Өнгөрсөн баасан гаригт буюу долоодугаар сарын тавны өдөр Монгол улсын шинэ олон улсын нисэх буудлыг Улаанбаатартай холбох хурдны замын нээлт болсны дээр Хөшигийн хөндийн буудал анхны онгоцоо хүлээн авсан юм. 
 

Анхны онгоц хүлээн авч буй талаарх мэдээлэл олон нийтийн сүлжээгээр ихээр тархсны дээр онгоцыг ус шүршин угтан авч байгаагийн учрыг мэдэхгүй цөөнгүй хүн “хар ус цацан угтаж байгаа нь ямар учиртай юм” гэсэнтэй таарч байв. Тиймээс уншигчдад мэдээлэл өгөх үүднээс онгоцыг усаар угтдаг заншлын талаар товчхон өгүүлье.

Нисэх хүчинд олон уламжлал бий. Тэдгээрийн нэг нь нисэх буудалд анх удаа онгоцоо буулгаж байгаа эсвэл анхны нислэгээ үйлдэж байгаа агаарын тээврийн компанид зориулан хаалга хэлбэрээр усан салют үйлддэг заншил юм. 

Онгоц газардсныхаа дараа гал унтраах машинуудаас цацаж буй усан аркийн  доогуур явж өнгөрөх бөгөөд энэ заншлыг FTWA (Fire truck water arc буюу галын машинаар гаргасан усан арк) хэмээн нэрлэдэг. 

Мөн ямар нэг компани шинэ төрлийн хөлөг онгоцтой болох, тухайн нисэх буудалд агаарын тээврийн компани гэрээний үндсэн дээр өөр чиглэлд тогтмол нислэг үйлдэж эхлэх, онгоц ямар нэг хот руу анх удаа нисэн очих, нисэх буудал эсвэл агаарын тээврийн компанийн ой тохиосон үед усан аркаар угтдаг байна. 

Мэргэжилтнүүдийн тайлбарласнаар онгоц усан аркаар гарч өнгөрөхөд ямар ч аюулгүй байдаг гэнэ. Онгоц үүл, борооны үүлс дундуур нисч өнгөрөх үед усан аркнаас илүү их хэмжээний ус туулж өнгөрдөг тул үүнээс айх зүйлгүй аж. 

Онгоцыг усан аркаар угтдаг уламжлал шинэ хот эсвэл улсаас тухайн боомтод анх удаа ирж буй хөлөг онгоцыг ус шүршин угтдаг байсан флотоос гаралтай юм байна. 

Зарим тохиолдолд өвлийн улиралд ч онгоцыг усаар шүршин угтдаг. Гэхдээ энэ нь ямар нэг уламжлалтай холбоогүй харин ямар ч онгоц хүйтний улиралд авах ёстой үйлчилгээний нэг хэлбэр юм байна. Онгоцыг газардсан даруйд нь цас, бохирдлыг нь арилгахын тулд халуун ус цацаж, дараа нь зэврүүлэхгүй байх зэрэг төрөл бүрийн бодис агуулсан найрлагатай ус цацдаг аж. Ийнхүү үйлчилгээ хийхгүй бол мөсөн бүрхүүл үүсч, онгоцны аэродинамик муудан, онгоц унах аюултай байдаг гэнэ. 

Г.Бямбасүрэн