Гийнгоон дуунаар шандаст хүлэг нь янцгаан үүрсэж, эрэмгий хүчит бөхчүүдийн уулга алдуулсан уран гоё барилдаан, эгшээж тавьсан сумны шунгинах чимээтэй зэрэгцэн хадах уухайн дуугүйгээр Монгол наадам, Монгол түмнийг төсөөлөх аргагүй. Дэлгэр зуны дэнж хотойлгосон Монгол наадмыг монгол хүн бүр сэтгэл зүрхэндээ битүүхэн баярлаж, догдлонхон хүлээдэг билээ. Тиймдээ ч жил бүрийн наадмаар монгол түмэн маань уруул чимчигнүүлсэн айрагны амтыг мэдэрч, амтат хуушуураа идэхсэн гэж яарсаар Төв цэнгэлдэх хүрээлэн, Хүй долоон худагтаа цуглацгаадаг бизээ.

\\

Энэ л сайхан заншил ёсоор монгол түмэн маань өнөөдөр Тулгар төрийн 2223, Их Монгол Улсын 808, Ардын хувьсгалын 93 жилийн, Үндэсний их баяр наадмын нээлтийн арга хэмжээндээ оролцлоо. Монгол Улсын Ц.Элбэгдорж баяр наадмын нээлтийн арга хэмжээнд үг хэлсэн хэлэхдээ

\

“Өргөн олон наадамчид аа,

Эрхэмсэг хатагтай, ноёд оо

Хүндэт зочид гийчид ээ,

\

Өнгөрснөөс өвлөж ирсэн, өнөөдрөөр дэвжин цэцэглэх, өрнөх ирээдүйд мандан босох гурван цагийн алтан аргамж, монгол наадмын хоймор, эх орныхоо голомт, улсын нийслэл Улаанбаатараас нийт иргэд, наадамчин олондоо Үндэсний их баяр наадмын халуун мэндчилгээг өргөн дэвшүүлье.

й

Цэлмэг хөх тэнгэр, ноён оргил уулс, өргөн тал хөндий, хангай говь, мөрөн голууд хосолсон Монголын сайхан эх оронд маань өвсний шим жигдэрч, өнгөтэй сайхан дэлгэр цаг тохиож байна.Газар газрын Монгол наадам хийморь бахархал дүүрэн эхэлж байна.

й

Үндэсний их баяр наадам бол Монгол түмний халуун түүх, гэгээн хүсэл, хамтын хүчийг илтгэсэн язгуур эрдэнэ билээ. Дэлхийд төрийн дэг, хуулийн засаглал, ёс журам тогтоож явсан өвөг дээдсийн маань харвасан сумны эрч хариагүй, унасан хүлгийнх нь шандас аргамаг, зоригт баатруудынх нь сүр хүч хэвээр байгааг энэ цагийн Монгол наадам уламжлан харуулдаг аа.

ы

Монгол хүн байгаа газар бүрт Монгол наадмын өнгө гийж, уламжлал соёлоо дээдэлж, урагшлах золбоог илтгэсэн сайны билэгт яриа өрнөж байна.  Энэ мөчид эх орныхоо дөрвөн зүг, найман зовхист суугаа ард түмэндээ, мөн хилийн чанадад олон хэлийн оронд наадамлаж буй иргэддээ бүгдэд нь ажил хөдөлмөрийн амжилт, бүтээл туурвилын эрчим, сайн сайхны ерөөлийг өргөе.

й

Монгол төрийн их шүтээн, есөн хөлт цагаан тугийнхаа өмнө эрхий мэргэн харваачдын маань цэц мэргэн, аргамаг шандаст хүлгийн сойлго төгс, хүчит бөхүүдийн бяр даацтай, мэх уран, шагайн харвааны оноч дүүрэн байхыг ерөөе. Саяхан ард түмэндээ уламжилсан нэгэн уриалгыг энд давтан хэлье.

й

Морьтон Монголчуудаа морио унацгаая. Хурдыг эзэмшиж, адууны соёлын амьд дархлааг тээсээр яваа Монгол хүн бүр морьтон уламжлал соёлоороо бахархцгаая, гайхуулцгаая. Морио уная. Морио эдлэе. Морьтойгоо малаа хариулая. Морьтойгоо наадамлая. Морио уная мянганыг улираан, хүн төрөлхтний түүхэнд онцгойрон мандсан Монгол түмний бахархал-Монгол наадам ийнхүү эхэлж байгааг даяар олноо дуурсган зарлая аа” гэв.

йы

Ерөнхийлөгчийг үг хэлсний дараа нээлтийн арга хэмжээ үргэлжилсэн юм. Өнөө жилийн наадмын нээлт, хаалтын ёслолын үйл ажиллагаа, Төрийн хүндэтгэлийн концертын ерөнхий найруулагчаар Төрийн соёрхолт, Гавьяат жүжигчин Д.Сосорбарам дахин ажиллаж байгаа аж. Нээлтийн арга хэмжээний үеэр монголын үндэсний ёс заншил, түүхийг харуулсан бүжгийн үзүүлбэрүүд сонирхол татаж байсан бол “Хонхны дуу”-г эгшиглүүлсэнд наадамчин олон тийм ч таатай хүлээж аваагүй юм. Харин МУГЖ, дуучин Х.Лхагвасүрэн “Толин хул"-аа дуулахад наамчин олон түрлэг дуулж байлаа.

й

өы

П.Наран

Б.Дэлгэр