. Уг гэрээг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн санаачилсан Засгийн газрын тухай болон УИХ-ын тухай хуулинд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлтэй холбоотой үүссэн нөхцөл байдлаас шалтгаалж, яаравчлан хйисэн гэрээг улс төрийн хүрээнийхэн олж олон нийтэд ил болгосноос гадна МАН, МҮАН-ын удирдлага тус тусдаа яаралтай хуралдсан талаар ч мэдээлэгдэж байна. Тус гэрээнд зааснаар Ерөнхий сайд Н.Алтанхуягийг хэвээр үлдээн, МАХН, АН хоёр сайдуудаа сэлгэх гэнэ. Хамгийн гол нь цаашид АН-аас МАХН-ыг МАН-ын "санал хуваагчаар" тогтмол ажиллуулж, Засгийн газраа хамтран байгуулж байх гэсэн зорилготой уг гэрээг МАХН-ын удирдлага бус Н.Энхбаярын эхнэр О.Цолмон АН-ынхантай тохиролцон, хийж байгаа талаар мэдээлэл гарч байна. Энэхүү гэрээний талаар МАХН-ын Хө­дөө орон нутаг ха­риуц­сан на­рийн бичгийн дарга П.Ан­гарагаас асууж тодруулснаа хүргэж байна.

6

-МАХН, АН хоёр цаашид хамран ажиллах тухай хийсэн гэрээний эх ноорог олдлоо гэх мэдэээлэл гарч байна. Тийм гэрээ үнэхээр хийгдсэн юм уу?

-Ер нь бол МАХН АН тай хамтран ажиллах гэрээтэй ш дээ. 2012 оны сонгууулийн дараагаас хамтран ажилласаар ирсэн. Хамтран ажиллах гэрээндээ өөрчлөлт оруулж, гэрээгээулам сайжруулах санаа бол байсан. Гэрээг ил гаргасан асуудлыг хэн хийсэн гэдгийг нь мэдэхгүй. Ер нь бол МАХН Засгийн газрын ажлыг урагшлуулж, аль болох ажиллах нөхцөл бололцоог нь бүрдүүлэх бодлого барьж ирсэн. Тиймдээ ч “давхар дээл”-ний асуудлыг дэмжиж байгаагаа мэдэгдсэн, гэхдээ Засгийн газрын үйл ажиллагаа хэвийн үргэлжлэх тал дээр анхаарч ажиллах ёстой гэдэг үүднээс л хандаж байсан.

ы

-Уг гэрээний 3.1-д МАХН-ын дарга, Монгол Улсын ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг олон улсын байгууллагад хариуцлагатай албан тушаалд, тухайлбал НҮБ-ийн орлогч дарга, НҮБ-ийн харъяа байгууллагуудын дарга зэрэг албан тушаалуудад томилуулах гэсэн утга бүхий заалт байна. Энэ талаар тодруулаач?

-Ер нь бол их чухал зүйлийг хөндсөн гэрээ. Яагаад гэвэл Монгол Улсын ерөнхийлөгч хийж байсан хүнийг 65 нас хүртэл нь Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн санал өгөх бус гишүүнээр байлгах, төрийн хамгаалалтад байлгах зэрэг асуудлуудыг агуулж байгаа. Энэ бол ганц Н.Энхбаяр даргатай ч холбоотой асуудал биш. Өмнөх ерөнхийлөгчидтэй ч холбоотой. Одоогийн ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржтой ч холбоотой. Дараа дараагийн ерөнхийлөгчидтэй ч холбоотой асуудал. Жишээ нь, Ерөнхийлөгч асан Н.Багабанди гэхэд одоо 60 настай. Эргээд төрийн хамгаалалтад орно гэсэн үг. Ер нь манай намын дарга, Монгол Улсын ерөнхийлөгчийн албаг хашиж явсан хүн ямар муу муухай бүхнийг биеэрээ үзэж туулав. Энэ бүхэн Н.Энхбаяр даргаар л дуусаг гэсэн үг шүү дээ. Цаашдаа энэ асуудлыг өөрчлөөд хууль болгож оруулаад, хуулиа батлаад оруулчихвал янз бүрийн хэл ам, атаа жөтөө, хов живэнд орохгүй. Ажлаа өгчихлөө гэхэд дараагийн хийх ажил нь тодорхой байж байдаг. Энэ хүн бол төрийн тэргүүн байсан хүн, гадаад дотоодын байгууллагад, НҮБ-ын салбар хороонд ч юм уу ажиллах нь тодорхой байж байдаг. Доод албан тушаалд нь ажиллаж байсан хүмүүсээс нь атаа хорсол санахгүйгээр энэ хүн төрийн хамгаалалтад, ҮАБЗ-д байна, эргэж улс төрд орохгүй ч гэдэг юм уу, хэт их залуугаараа ерөнхийлөгч хийлээ гэхэд эргээд улс төр лүү ордоггүй байх зэрэг асуудлыг хуулиараа баталгаажуулах давхар санаа агуулсан гэрээ.

ы

-Ер нь танай даргыг ирүүлэх дургүй хүн цөөнгүй байгаа болов уу. Энэ талаар ямар бодолтой байна?

