Толгой хагаравч малгай дотроо
Лхагва гаригт “FIFA”-ийн ёс зүйн хорооноос МХБХ-ны ерөнхийлөгч Б.Ганболдод оногдуулсан шийтгэл анхаарлын төвд байсан МХБХ-ны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн зохиолыг эрс өөрчилж орхих нь тэр. Чухамдаа бол энэ удаагийн холбооны ерөнхийлөгчийн сонгуульд олон кандитат өрсөлдөхийн, онцлох сэдэв болохын үндэс нь ноён Б.Ганболдыг л унагах үндсэн зорилготой байлаа. Бүхний бурууг тохоод ч өнхөрүүлж дийлэхгүй байсан “бул хар чулуу”-г Сепп Блаттер гэж буянтай хүчтэн холдуулж өгсөнд бид Каддафиг унагасан Ливичүүд шиг хөл хөөрцөг болж “Хөлбөмбөгийн бурхан гэж байдаг юм байна. Бурхан өрөө шийтгэлээ” хэмээн зарим нэгнийг уулга алдахад хүргэсэн. Хорхойтой шүдээ авхуулчихсан мэт зовлонгоос салсан ч чухам ямар араагаа “эмчээр” суга татуулснаа тэрхэн үедээ эргэцүүлсэнгүй. Тэртээ гурван жилийн өмнөх “FIFA”-ийн ерөнхийлөгчийн сонгууль, санал худалдсан асуудал гэнэт яагаад сөхөгдөв? Тэгэхээс тэгэх гэж МХБХ-ны их хурлын уур амьсгал орсон энэ цагт шүү? Хэн “Олон Улсын Хөлбөмбөгийн Холбоо”-ны түрхэндээ алгуурласан асуудлыг хурдан арга хэмжээ авч шийдвэрлүүлэхээр хүсэлт бүхий бичиг цаас илгээв? Атгаалжин хар мангасыг дарж л байвал болоо, хөлбөмбөгийг хөгжүүлэх дараагийн алхам гэж бодсон нь тэгээд зөв л байдаг байгаа? “Жоомоо алах гээд гэрээ шатаах”-ын үлгэр нэг л танил санагдах чинь.... Түүнийг бөмбөрцөгийн хөлбөмбөг дэх улс төрийн хүчтэй шуурганд өртчихлөө гэж бодьё. Гэтэл Монголын хөлбөмбөг 5 жилийн бангын хохирогч болвол яахвэ? Морь л шийтгүүлээд өнгөрвөл зол минь гэж залбирах нөхцөлд Монголын хөлбөмбөгийг хүргэчихлээ. Амбийц эрх ашгаас үүдэлтэй санал зөрөлдсөн, алсаа хараагүй, дутуу бодсон алхмаас болж Монголын хөлбөмбөг хохирвол FIFA –д алтан хошуу хүргэсэн нөхөд хариуцлагаа хүлээж чадах уу? Уул нь олгой хагаравч толгой дотроо гэдэгсэн. Ганц хүний хуудуутай үйлдлүүдээс болж дэлхий нийтээр үндэстнийхээ хөлбөмбөгийн булайг дэлгэх нь ариун явдал байсан уу гэдгийг өш хөнзөн, гомдлын сэдлээр асуудалд хандагчид эргээд нэг харахад оройтчихсон байх вий.
