Хоёр байшингийн дунд “төөрсөн” дуулиант хэргүүд
Хэдэн он дамжин шалгасан дуулиант хэргүүд бэлэн болж баримт нотолгоотойгоо прокурор, шүүхэд очдог. Гэтэл энэ хоёр байгууллагын дунд “төөрөөд” сураг алдарчихдаг нь цөөнгүй байдгийг хуулийнхан ч хэлдэг.
УИХ-ын Сонгуулийн “газрын зураг”
УИХ-ын ээлжит сонгууль болоход таван сарын хугацаа үлдлээ. Эрх баригч нам өөрсдийн тоглоомын дүрэм буюу хүссэн хувилбараа хуульд тусгаад баталчихсан. Тэд энэ удаа 2008, 2012 оны сонгуулийн хувилбар буюу 26 тойрогтой, томсгосон можаритар тогтолцоог сонгосон билээ. Одоо ирэх хоёрдугаар сарын 1-нээс өмнө аймаг, дүүргүүдэд хэдэн мандаттай байхыг УИХ-аар хэлэлцэн батлах хуулийн заалттай. Тиймээс МАН дотор нэр дэвшигчдийг дагасан мандат хуваарилалт ид яригдаж байна.
Иргэдийг талцуулсан ТӨР
Өнгөрсөн дөрвөн жил эдийн засгийн өсөлт иргэдэд мэдрэгдээгүй. Харин энэ удаад тэтгэврийн зээлийн тэглэлтээр зарим иргэд төртэй гэдгээ мэдрэх бол зарим нь ялгаварлан гадуурхалтыг эсэргүүцэж байна. Учир нь тэд "иргэн бүр тэгш эрхтэй. Тэтгэврийн зээл аваагүй нь хохирол учиргүй" гэсэн бодит шаардлагыг л тавьж байгаа.
Ахмадууд онцгой эрхтэй атал амь зуух ч “тэнхэл” алга
Монголчуудын дунд хэвшсэн буруу ойлголт бий. Настнуудын сэтгэлгээний буруу хандлага буюу тэтгэвэрт гарах болохоор сэтгэлээр их унаж, “тэтгэврийн” болоод ирэхээрээ өөрийгөө гаргуунд нь хаяж хөгжихөө больдог гэх явдал юм.
Шинэ колоничлолын гинжинд тэлчилж буй Монгол орон
Мөнгө угаахтай холбоотой хэргүүд шийдэгдэхгүй байгаа нь цэвэр Хууль зүйн сайдын шууд хариуцлага атал энэ хүн огт шийтгэлгүй үлдчихсэн сууж байгаа нь нягтлах ёстой сэжүүр юм. Нэг, хоёрдугаарт дурдагдсан шалтгааны хариуцах албан тушаалтан нь Сангийн сайд мөн атал түүнийг шийтгэл тойрч, Монгол банкны Ерөнхийлөгч, СЗХ-ны дарга хоёроор туг тахиад өнгөрсөн нь ч хачирхалтай.
Шонхор шувуугаар сонгуулийн мөнгө босгосон уу?
Монголчууд бахархалт шувуутай, бардамнах зүйл олонтой ард түмэн. Гэвч бодит байдалд төрийн бодлого нь ч, нийгмийн хандлага ч эсрэгээрээ байдаг нь даанч гашуун. Ардын дуунд үлдсэн арван лангийн ембүүнд алгаа тосдог үйлдэл нь орчин цагт доллар харахаар ухаанаа алддаг болсноор илрэх болов.Төрийн түшээдээс өгсүүлээд нь авлигын мөнгийг оймс, дотоож, хөхөвч рүүгээ боодол боодлоор нь чихэж булайгаа чирэв. Бахархалт шувуугаар бахархах бус барьж зарахаа боддог болсон үзэгдэл ч ийм л зам, жамаар өрнөж байна. Дээдчүүд нь шонхор шувуугаа арабуудад зарж ашиг олдог, доодос нь шонхорын өгөөш болгох тагтаа, ногтруу мэтийг барьж зараад бор ходоодоо дүүргэдэг ажээ.
