Доллар хүрэхгүй үнэлэмж

Монгол хүний нэг цагийн цалингийн доод хэмжээ 0.55 ам.доллар гэнэ. Монгол мөнгөөр бол 1100 төгрөг гэсэн үг. Энд жагсаасан дэлхийн 28 орны иргэдээс хамгийн бага хөдөлмөрийн үнэлгээтэй нь монголчууд болж таарч байна.
Монгол Улс яагаад иргэдийнхээ хөдөлмөрийг ингэж бага үнэлдэг, монголчууд яагаад ийм доогуур үнэлгээтэй байдгийн хариуг УИХ-ын гишүүн Л.Энх-Амгалан хайжээ. Тэрбээр "Бидний нэг цагийн хөдөлмөр хамгийн хямд үнэлгээтэй. Хэдий болтол бид ингэж амьдрах вэ?" хэмээн асуужээ. Чухам хэнээс асууна вэ?!
Үнэн хэрэгтээ бол жирийн иргэн бид шийдвэр гаргах түвшний дээд байгууллагад ажиллаж байгаа эрхэм түшээд энэ асуултыг тавимаар байна. Монголчууд хэдий болтол цагийн мянган төгрөгөөр хөдөлмөрөө үнэлүүлэх вэ? Хэзээ бид алтан дээр суусан гуйлгачин нэрнээсээ салах вэ? Миний, Батын, Болдын нэг цагийн хөдөлмөр хэзээг хүртэл Хятадын бэлэн гоймон авч хүрэхгүй төгрөгөөр үнэлэгдэх вэ?!
Парламентын танхимд дөрөв бүр хэдэн арван жил сууж, эрх баригч, сөрөг хүчний аль аль нь байж үзсэн нөхөд ийм зүйлсийг хэн нэгнээс асуугаад сууж байх нь ичгэвтэр мэт. Иргэдийнхээ хөдөлмөрийг үнэлүүлэх, үнэлэх зөв шийдвэрийг хэн гаргах ёстой вэ?
Статистикийн мэдээгээр бол монголчуудын дундаж цалин 836 мянган төгрөг. Тэгэхээр дундажаар нэг цаг нь 4500 төгрөгийн үнэлгээтэй ажилладаг гэсэн үг. Эстони, Чили, Латви зэрэг орнуудын доод цалин бидний дундаж цалинтай тэнцдэг байх нь. Монголчуудын нэг цагийн хөдөлмөрийн хөлс нэг доллар ч хүрэхгүй байна. Жаахан хэтрүүлбэл дэлхийн хамгийн бага цалинтай ч хамгийн өндөр өртөгтэй улсаар Монголыг нэрлэж болохоор. Авч байгаа цалин, идэж хэрэглэж байгаа зүйлсийн үнийн зөрүү тэнгэр, газар мэт байхад хангалуун амьдралын тухай яриад ч хэрэггүй биз. Урд хормойгоороо хойтохоо нөхөж, өр зээлэндээ дарлуулж суух нь өдөр тутмын амьдралын хэмнэл байх нь аргагүй юм.
Гадны улс орнуудад ажиллаж буй монголчууд эргэж ирэх дургүй байдгийн утга нь энэ. Гэрээний хугацаа нь дууссан ч хар бор хэмээн нэрлэгдэж, нуугдаж, зугтаж ажилладаг. Монголд ирээд ажил олдохгүй. Олдсон ажлынх нь цалин өрөвдмөөр. Ийм л учраас Монголын мэдлэг, боловсролтой, чадалтай ажиллах хүч гадны улс орны хөгжил дэвшлийн төлөө ажиллаж, зүтгэж байна.
Статистикийн мэдээгээр 2015 оны эцсийн байдлаар улсын хэмжээнд 75.7 мянган ажилгүйчүүд байна. Цагийн 1100 төгрөгийн ч орлогогүй “лааз өшиглөгчид” гэсэн үг. Тэднийг хэн ажилтай болгох вэ? Цагийн хөдөлмөр нь нэг ам.доллар ч хүрэхгүй байгаа ажилчин монголчуудын амьдралын хэн өөд нь татах вэ? Ажилгүй биш ажилтай, цалинтай. Залхуу монгол гэж нэрлэгдэхгүй гэсэн үг. Гэвч авдаг нь ардах амьдралд хүрэлцэхгүй байна. Яах вэ?!
Төрийн түшээ надаас, танаас нэг цагийн хөдөлмөрийн хөлсөө нэг доллар ч хүрэхгүй мөнгөөр үнэлүүлж буйгийн шалтгааныг, хэзээ болтол ийм дорой байхыг минь асууж байна. Хариултыг хаанаас, хэнээс хайх уу.
В.Хэрлэн
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