ө
Холбоог 16 жил тасралтгүй манлайлсан дархан аварга гоц мөргөчихсөн одоо 5 залуу зааны тунаа хөлбөмбөгийн холбооны хувь заяаг шийднэ. Нэгэнт барж дийлдэггүй дархан аварга тооцоолоогүй даваанд хасагдчихсан тул өрсөлдөгчдийн тактик, амлах ам ч өөрчлөгдсөн нь тодорхой. 5 өрсөлдөгчийн цаашдын тактикийг ажиглаж байхад Вульфийн Жорж Лхагвадорж, Шар айргийн Г.Ганхүү нар Б.Мэдрээ захирлын аманд очиж гар амар даваа өгч үзүүр түрүүнд сойн өөрсдөө захыг нь мушгиж зогсох “найраа” хийчихсэн, нөгөө талд дэд ерөнхийлөгч Габи, спорт Амараа нар яах аргагүй тунах магадлал анзаарагдаж эхэллээ. Гар амар үзүүрт хүрсэн, тунаж давсан хоёрын хэн нэгэн нь дараачийн ерөнхийлөгч болж таарна. Гэхдээ хэн Монголын хөлбөмбөгийг 5 жилийн санкцаас үүдсэн хүнд нөхцлөөс гаргаж чадах вэ хэнд тийм боломж бий вэ гэдгийг эрүүлээр нэг харах нь зөв байх. Одоо л “Морь Б.Ганболд л биш бол ёстой хэн ч яахав” гэж ам алдсан Г.Ганхүү нарын үнэн төрх илчлэгдэнэ. Үнэхээр л хөлбөмбөг ганц хүнээс болж хөгждөггүй байсан юм бол тэр хүн жагсаалаас гарчихлаа. Одоо нэр дэвшигчдэд хөлбөмбөгийг нутагтаа хөгжүүлье гэсэн чин сэтгэл байвал хувийн амбийцаа дараад нэгдэж нийлээд хайртай спортоо хөгжүүлэх цаг. Холбооны шинэ удирдлагын нэн тэргүүнд хийх алхам бол олон улсад алдсан нэр хүндээ сэргээх явдал. Ялангуяа бүс нутагтаа буюу Зүүн Азийн хөлбөмбөгт эргэж байр сууриа олох. Бүсийн тоглолтуудад оролцох эрхээ сэргээх, хуучин удирдлагын үед Зүүн Азийн Хөлбөмбөгийн Холбоотой эвдрэлцсэн үл ойлголцлыг арилгах, эцэст бүсийн холбооноос жил тутам авдаг байсан мөнгөн дэмжлэгээ сэргээх. Энэ ажлыг хэн ажил хэрэг болгож чадах вэ? Монголоос хэн Зүүн Ази бүс нутагт нэр нөлөөтэй вэ? Тэр эрхэм хэн нь тодорхой, Эби ерөнхийлөгч. Хэн төрийн тэргүүнд нөлөөлж, ятгаж, гуйж., дэмжлэг авч чадах вэ? Дээд байгуулагаас хориг санкц ирэхээс өмнөх ихэнхи нэр дэвшигчдийн план мөрийн хөтөлбөр, дэмжлэгээр орж ирдэг хөрөнгө оруулалт, ДАШТ-ны дараагаар гишүүн холбоод бүрт хүртээдэг 1 сая доллар дээр тулгуурлан дотоодын хөлбөмбөгөө тордох зорилго байсан. Харин чин үнэндээ хөлбөмбөгөө аврах чин хүсэлт нэр дэвшигчид өмнө хөлбөмбөгийн төлөө юу хийж байв, хойшид юу хийж чадах эсэхийг нэр дэвшигч бүр дээр дүгнье.
ө
- Олонхийн мэдэхээр хөлбөмбөгийн үнэнч үзэгч, Арсенал клубын фанат. Тэр хөлбөмбөгт хайртай гэхдээ тамирчин ч бус, спортын зүтгэлтэн ч биш. Харин фанат.
ө
- Дэрэн клубын ивээн тэтгэгч, Дэрэн Сумида клубын дэлхийн хэмжээнд гаргасан амжилт нэр дэвшигч Г.Ганхүүд сайн P.R болж буй ч тус клубын дасгалжуулагч Б.Гарьдмагнай “Манай клубийн хувьд ивээн тэтгэгч бол тоглолтын хувцас, заалны түрээс гэсэн жаахан юмнуудыг нь төлөөд л нэрээ сурталчлуулаад явдаг. Гэхдээ түүний боломж нь л тийм учраас тэрнээс илүүг хүсээд байх аргагүй. ”гэж хэлсэн байх юм.
ө
- Улс төрч, ИТХ-ын гишүүн, дуучин, бизнесмэн, телевизийн хөтлөгч. Спорт холбооны ерөнхийлөгчийн суудал түүнд сэтэр нэмэхээс өөрөөр монголын хөлбөмбөгт зуун хувь бүхнээ зориулах болов уу гэдэг том асуулт? Хэрэв тэгэж гэмээ нь амьдралын олон хоббигоо умартах сонголт түүнд гарна
ө
ө
- Газрын тосны магнат. Сүүлийн үеэс сураг дуулдах болсон амжилттай яваа бизнесмэн. Спортын талбарт битгий хэл бизнесийн талбарт одоо л нэр нь танил болж буй эрхэм. Арьсан бөмбөг араас нь өшиглөж явсан нь бүү хэл аль багийн фанат эсэх нь ч тодорхойгүй.
ө
- Хоромхон клубын багийн эзэн. Клубтээ хөрөнгө хаяж олон легионер тоглогч авчирснаар энэ жил лигийн аварга болсон. Түүнд мөнгө байна, спортод хөрөнгө оруулах сэтгэл байгаа нь сайхан хэрэг ч нэг клубыг бус нийт холбоог өөрийн хөнгөөр санхүүжүүлнэ гэдэг багийн спортын зардлыг тооцож үзэхэд амаргүй хэрэг.
