Тууз хайчлах эрх үгүй
Монголд цусны хорт хавдартай 700 гаруй хүүхэд байдаг. Энэ өвчлөлийн тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж, 2009 онд цусны хорт хавдартай 18 хүүхэд бүртгэж байсан бол 2010 онд 24, 2011 онд 33 болон өсчээ. Тэгвэл цусны хавдар гэх энэ өвчнөөр шаналж буй зуу зуун хүүхдийг оношилж, эмчлэх нэгэн шинэ эмнэлэг энэ сарын 28-ны 09.00 цагт үүд хаалгаа нээхээр товложээ. Энэ бол Монголын шашин, соёлын төвийн тэргүүн Ажиа Гэгээний санаачилгаар баригдаж буй цусны хорт хавдартай хүүхдүүдийн эмнэлэг. 2012 онд шав нь тавигдсан тус эмнэлгийн хавдрын тасаг 50, эрчимт эмчилгээний тасаг 25 ортой аж.
ө
Ажиа гэгээний найз нөхөд, шавь нар, сайн санаатнуудын хандиваар босч байгаа тус эмнэлгийг "Тэргүүн чансаа" ХХК гүйцэтгэлийн үнэ төлбөргүйгээр барьж байгаа аж. Тус эмнэлгийг барих ажилд нийтдээ 2.8 сая ам.долларын хандив цуглуулсан бөгөөд ихэнх нь Тайвань, Япон, Сингапур, Хонгконг, Хятад, Америк зэрэг улсад ажиллаж амьдардаг монголчууд, сайн санаат хүмүүсийн тусламж дэмжлэг аж. Харин Монголын төрөөс амалсан 400 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын тал хувь өнөөг хүртэл чимээ аниргүй. Эмнэлгийн дотоод засалд зориулж, УИХ-ын даргын багцаас баталсан гэх мөнгөний тал хувь нь Эрүүл мэндийн яаман дээр гацчихаад байгаа гэнэ. Монголын төрийн хийж чадаагүй зүйлийг эхлүүлсэн Ажиа гэгээний санаачилга, өвчиндөө шаналж байгаа 700 гаруй хүүхдийн төлөө өгсөн хүмүүсийн тусламж дэмжлэг, сайхан сэтгэлийн хажууд өгнө гэж хэлсэн ч өнөөдрийг хүртэл гүйцээж өгөөгүй байгаа 400 сая төгрөг юу ч биш. Эмнэлэг барихад шаардлагатай тэрбумаар тоологдох хөрөнгө бус өчүүхэн хэсгийг бүрдүүлэх тусламж дэмжлэг нь төрийн нэг аппаратад гацчихаад байгааг харахад өрөвдмөөр. Нэгэнт хувь хүний санаачилга, олон түмний дэмжлэгтэйгээр эхэлсэн ажилд төрийн оролцоо заавал байх ёсгүй гэж үзэж болно. Гэвч амалсан зүйлээ биелүүлдэг байх нь иргэнийхээ төлөө хийж байгаа төрийн үүрэг бас сайн үйлс.
ө
Энэрэл нигүүсэл, оюун билгийн төвийн гүйцэтгэх захирал Б.Батбаяр Улс төрийн тойм сонинд өгсөн яриандаа "Барилга захиалагчийн албаны дарга Ж.Нэргүй огтхон ч авч хэлэлцэхгүй, очих бүрт шалтиг тоочдог. Уг нь сайхан сэтгэлээр юм хийж байхад сайхнаар хүлээж авмаар л байлтай" хэмээн ярьсан байдаг. Өөрийнх нь багцаас 400 сая төгрөг гарч, зарцуулах ёстой ажилдаа хүрэхгүй байхад үл тоох УИХ-ын даргыг ч, хөрөнгийн эх үүсвэр нь аль хэдийнэ шийдэгдчихсэн байтал шилжүүлэхгүй гацааж байгаа төрийн албан хаагчийг ч ямар сэтгэлгүй, хариуцлага байгааг нь харж болно.
а
Эмнэлгийг бүтээн босгох хөрөнгийн ихэнх хувийг Ажиа гэгээний төрөл төрөгсөд, шавь нар дээр нь гадаад улс орнуудын иргэд, харийн оронд амьдарч байгаа монголчуудын өгсөн хандив тусламж бүрдүүлж буй. Товчхондоо бидэнд огт хамааралгүй, хаа хол байгаа хүмүүс Монголын ирээдүйд санаа зовниж, нэг ч атугай хүүхдийг эрүүл болгохын төлөө сэтгэлээ зориулж байна. Харин бид юу хийв? Дараа нь бид энэ эмнэлэгт ийм хувь нэмэр оруулсан гэж хэлэх үг олдоно гэж үү? Монголын хамтлаг дуучид хандив өргөнө хэмээн Ажиа гэгээний нэр нүүрээр АНУ-д тоглолт хийдэг ч "орлого олсонгүй" гээд юу ч өгөхгүй буцдаг л гэнэ. Хүн сэтгэлгүй бол ичих нүүртэй байх ёстой. "Монголын бизнесийн салбарт амжилттай яваа том компани, аж ахуйн нэгжүүдийг энэ үйлд хандив өгөх болов уу гэсэн найдлага байсан" гэх цөхрөлийн үг Ажиа гэгээний пэйж хуудсанд бий. Үр минь үлдэх хорвоо гэдгийг ухаардаггүй бололтой.
ө
Төр нь хулхи, боломж бололцоотой хүмүүс нь сэтгэлгүй. Гэсэн ч сайхан сэтгэлт хүмүүсийн ачаар өвчиндөө шаналж буй 700 хүүхдийг эмчлэх эмнэлэг тун удахгүй нээгдэх нь. Харин манай сайд, дарга нар очиж тууз хайчлах вий дээ. Их үйлс бүтээсэн мэт индрээс үг хэлж, "сайхан эмнэлэг барьж өгсөнд баярлаж байна" хэмээн бялдуучлахгүй байгаасай.
б
400 сая төгрөгөн дээр хэрхэн луу унжсанаа, эмчилгээний оношлогооны иж бүрэн эмнэлгийг бүтээн босгоход хуруугаа ч хөдөлгөөгүй гэдгээ санах нь хүний ёсонд нийцэх биз ээ.
ө
В.Хэрлэн
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