-Манай даргыг ирүүлэхгүй байх санаатай хүн ер нь байгаа. Үнэхээр том улстөрийн лидер, ард нь нам ажилаж байна. Магадгүй тийм байдлаар гадагшаа явуулчих гэсэн санаа гэрээнд явж байхыг ч үгүйсгэхгүй. Яг энэ гэрээний хувьд би гар бие оролцоогүй доторх заалт нь нууцын зэрэглэлтэй, цөөхөн хүн мэдэж байсан асуудал. Гэрээг дэлгэж тавьсан асуудал бол намын бодлогыг зөрчсөн үзэгдэл болж байна. Ил гаргасан хүн нь олдох байх тухайн үедээ асуудлыг шийдээд явах болов уу. Ил гарсан гэх яг энэ гэрээний хувьд хоёр талын гарын үзэг зурах эрх бүхий хүмүүс болон гэрээн дээр ажилласан хоёр хүн л мэдэж байгаа асуудал.

ы

-Гэрээг дэлгэсэн асуудлыг МАН-ын зүгээс гаргасан гэсэн хардлага ч байна?

-Хэн задлав аа гэдэг асуудал байна л даа. МАН энэ гэрээн дээр их ач холбогдол өгч байгаа. Яагаад гэвэл энэ хоёр нам он удаан жил хамтарч ажиллах нь бид нар улс төрд орох орон зай, Засгийн газарт хамтран ажиллах дүр зураг цаашид харагдахгүй боллоо гэдэг утгаар улстөрийн намын хувьд МАН сандрах нь зөв. Тийм болохоор их ач холбгопол өгч гэрээний араас хөөцөлдөж дэлгэж тавьсан байхыг үгүйсгэхгүй. Бидэнд хардах эрх бий. МАН-ын зүгээс л элдэв үйлдэл хийдэг ч ш дээ. МАХН-ын гишүүд дэмжигчдийн холбооны тэргүүн гэх н.Баярсайхан гэдэг хүн МАН-ын 306 тоотод суудаг мөртлөө манай намыг тараана, бутаргана гэх хэвлэлийн хурал нэг хэсэг хийсэн. Бид тэр улсуудтэй нэг их хөөцөлдөөд тэднийг элдэв хэл ам хийхэд ач холбогдол өгөөгүй. Гэхдээ тийм насны хүмүүс овилгогүй зан гаргаж байгаад харамсаж байсан. Тэдний үйлдэлд хэн баярладаг байсан, МАН-ынхан л баярлаж байсан.

ы

-Олон нийт тэдний үгэнд итгэснээр танай намын нэр хүнд унах юм биш үү?

-Бид хариу үйлдэл болгон хэвлэлийн бага хурал хийж, ямар хүмүүс, ямар зорилготой байсан, юу болсон гэдгийг хэлж ярьсан. Монголын ард түмэн ухаантай учраас тийм жижигхэн зүйлд автахгүй болов уу гэж бодож байна.

ы

-Ирэх тавдугаар сард МАХН-ын Их хурал болно. Намын дарга нь ирэх үү?

-Тавдугаар сарын хурлыг бид яг товлочихоогүй байна. Тэр хурлын өмнө бага чуулган хуралдана. Даргын хувьд эрүүл мэндийн асуудлыг эмч нар шийдэж байгаа учраас биднээс болон даргаас үл хамаарч байна. Өвчнийх нь хувьд нилээн цаг хугацаа алдаж байж эдгэнэ гэсэн. Тийм болохоор хэзээ их хурлаа хийх вэ гэсэн товыг гаргаж чадахгүй байна.

ы

-Тэгэхээр намын даргаа хуралд оролцуулах сонирхол их байгаа гэсэн үг юм байна тийм үү?

-Мэдээж намын даргатайгаа л бид хурлаа хийнэ.

ы

-Гэхдээ намын даргынх тухай мэдээлэл хэвлэлээр их гардаг. Тухайлбал, Солонгос улсад ийм байгууллагатай, тийм хүмүүстэй уузлаа гэсэн мэдээлэл гардаг. Тэр бүхнээс харахад даргынх нь биеийн байдал гайгүй байгаа юм биш үү?

-Эмчилгээн үр дүн ер нь гарч байгаа. Миний хувьд хоёр сард даргатайгаа очиж уулзаж золгосон. Тэр үед биеийн байдал нь харьцангуй сайжирсан байсан. Гэхдээ тэрийг дандаа шинжилгээгээр баталгаажуулж байдаг. Харахад биеийн байдал сайн байгаа ч гэсэн нэг том асуудал бол түүний биеийн жин ердөөсөө нэмэгдэхгүй байгаа. Та бүхэн мэдэн өмнө нь ямар хүн байсан, сүүлд ямар болсон гэдгийг мэднэ. Одоогоор 3-4 кг л нэмсэн. Тийм болохоор эмчилгээнд их цаг хугацаа шаардлагатай гэж бодож байна.

ы

-Танай даргыг эх орондоо ирвэл эхнэр Цолмонг нь саатуулж баривчлана гэнэ гэсэн мэдээлэл яваад байсан тэр ямар учиртай юм бол?

-Тэр бол нэг гэр бүлийг оролдож, магадгүй Н.Энхбаяр даргын ойр орчмын хүмүүсийг хааж бооё гэсэн хэн нэгний атгаг санаа байхыг үгүйсгэхгүй. Тэр хүн Н.Энхбаяр даргын эхнэр байснаас өөр улс эх оронд хохиролтой юу хийсэн юм. Энэ бол утгагүй асуудал. Н.Энхбаяр гэдлэг хүн битгий ирээсэй л гэсэн санаагаа илэрхийлж байгаа юм уу гэж ойлгосон. Миний хувьд МАН аас л явуулсан явуургүй бодлого юм уу даа гж бодож байна. Хүн хардах эрхтэй.

ый

/Жич: МАХН, АН-ын дунд болон урт хугацаанд хамтран ажиллах тухай түншлэлийн гэрээний эх ноорог гэх материалыг хавсаргаж байна./

6

П.Наран