ЖДҮХС-гийн зээл нь Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх "намын оролцоо, даалгавар биш" гэдгийг чанга дуугаар хэлсэн ч тусыг эс олов. Учир нь нийгэм төр, засгийнхны луйвар, булхай, хулгайг жигшиг, төрийн түшээдийн хиймэл инээд, худал үгэнд хууртахаа нэгэнт болиод байна.
“…Дагдангийн эхнэрийн таргалсан, Мядагмаагийн турсан хоёр яг тэнцэнэ” гэж Их Нацагдорж “Цагаан сар ба хар нулимс” зохиолдоо өгүүлсэн нь бий. Утгыг нь бол манай ард түмэн маш сайн мэднэ дээ. Түүн лүгээ С.Эрдэнийн АН-ын дарга болсон, Д.Пүрэвдаваагийн АН-ын төлөө хийсэн хоёр яг тэнцдэг юм.
Хэдийгээр сонгон шалгаруулалт тэнцсэн гэсэн тайлбар хэлж байгаа ч мэдээллийн давуу байдал, албан тушаалаа урвуулан ашигласныг ард түмэн тайлбарлалтгүй мэднэ. Нэр бүхий гишүүн олноор ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх сангийн зээл авсныг сөрөг хүчин “Дээрээс зохион байгуулалттай явагдсан арга хэмжээ” гэж дүгнэж байгаатай олон нийт ч санал нэг байгаа.
Ямар ч хяналтгүйгээр төсвийн хөрөнгө хумсалдаг хэсэг бүлэг Тангарагтан төрийн эрх мэдлийг атгаж байгаа нь инээд биш эмгэнэл.
Таны хэлсэн чинээлэг дундаж давхрагыг бий болгох зорилгодоо хүрэх нэг алхам нь ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх сангийн зээл байсан. Атал Таны удирдаж байгаа МАН-ын төрийн түшээд, сайд нар сангийн мөнгийг ард түмэнд биш өөрсдөдөө хуваарилан, хуваагаад авчиж. Шударга ёс хаана байна, Ерөнхий сайд аа.
Улсын Бага Хурлын гишүүн Б.Дамдин мөнгөний ханшийг хоёр дахин нугалсан 20 дугаар тогтоолыг албан тушаалын дагуу урьтаж мэдээд хэрэгжиж эхлэхээс өмнө дэлгүүрээс их хэмжээний худалдан авалт хийсэн нь илэрч, гишүүнээс сайн дураараа татгалзаж, чөлөөлөгдөж байсан түүхтэй.
Эрх баригчид дунд Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх суугаа. Тэр Ерөнхий сайдын хувиар танхимаа хамгаалах уу, МАН-ын даргын хувьд намын нэрээ бодох уу.
Ямартай ч ирэх оны төсвийн зураглал Засгийн газрын боловсруулснаас өөрчлөгдөж, гажаагүй нь гишүүдийн тойрогт төсөвлөсөн мөнгө, хийгээд хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалтын томоохон ажлуудыг тусгасантай холбоотой. Учир нь өмнө жилүүдэд гишүүд тойрогтоо хөрөнгө оруулалт татах, тусгуулах гэж Засгийн газрын өргөн барьсанаас танигдахааргүй болтол тэлж, өөрчлөгддөг байлаа.
“Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өлсгөлөн зарлалаа” гэсэн гарчигтай мэдээ дэлхийн хэвлэлээр тарвал сүртэй юу, сүртэй шдээ.
Тогтолцооны хувьсгал хийж болох ч үндсэн парламентын засаглалаа хэвээр хадгалана уу гэхээс Ерөнхийлөгчийн засаглал бол цаашаа шүү.
Олон нийтийн өмнө төрийн хар хүний дүр эсгээд, олны нүднээс далдуур хувийн компаниуддаа тэрбум тэрбумаар мөнгө хуваарилдаг бэртэгчин улстөр улс орныг хөгжүүлэхгүй.
УИХ-аас ЖДҮ-ийг хөгжүүлэх санд 2016 онд 56.7 тэрбум, 2017 онд 50.6 тэрбум, 2018 онд 65 тэрбум төгрөгийг баталж өгчээ. Улсын төсвөөс таслан өгсөн гэсэн үг.
Тэгээд ч ирэх оноос “Эрдэнэс Тавантолгой”-н хувьцааг “амь оруулж”, иргэдэд хувь хүртээнэ гэсэн дараа жилийнх нь “сонгуулийн пиар” ч хамт дагалдаж байна лээ.
УИХ-ын гишүүдийн тойргийн төсөв нийт нийт 380 тэрбум бол хүүхдийн мөнгийг 90 хувьд олгоход нэмж 61.5 тэрбум төгрөг шаардлагатай байгаа аж. Тиймээс Хүүхдийн мөнгийг хүссэн хүүхэд бүрт олгох хуулийн төслөд эрх баригчид ОУВС-тай зөвшилцсөн гэсэн тайлбар тавьж, "луу унжихгүй" гэж найдна. Тэгээд ч гишүүдийн тойрогт бүрт таван тэрбум төгрөг хуваарилахдаа ОУВС-тай зөвшилцсөн үү.
Бохирдсон агаар нь Өмнөговь аймагт, өвдсөн хүн нь Цогтцэций суманд байхад төлбөр мөнгө нь Улаанбаатар руу “урсдаг”. Агаарын бохирдлын төлбөр болох 20 гаруй тэрбумаас нэг ч төгрөг эрүүл мэндээрээ хохирч байгаа говийнхонд зориулагддаггүй.
Ирээдүйн Монгол Улсыг бүтээж буй хүүхдүүдээ аюул, эрсдэлээс хамгаалах, зөв иргэн болгож төлөвшүүлэхээс өөр тэргүүний ажил алга. Учир нь өнөөдрийн Монгол Улс хүүхдүүдээ элэг бүтэн торниулж чадахгүй байгааг бэлхэнээ харж байна.
“...Нэг талын цагдааг толгойлж байгаа хүн нь социализмын үед бэлтгэгдсэн, нэлээн ахмад, генерал цолтой хүн байгаа шүү. Би хүн гүтгээгүй...”
Үйлдвэрийн дарга гэх хижээл насны эрэгтэй “Дүү эхлээд үйлдвэртэй танилцчих. Дараа нь ярина” хэмээгээд дотогш дагуулж орлоо. Түүний эл үгнээс хийснийг нь үгүйсгэсэн олны шүүмжлэлээс баахан төвөгшөөсөн нь илхэн байв.
Иргэд татварын дараах орлогынхоо дийлэнх буюу дунджаар 69-70 хувийг хэрэглээний зээлийн төлбөрт зарцуулж байна. Тиймээс цаасан дээрх эдийн засгийн өсөлтийг эрх баригчид мянга давтаад өрхийн төсөвт нь мэдрэгдээгүй нөхцөлд иргэдэд иргэдэд юуны хамаа.
Нэг хоёр хүний эрх ашгаас илүү тухайн тойргийн 10 гаруй мянган сонгогчийн эрх ашгийн асуудал хөндөгдөж байна. Тиймээс УИХ-ын нөхөн сонгуулийг өнөөдрийн үйлчилж байгаа хуулийн хүрээнд ирэх зун явуулах уу, хуулинд өөрчлөлт оруулж хугацааг урагшлуулан Хэнтийн 42 дугаар тойргийн төлөөллийг сонгуулах уу гэдэг эрх баригчдын мэдэлд үлдлээ.