ө
- Лигийн аварга клубыг төлөөлөн нэр дэвшсэн ч өнөөг хүртэл түүнд боловсруулсан мөрийн хөтөлбөр, цаашид холбоог авч явна гэсэн итгэл үнэмшил байхгүй нь түүний ярилцлагууд, сонгуульд хандаж буй ач холбогдлоос илэрнэ. Клуб нь аварга болсон хөөсрөл дээр нь өөргөн нэр дэвшүүлсэн мэт.
ө
- Спортын сэтгүүлч, хөлбөмбөгийн төлөө зохиолох зүрхтэй нэгэн, олны танил
ө
- Спорт Амараад олон нийт Г.Ганхүүгийн адил дэмжлэг өгч буй ч нийтийн дунд хэвшсэн буурангуй ойлголтоор бол нэгдүгээрт залуу хүн, хоёрдугаарт тэмрбумтан биш.
ө 2050 ТББ –ын ерөнхий захирал, Английн премьер лигийг төлбөртэй үзүүлэх бизнесийн хувьд зөв алхмыг хийсэн ч бэлэнчлэх сэтгэлгээнээс салаагүй олон үзэгчдээс харин таагүй дүн хүртсэн.
ө
ө
- Монгол улсын ерөнхийлөгчийн Олон нийтийн харилцаа, Нийтлэг бодлогын зөвлөх, МХБХ-ны дэд ерөнхийлөгчийн ажлыг сүүлийн нэг жилийн хугацаанд хашиж буй.
ө
- Арвис клубын ерөнхийлөгч, Монгол улсын ерөнхийлөгчийн дэмжлэгт 2050 ТББ-ыг үүсгэн байгуулагч, “Монгол туургатан 2050” өсвөрийн хөлбөмбөгийн тэмцээний санаачлагч, өсвөрийн хөлбөмбөгийн хөгжилд систестэй үйл ажиллагаа явуулах эхлэлийг хэрэгжүүлэгч.
ө
- Монгол улсын ерөнхийлөгчийн дэмжлэг, нөлөөллийг МХБХ-д оруулж ирж чавдаас түүний гол гавъяа болж чадна.
ө
ө
- Улс төрч, банкир, УИХ-ын сонуульд Сүхбаатар дүүргээс нэр дэвшиж байснаар олон хүн мэднэ. Багадаа хөлбөмбөгөөр хичээллэж байсан авч тамирчин гэж хэлэхэд багадна.
ө
- МХБХ-ны анхны үүсгэн байгуулагч феоноруудын нэг ч холбооны удирдлагатай тараагүйгээс МХБХ-ны тогооноос жил гаруйхны дараа хөндийрсөн. Хөлбөмбөгийн холбооны ололт амжилт, бялуу хувиарлалт хүртээгүйгээс холбоонд гомдогчдын нэг.
ө
- Холбооны ерөнхийлөгч болох нь 2016 оны УИХ-ын сонгуулийн эерэг сурталчилгаа болгон харагдах зэвсэг гэж харагдах нэгэн буй. Нөгөө талаар банк санхүүгийн нөр их ажлын хажуугаар МХБХ-д цаг зав, сэтгэл гаргах нь түүний цагийн менежмэнт болон спортоо гэсэн сэтгэлийн илрэл болно.
ө
Спорт сонирхогч олон нийт аль болох асуудлыг дэвэргэж, үлдэж хоцорсон 5 нэр дэвшигчийг уралцахыг хүлээж, гал дээр тос хаях хандлагатай байгаа нь чин үнэнээс хөлбөмбөгийн спортыг хөгжөөсэй гэж хүсэж байна уу? Эсхүл FIFA их мөнгө өгдөг гэсэн ганц хардалтаас үүдэж илүү харж хошуу нэмэрлэж байна уу гэдэг нь ойлгомжгүй санагдана. Цаад нарийн ширийн асуудлыг мэдэхгүй олон нийтийг турхирахыг нэр дэвшигчид бүү өөхшүүлээсэй билээ. Ширээ тойрч суугаад болохгүйгээсээ болохоо хүртэл ярилцаад спортоо гэсэн ганц том амбийцан дээр нэгдэж хамтран ажиллах сэтгэл эрхэм нэр дэвшигчидэд бий гэдэгт итгэж үүссэн асуудлаа шийднэ гэдэгт итгье.
ө
Р.Мандуул
м
Эх сурвалж: Үндэсний тойм сэтгүүл № 245
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