"Ж.Пунцаг нар УИХ руу салаавч өгснийг та өөгшүүлж байна уу, Л.Халтар сайд аа"

Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ. ЗТХ-ийн сайд Л.Халтар уг хуулийн төслийг танилцуулав. Төмөр замын тээврийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга нь төмөр замын дэд бүтэц, сүлжээ байгуулахад баримтлах зарчим, тээвэрлэлийг ангиллын дагуу зохион байгуулах зэргийг тусгасан 11 бүлэг 72 зүйлтэй аж. Уг хууль төмөр замын тээврийн удирдлага, чиг үүрэгт өөрчлөлт оруулжээ. Энэ хуулийн төсөл батлагдсанаас тээврийн сүлжээг өргөжүүлэн, олон улсын хамтын ажиллагааг үргэлжлүүлж, төмөр замын ашиглалт, угсралтыг сайжруулах, олон улсын хөрөнгө оруулалтыг татах нөхцөөл бүрдэх юм байна. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт тавьж, хариулт авлаа.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр:
-Төмөр замын тухай хуулиас илүү хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа гэрээ байгаа. Монгол, Оросын хамтарсан 50:50 хувийн хувьцаа эзэмшилтэй "Улаанбаатар төмөр зам" компанид Монгол Улсын Үндсэн хууль үйлчилдэггүй. Үндсэн хуульд нийцээгүй олон улсын гэрээг дагаж мөрдөхгүй гэж Үндсэн хуульд бичсэн. Гэтэл Монгол Улс газар ашиглуулсныхаа төлбөрийг огт авдаггүй. Үндсэн хуульд зааснаар Монгол Улсын газрыг хугацаатай, төлбөртэй эзэмшинэ гэж заасныг 1949 оны гэрээнд заагаагүй. Монгол Улсын гэрээг хугацаагүйгээр ашиглаж байдаг Үндсэн хуулиар давсан гэрээг засах уу?
2018 онд ОХУ-тай ЗТ-ын дэд сайд байсан Цогтгэрэл гэж хүн Тарифын хэлэлцээр байгуулахдаа 25 жилийн хугацаатай мөрдөнө гэж байгуулсан. Энэ хэлэлцээрт 1949 оны гэрээг өөрчлөхгүй, өөрчилбөл энэ хэлэлцээр хүчингүй болно гэж заасан гэсэн яриа байна. Энэ үнэн үү. Үндсэн хуулиас давсан эрхтэй дэд сайд байж болох уу. Үүнийхээ хариуд ОХУ-д хугацаа нь дууссан 1000 вагон оруулж ирсэн гэдэг асуудал яригдаж байгаа. ОХУ-д ашиглалт нь дууссан хичнээн вагон оруулж ирсэн бэ?
ЗТХ-ийн сайд Л.Халтар:
-Төмөр зам гэхээр "Улаанбаатар төмөр зам"-ыг хардаг. Говийн бүсийн, хувийн хэвшлийн, төрийн өмчит төмөр замтай болсон. 25 жилийн хугацаатай байгуулсан тэр гэрээнд "1949 оны гэрээг мөрдөж ажиллана гэдэг үг орсон" юм билээ. ГХЯ болон манайх 1949 оны гэрээг өөрчлөх төслөө ОХУ-ын талд өгсөн, хариу нь ирээгүй байгаа. Газрын төлбөрийн тухайд бусад аж ахуйн нэгжтэй адил газрын гэрчилгээ гарсан газрын төлбөрийг төлөөд явж байгаа. Харин анх төмөр зам барихад бидний оруулсан зүйл бол газар, бусдыг оросын талаас хийсэн юм билээ.
УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр:
- Төрийн албаны тухай хуульд авлига, албан тушаалын гэмт хэрэгт холбогдсон хүн ажиллах эрхгүй. Танай төмөр замын салбарт Пунцаг гээд хүн хятадуудаас авлига аваад эрүүгийн ял авсан хүн дарга хийгээд явж байгаа. Төмөр замаар ковидын халдвар алдлаа гэж УИХ-ын гишүүн ярихаар Цогоо, Пунцаг нарын хүн УИХ руу 16 мянган салаавч өглөө гэж ярьж байна. Та үүнийг өөгшүүлэх үү? Танай салбарт авлигач хүн ажиллаж байгаа юу?
ЗТХ-ийн сайд Л.Халтар:
-Улаанбаатар төмөр зам Монгол Улсын нутаг дээр үйл ажиллагаа явуулна. Монгол Улсын хууль тогтоолыг хэрэгжүүлж ажиллана. Ёс зүйн хороо төмөр замд бий. Тэр хүний асуудлаар Ёсзүйн хороонд чиглэл өгсөн. Би тэр хүмүүсийг турхираагүй.
УИХ-ын гишүүн Б.Энх-Амгалан:
-Төмөр замын шинэчилсэн найруулгын хууль заавал өргөн баригдах ёстой. ОХУ-тай олон жил яригдсан өмчийн асуудал шийдэгдсэн байдаг. Төмөр замын дагуух газрын асуудлыг шийдсэн. Монгол Улс төмөр замын өрийг өөр дээрээ аваад үндсэн хөрөнгийг нэмэгдүүлсэн. ОХУ-ын талаас манайд хөрөнгө оруулалт хийх ёстой. Энэ ажил хэр ахицтай явж байна вэ?
ЗТХ-ын сайд Л.Халтар:
-ОХУ-ын талаас ирсэн саналуудыг Сангийн яаманд өгсөн. Засгийн газар хоорондын хурал болохоор асуудал тодорхой яригдана. Сангийн яамны санал хүлээгдэж байгаа.
УИХ-ын гишүүн Х.Ганхуяг:
-Монгол Улсаа төлөөлж "Улаанбаатар төмөр зам"-ын асуудлаа шийддэг үү? "Тавантолгой-Зүүнбаянгийн асуудал яагаад төрийн нууцад ордог вэ? Цаашдаа хичнээн хэмжээний хөрөнгө орох вэ?
ЗТХ-ийн сайд Л.Халтар:
-Хуулийн дагуу гэрчилгээгээ авч, төлбөрөө төлж байгаа. Тавантолгой-Зүүнбаянгийн асуудал яагаад нууцын зэрэглэлд орсныг бичгээр өгье. Оператор хэн байх вэ гэдгийг ҮАБЗ-ийн зөвлөмжөөр нууцын зэрэглэлтэй гарсан
Ийнхүү гишүүд асуулт тавьж, хариулт авсны дараагаар уг хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжсэн юм.
Н.Нягт
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