Ж.Эрдэнэбат: Цалин нэмэхгүй

img

2015 оны  төсвийн тодотголын төслийн асуудлаар Сангийн сайд Ж.Эрдэнэбаттай ярилцлаа.   
 
-Өрийн хэмжээн дээр гишүүд нэгдсэн ойлголцолд хүрээгүй байна. Өнөөдөр өрийн хэмжээ хэдэн хувьтай байгаа бол? 
-Зөвшилцлийн гэрээ байгуулж байх үед өрийн хэмжээ ДНБ-ний 49 хувьтай байна гэж ярьж байсан. Ажил авах үед 53 хувь дээр очсон байсан. Өнөөдрийн байдлаар 55.2 хувьтай байна.  
 
-Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн хүрээнд өрийн босгыг 70 хувьд хүргэх төсөл оруулж иржээ. Ингэснээр эдийн засагт эерэг өөрчлөлт орох уу? 
-Өмнөх өрийн бүтцийг аваад үзвэл дийлэнх хувийг богино хугацаатай арилжааны зээл эзэлж байгаа. Богино хугацаатай арилжааны зээлээр цаашдаа томоохон төсөл хөтөлбөрүүдийг санхжүүлэхэд хүндрэлтэй. Тэгэхээр өрийн таазыг нэмэгдүүлсэн нөхцөлд УИХ-ынхаа хяналт дор тодорхой хэмжээгээр бизнесээ дэмжсэн, эдийн засгийг тэлсэн бодлогыг дэмжих байдлаар бизнес эрхлэгчид зээлийн баталгаа гаргаж өгөхөөр Засгийн газрын хуралдаан дээр тогтсон. Тэгэхдээ УИХ дахь нам эвслийн бүлгүүдийн дунд ярьж байж шийднэ.   

-Алдагдал -5 хувьд хүрэхээр туссан нь бодит үзүүлэлтэд дөхөх үү? 
-Бодит байдал дээрээ төсвийн алдагдал, өрийн тааз хуулийн заалтаасаа даваад явчихсан. Өнөөдрийн байдлаар төсвийн алдагдал 3.4 хувьтай байгаа. Төсвөөс гадуурх төсвийг оруулж ирээд тооцох юм бол төсвийн алдагдал 9 орчим хувьд хүрнэ. Цаашдаа хуулийнх нь зүйл заалтын дагуу зөв гольдролд оруулах шаардлага байгаа. Төсвөөс гадуур зарцуулагдаад байгаа төсвийг төсөв рүү нь оруулж ирэх шаардлагыг биелүүлэх юм бол төсвийн алдагдал 720 орчим тэрбум төгрөгийн гадуур зарцуулагдаж байгаа нь орж, алдагдал 5 хувьтай болно. Тийм учраас төсвийг хуулийнх нь дагуу нийцүүлэх шаардлага бий учраас тодорхой хугацааны дараа бууруулаад явах бололцоог бий болгох ёстой л гэж үзэж байна.  
 
-1 тэрбум ам.долларын зээл нэмж авах тухай яриа бий. Үүнийг авахаар өрийн босго 70 хувьд хүрэх үү?
-Өмнөх авсан зээлүүд маань богино хугацаатай арилжааны зээл, сүүлд гадаадын санхүүжүүлэгч байгууллага, улс орнуудаас тавьсан хүсэлт нь урт хугацаатай хөнгөлөлттэй зээл байгаа. Хоёр хүртэл хувийн хүүтэй, 20 гаруй жилийн хугацаатай зээл. Эдийн засгаа тэлье гэж бодож байгаа бол иймэрхүү урт хугацаатай хөнгөлөлттэй зээлээр эдийн засгаа тэлэх бодлогыг барих ёстой. Түүнээс биш богино хугацаатай өндөр хүүтэй зээлээр санхүүжүүлсэн төсөл эргээд үр өгөөжөө өгнө гэдэг асуудал маш хол. Ийм байдлаар цаашдаа Монголын өрийн таазыг нэмэгдүүлэх боломжгүй. Магадгүй энэ тохиолдолд зээлийн үйлчилгээний төлбөртөө төсвийн 50-60 хувь явчих бололцоо бүрдэж байна. Өнөөдөр гэхэд л улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 400 гаруй тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хийнэ гэсэн тооцоолол явж байгаа боловч нөгөө талдаа зээлийн үйлчилгээний төлбөр нь 700 гаруй тэрбум болчихсон явж байна. Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаа дахин нугалчихсан байдал бий шахам. Тэгэхээр өрийн бүтцийн асуудлаа өөрчлөх ёстой. Богино хугацаатай арилжааны зээлийг урт хугацаатай хөнгөлөлттэй зээлээр солих. Ингэхийн тулд өрийн таазыг нэмэгдүүлэх байдал бий болохыг үгүйсгэх аргагүй. Үүнийг хоёр намын бүлгүүд ярилцаж байж шийднэ.   

-Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг өөрчлөхийн тулд гишүүдийн гуравны хоёрын саналыг авах ёстой. Гэтэл гишүүдийн олонхи нь дэмжихгүй байна. Энэ тохиолдолд яах ёстой вэ? 
-Тогтвортой байдлын тухай хууль ямар нэгэн байдлаар заавал өөрчлөгдөхөөс өөр аргагүй болчихоод байна. Тэгэхдээ өнөөдрийн өрийн босго 55 хувь, төсвийн алдагдал 5 хувь дээрээ бариад өөрчлөх ёстой юу. Эсвэл түүнээсээ нэмээд өөрчлөх ёстой юу л гэдэг асуудал яригдана. Түүнээс өөрчлөхгүй байх ямар ч тохиолдол байхгүй.  Өөрчлөхгүй байлаа гэхэд өргөн баригдаж байгаа бүх төслүүд хууль зөрчиж өргөн баригдана.  
 
-Төсвийн  тодотголоор цалин, тэтгэврийн нэмэгдлийг танасан гэх. Үнэн үү? 
-Эдийн засаг маань өөрөө асар их тэлцэн, төсвийг санхүүжүүлэх чадваргүй байгаа үед дээр нь нэмж нэмэлт зардал санхүүжүүлэх боломжгүй. Тийм учраас цаашдаа эдийн засгаа сэргэтэл цалин, тэтгэвэр нэмэх бололцоогүй.   

-Орлого нь багассан хэрнээ зардал нь нэмэгдсэн гэсэн шүүмжлэл байна? 
-Орлого, зарлагыг тус бүр бууруулсан. Хоёуланг нь 905,6 тэрбум төгрөгөөр бууруулсан. 
  
