Сонсголгүй сурагчдад дохионы хэлээр боловсрол олгох ёстой

Нийслэлийн 29-р тусгай сургуулийн сонсголгүй сурагчид багш нар, сургуулийн захиргаандаа эсэргүүцэл илэрхийлэн, жагсаал зохион байгуулж байна.
Тус сургууль нь сонсголгүй хүүхдийн улсын хэмжээний цор ганц сургууль. Гэтэл сонсголгүй сурагчид болон нийт сонсголгүй иргэдийн дохионы хэл, сонсголгүйн соёл, хүртээмжтэй орчин зэрэг язгуур эрхийг үл хүндэтгэн дохионы хэлээр бус амаар хичээлээ заадаг. Улмаар сурагчид хичээлээ ойлгодоггүй гэдгийг хэлж байна.
Дохионы хэлний хэлмэрч орчуулагчдын холбооны тэргүүн Л.Соёлмаа “Тус сургуулийн сурагч Алтансүх, Буян-Орших нар манай холбоонд хандан жагсаал зохион байгуулах тухай зар бүхий видео бичлэгийг орчуулж өгөхийг хүссэн. Бид тэдний хүсэлтийн дагуу видеонд орчуулга хийж өгсөн. Гэтэл өнөө өглөө сургуулийн захирал Батсайхан, менежер Бурмаа нар над руу ярьж энэ хүүхдүүдийн дохионы хэлээр ярьж байгааг орчуулах ёсгүй. Асран хамгаалагч нараас нь зөвшөөрөл авах ёстой гэсэн. Энэ сургуулийн хүүхдүүд нь өөрсдөө энэ санаачлагыг гаргаад албан ёсны хэлмэрчдээс хэлмэрчилж өгөхийг хүссэний дагуу л бид хэлмэрчилсэн. Сургуулийн дээрх удирдлагуудын ярьж байгаагаас үзэхэд сонсголтой хүүхэд үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж болдог бол сонсголгүй хүүхэд заавал асран хамгаалагч нараасаа зөвшөөрөл авч байж ярих ёстой юм байна. Бурмаа менежер өөрөө дохионы хэлээр хүүхдүүдтэйгээ харилцаад тэдний санал бодлыг сонсмоор юм. Сонсголгүй хүний эх хэл дохионы хэлээр боловсрол олгох цаг нь болсон. Хууль эрх зүйн орчин нь бүрдсэн. Сонсголгүй хүүхдийн эх хэлээрээ сурах эрхийг хүндэлж дохионы хэл сураарай 29-р сургуулийн багш нараа” хэмээв.
Сонсголгүй сурагчид эх хэл дохионы хэлийг чадварлаг эзэмшсэн багш нараар хичээл заалгах хүсэлтээ сургуулийнхаа захиргаандаа удаа дараа тавьж байжээ. Тэдний хүсэлтийг хүлээж аваагүй тул ийнхүү жагсаал зохион байгуулж буй юм байна.
Жагсаал зохион байгуулахын хажуугаар сурагчид 08.30-12.00 цаг хүртэл хичээл хаялт зарлажээ.
2016 онд батлагдсан Хөгжлийн бэрхшээлтэй Хүний эрхийн тухай хуулийн 12.1 дүгээр зүйлд "Монгол дохионы хэл бол сонсголгүй хүний эх хэл мөн бөгөөд сонсголгүй хүн дохионы хэлээрээ нийгмийн бүхий л харилцаанд оролцох эрхтэй" гэж заасан байдаг.
Мөн Монгол улсын боловсролын тухай хуулийн 5-р бүлэгт "иргэнийг сурч боловсроход үндэс угсаа, хэл, арьсны өнгө, нас, хүйс, хөгжлийн онцлог, эрүүл мэнд, нийгмийн гарал, байдал, хөрөнгө чинээ, эрхэлсэн ажил, албан тушаал, шашин шүтлэг, үзэл бодлоор нь ялгаварлан гадуурхахгүй байх, эх хэлээрээ сурч боловсрох тэгш боломж, нөхцөлөөр хангана" гэсэн заалт бий.
Иймд сонсголгүй хүүхдүүд ялгаварлан гадуурхалтгүйгээр өөрсдийн эх хэлээрээ сурч боловсрох бүрэн эрхтэй. Эрхээ эдлэх боломжийг хангаж өгөхийг сургуулийн удирдлагуудаас удаа дараа шаардсан ч хариу ирээгүй тул ийнхүү жагсахад хүрчээ.
Г.Тэгшсүрэн
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