Н.Энх

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ

2015:
duugai tsalingaa nem
2015-01-09
сэлэнгэ :
та гуай уих гарахдаа юу юу гэж хуцаж гарлаа цалин тэтгэвэрийг нэмнэ гээд байсан одоо болохоор өөрөө сайд болчихоод нэмэхгүй гээд хуцах юм цалин тэтгэвэрийг нэмэх бололцоо бүрэн дүүрэн байна та нар эдийн засаг дорйтлоо гэдгийг мэдсээр байж арга хэмжээ авааргүй зориуд доройтуулсан одоо болохоор эдийн засгаар гул барьж ард түмний тархи угаахаа боль та нарт төсөв хэмнэх наад захын арга байна өөрсдөө том жипнээсээ татгалз 90 сая хувааж ху*гаа боль та өөрөө аймгийн засаг дарга байхдаа аймгийн 80 жилийн ой хийнэ гэж хичнээн тэрбум төгрөг хуссанаа хэл зүгээр байсан талбайг сольж оронд нь хятад пилта наагаад та дундаас нь хэдийг хуссан бэ одоо нөгөө талбайгаар чинь хүүхэд хөгшид хальтарч унаад хөл гараа хугалаад л явж байна та бол зүгээр намын шоучин хувиа хичээсэн бэртэгчин улс орныг бодох байтугай сэлэнгийн хэдэн хүнээ бодчихож чадахгүй байж новш юм даа
2015-01-09
zochin:
duugai tsalingaa nem * min... emgen huuhen tsarailchaad
2015-01-09
уншигч:
цалинг чинь хугацаандаа бүтэн өгч байна. өмнө амьдарч байсан одоо ч болох л байх. харин жижиг бизнес эрхлэгчид ямар ч орлогогүй хэцүү байна даа. адилхан л бүгд зээлтэй байдаг. тэгэхээр ийм хүнд үед зүгээр л амаа хамхих хэрэгтэй. ер нь та нарын сонгосон нам ш дээ.
2015-01-09
төрийн алба хаагч баян айлын хүү:
засгийн газрыг өмөөрөөд байгаа хүмүүст нэг асуулт байна. эдийн засгийг хэн хүнд байдалд оруулсан юм бэ? багш эмч тэтгэвэрийнхэн үү эсхүл наад та нарын өмөөрөөд байгаа засгийн газар чинь уу? хэлээд өгөөч. би ч яахав надтай хамт ажилладаг хүмүүсийн амьдрал бол хүндхэн л байгаа юм шиг санагдаж байгаа шүү
2015-01-09
naiz:
zuv zuv ediin zasag xund bxad nemj yaax uym
2015-01-09
тэтгэврийн хөгшин:
цагаан сараас өмнө тэтгэврээ нэмэхгүй бол их хэцүү байна шүү дээ ядахад бага тэтгэвэртэй хүмүүсээ нэмээчээ
2015-01-07
зочин:
хөдөлмөрийн хуулийг яаралтай өөрчлөх хэрэгтэй.ахмад настай,олон жил ажилласан хүмүүс амралтын суурь 15 хоног дээр нэмж олон хоног амрах хуулийн заалтаас болж ажил олгогч нар ахмад хүмүүсийг ажиллуулахад гарах нэмэгдэл зардлаас шалтгаалан тэднийг ажиллуулах дургүй байдаг юм шүү дээ.энэ заалтыг өөрчилчихвөл байдал өөрчлөгдөнө
2015-01-07
хүнд байгаам байна даа:
байдал маш хүнд байгаам байна даа энэ өмнөх дарга нар нь яачихсан тэнэг лүднүүд байсан юм бодит үнэнийг бодитоор нь баримттайгаар нийтэд тавиач
2015-01-07
suren:
торийн уйлчилгеений албан хаагчид бугд цалингийн зеелтей зеелеер л амьдарч ба. зеел авахгуй бол нуцген явна. цалингаар юу ч авч хурехгуй болоод л зеел авдаг толж чадахгуй немелт зеел авна. цалин немехгуй бол зеелеес чолоолж ог!!! та нар бидний авдаг цалингаар амьдрах геед узееч. оорсдийнхоо утас унааныхаа зардлаас тодорхой хувиас татгалзахад цалин тер хемжеегеер немегдех боломжтой шуу дее. оорсдоо хеден уер идеед дуусахгуй хоронго цуглуулаад оорийн ярисан утасныхаа монгийг ч толж чадахгуй гар татаж байж хоногийнхоо хоолыг арай ядан хангаж байгаа биденд яасан хатуу хандаж байнаа.
2015-01-07
sygar:
darga naraa xas
2015-01-06
иргэн:
маш зөв. цалин тэтгэвэр нэмж болохгүй. багш эмч нарыг гэрэээт ажилтан болгох хэрэгтэй.
2015-01-06
1234:
oorsdoo dutagdh ymgui nowsnud yuch mgui bj yaj im shid gargdg bna dyrtai uede gadadru zugaldg bj orsdo tsalingasa tatgalzache yu hisn gj ondor tsalin awdgin icheche
2015-01-06
zochin:
yun tsalin nemeh be ene neg balai uildverchnii evlel gej tsalin nem gej orilohoos oor chadvargui baiguullaga bna aa tsalin nemeheer yumnii une nemegdene huviin baiguullaguud tsalingaa tavij chadahgui tsomhotgol hiine uur ta nar yu huseed bga yum be
2015-01-06
lowe:
улс төр эдийн засагт дандаа хятадууд байнадаа эд нарын зэвсэг барихгүй эзлэнэ гэдэг үнэн бололтой
2015-01-06
тэтгэврийн хөгшин:
өргөн хэрэглээний барааны үнээ барьж чадахгүй атлаа тэтгэвэр нэмэхгүй гээд байгаа чинь хэдэн хөгшчүүдээ харангатаж үх гэж байгаатай адил сонсогдож байна. үнэ тоүтворжуулах хөтөлбөр нэрээр олон их наяд төгрөгийг хэдхэн компанид өгч хувааж авчихаад, энэ үеэр чинь юмны үнэ 40-60 хувь өсчихөөд байхад яаж амьдар гээд байгаа юм бэ? хийж чадахгүй юм бол чи яах гэж сангийн сайд болсон банди вэ? бас л хувьдаа ахиухан юм хүртчих санаатай биз. өөр бодол энэ бацаанд байхгүй юм байна. сэлэнгийн засаг дарга байхдаа баахан хэл аманд орооцолдоод л байсан. олигтой амьтан биш байхаа.
2015-01-06
төрийн албан хаагч, тэтгэвэр авагч :
цалин нэмэх талаар та хамгийн их шоу хийсэн хүн дээ. цалин тэтгэвэр нэмэхгүй бол иргэд чинь захаасаа банкны өрөнд дарагдаж шоронд орлоо. 1-р банкны зээлийн хүүг бууруулж хугацааг уртасгах, 2-р төрийн албан хаагч тэтгэврийн хөгшдийн тэтгэвэрийг нэмэгдүүлэх, цаад хэдэн хөгшчүүд чинь сар шинийн баяраа тэмдэглэж чадахаа байлаа. 3-р т бизнес эрхлэгчдээ дэмжин батлан даалтын сангийн журамд өөрчлөлт оруулан төр баталгаа гаргаж өгөх талаар дорвитой ажлуудыг хийх гэх мэт зүйлсийг биднээс илүү ухаантай хүмүүс шийдвэрлэх байлгүй дээ.
2015-01-06
төрийн албан хаагч, тэтгэвэр авагч :
цалин нэмэх талаар та хамгийн их шоу хийсэн хүн дээ. цалин тэтгэвэр нэмэхгүй бол иргэд чинь захаасаа банкны өрөнд дарагдаж шоронд орлоо. 1-р банкны зээлийн хүүг бууруулж хугацааг уртасгах, 2-р төрийн албан хаагч тэтгэврийн хөгшдийн тэтгэвэрийг нэмэгдүүлэх, цаад хэдэн хөгшчүүд чинь сар шинийн баяраа тэмдэглэж чадахаа байлаа. 3-р т бизнес эрхлэгчдээ дэмжин батлан даалтын сангийн журамд өөрчлөлт оруулан төр баталгаа гаргаж өгөх талаар дорвитой ажлуудыг хийх гэх мэт зүйлсийг биднээс илүү ухаантай хүмүүс шийдвэрлэх байлгүй дээ.
2015-01-06
төрийн албан хаагч, тэтгэвэр авагч :
цалин нэмэх талаар та хамгийн их шоу хийсэн хүн дээ. цалин тэтгэвэр нэмэхгүй бол иргэд чинь захаасаа банкны өрөнд дарагдаж шоронд орлоо. 1-р банкны зээлийн хүүг бууруулж хугацааг уртасгах, 2-р төрийн албан хаагч тэтгэврийн хөгшдийн тэтгэвэрийг нэмэгдүүлэх, цаад хэдэн хөгшчүүд чинь сар шинийн баяраа тэмдэглэж чадахаа байлаа. 3-р т бизнес эрхлэгчдээ дэмжин батлан даалтын сангийн журамд өөрчлөлт оруулан төр баталгаа гаргаж өгөх талаар дорвитой ажлуудыг хийх гэх мэт зүйлсийг биднээс илүү ухаантай хүмүүс шийдвэрлэх байлгүй дээ.
2015-01-06
төрийн албан хаагч, тэтгэвэр авагч :
цалин нэмэх талаар та хамгийн их шоу хийсэн хүн дээ. цалин тэтгэвэр нэмэхгүй бол иргэд чинь захаасаа банкны өрөнд дарагдаж шоронд орлоо. 1-р банкны зээлийн хүүг бууруулж хугацааг уртасгах, 2-р төрийн албан хаагч тэтгэврийн хөгшдийн тэтгэвэрийг нэмэгдүүлэх, цаад хэдэн хөгшчүүд чинь сар шинийн баяраа тэмдэглэж чадахаа байлаа. 3-р т бизнес эрхлэгчдээ дэмжин батлан даалтын сангийн журамд өөрчлөлт оруулан төр баталгаа гаргаж өгөх талаар дорвитой ажлуудыг хийх гэх мэт зүйлсийг биднээс илүү ухаантай хүмүүс шийдвэрлэх байлгүй дээ.
2015-01-06
vvree:
харин ч 207000 төгрөгний тэтгэвэр их байна ,тэтгэвэрт гарах нас нь арай болоогүй 50 гарсан хүмүүс яанаа хоосон өлмөн цөлмөн хүний гар хараад л сууж байна шд ээ ажилд оръё хөгшин та дийлэхгүй гээд ч зөв төрхтэй хүн авна гээд байх болллоо,тэтгэвэр нэмэх хэрэгтэй харин халамжийн тэтгэвэрийг нэммээр байна дандаа л ядарсан дорой хүмүүс байдаг юм билээ,200 мянгаас дээш тэтгэвэр авагсад бүү давар
2015-01-06
zochin:
tsalin tetgever nemehgyi bol bid bygd jagsana,ajil hayna.temtsliin byh argaar temtsene.
2015-01-06
нутгийн хүн:
хуйвалдан мөлжигч болоо юу даа? дахин сонгогдох магадлал тун муу байгаагаа мэдмээр юм даа
2015-01-06
ard songogch:
shouchin nohduud olshirch bnaa.sariin omno tsalin nemeh heregtei,ard olon hund bna,zasag ajillahgui bna geed orilood uls tor hiigeed bsan nohduud boliochee,icheechee.sangiin said bolsoniihoo daraa ch erdenebat ta nemeh heregtei gej etv,mass busad olon tv-r yarij bsan da,ard olnoo denduu huurch,huleeltiin baidald oruulchihaad.ajlaa hiigeechee,ard tumniihee omno amlaltaa bieluuleech
2015-01-06
зочин99:
207300 төг. авдаг тэтгэвэрийн хөгшчүүл "...дээшээ тэнгэр хол, доошоо газар хатуу..." гэгч болж байна шүү. тэтгэвэр нэмэхгүй бол жагсана даа.
2015-01-06
төсвийн ажилтан:
цалингаа нэмүүлмээргүй байна. эх орноо хөгжүүлжгээе. бидний яс махыг цайтал ажиллуулалдаа. сул цалин авдаг төсвийнхөн зөндөө байгааш дээ. цомхотголдоо. цомхотго.
2015-01-06
baidal hund baigaa ni haragdaj bna.:
baidal nileen hund baigaag yum baina. ard tumen uhaalag tur zasagtaa naidaj baigaa.
2015-01-06
сэлэнгэ аймаг :
гишүүн байхдаа төрийн албан хаагчдын цалин нэм гээд шоу хийгээд байсан сайд болчихоод амаа таглуулчихав уу. одоо харин цалин нэмэх эрх чинь танд байгаа юм биш үү. цалин хөлс нэмэхгүй бол багш эмч нар ажил хаяхаар зохион байгуулалтанд ороод байна шүү. төрийн үйлчилгээний албан хаагчдыг чинь гэрээт ажилтан болгоод бүр хувийн хэвшлийнхэн мэдэлдээ аваад хүний хөдөлмөрлөх эрхийг чинь зөрчөөд байгааг та юу гэж тайлбарлах гэж байна даа сэлэнгийн хүү ухаантай байгаарай . . . . . . . хүлээж байя
2015-01-06
сэлэнгэ аймаг :
гишүүн байхдаа төрийн албан хаагчдын цалин нэм гээд шоу хийгээд байсан сайд болчихоод амаа таглуулчихав уу. одоо харин цалин нэмэх эрх чинь танд байгаа юм биш үү. цалин хөлс нэмэхгүй бол багш эмч нар ажил хаяхаар зохион байгуулалтанд ороод байна шүү. төрийн үйлчилгээний албан хаагчдыг чинь гэрээт ажилтан болгоод бүр хувийн хэвшлийнхэн мэдэлдээ аваад хүний хөдөлмөрлөх эрхийг чинь зөрчөөд байгааг та юу гэж тайлбарлах гэж байна даа сэлэнгийн хүү ухаантай байгаарай . . . . . . . хүлээж байя
2015-01-06