Ерөнхийлөгч хэлсэн ч Ерөнхий сайд шийдвэрлэнэ
Манай Ерөнхийлөгч бол хувь хүний тухайд азтай, адтай, одтой, супермэн залуу байсан. Азын шооны нүх мэдэж, алдрын тэнгэрт тодорч, алтан титэм өмссөн, тэр. Харин өнөөдөр албан тушаалаараа ард түмний эв нэгдлийг илэрхийлэгч. Тиймээс ч монгол түмний эв эеийг сахиулахын төлөө "ухаан бодлоо хөвчилж, урамын галыг дэврээж, оюун билгийн нүдийг нээж" зүтгэх нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, ҮАБЗ-ийн тэргүүн Х.Баттулгын үүрэг. Тэгээд ч тэтгэврийн зээлийг тэглэх сонгуулийн шоу бус хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, төгрөгийн ханшийг чангалах, эдийн засгаа сэргээх бодлогоо хэлэлцээч ээ, ҮАБЗ-ийн гурав аа.
Л.Оюун-Эрдэнийн романтизм ба “2050” хэмээх популизм
Манайх шиг буурай, улс төрийн байнгын тогтворгүй байдалтай улс оронд баттай оршин тогтнодог популистуудын араншин ийм юм л даа. Монгол Улс өнөөдөр популистуудынхаа гарын аяыг даахаа болиод байгаа гэхэд болно.
Үнэмлэхүй олонхи спикерээ огцруулж, Үндсэн хуулиа ч өөрчлөв
2019 оны улс төр ширүүхэн эхэлж, шинэчлэлт, өөрчлөлттэй өндөрлөж байна.
Намыг бус нэр дэвшигчийг харгалзах сонголт
Нэг тойрогт олон мандаттай, нэг намын гишүүд ч бие биетэйгээ өрсөлддөг энэ тогтолцоог улс орны хөгжилд хэрэгтэй, сонгогчдын эрхийг бодолцсон гэж хууль санаачлагчид онцолж байгаа. Өмнөх мажоритар тогтолцоогоор явагдсан сонгуулиудаас харжбайхад олон мандаттай тойрогт сонгогчид саналаа өгөхдөө намыг бус хүнийг хардаг нь илүүтэй давамгайлдаг.
Эрх баригчдын мажоритар СОНГОЛТ
Олон мандаттай томсгосон тойрог нь улс төрийн нам хооронд бус нам дотор журмын нөхөд ч хоорондоо өрсөлдөгч болдгоороо онцлогтой. Хэдийгээр улс эх орны ирээдүйн, сонгогчдын эрх ашгийг нэн түрүүнд анхаарсан гэх шигтгээг улстөрчид хэлж байгаа ч өнөөдрийн улс төрийн нөхцөлд сонгуулийн мажоритар тогтолцоо эрх баригчдын хувьд "нэр цэвэр" хувилбар байсантай маргах нэгэн үгүй.
“Акул”-ын ав эхлэх үү: С.Баяраас Б.Батзориг хүртэл
Аманд багтахааргүй өндөр “үнийн дүн”-тэй авлигын хэргүүдийн талаар сонссоор монголчууд бид дөжирч байх шиг байна.
МАН-ын зураглах томсгосон ТОЙРОГ-ийг парламент дэмжих үү
өнгөрсөн хугацаанд тойргоо усалсан, дахин нэр дэвших магадлалтай гишүүд жижиг 76 буюу пропорцианаль тогтолцоог дэмжиж байгаа юм билээ. УИХ дахь АН-ын зөвлөл гэхэд л эрх баригчдын өргөн барьсан УИХ-ын сонгуулийн хуулийн төсөлд эсрэг байр суурьтай байсан. Цаашлаад мажоритар бус пропорцианаль хувилбарыг санал болгосноо ч дурдсан. Ямартай ч томсгосон тойргоор сонгууль явуулбал аймаг, дүүрэг бүр тойрогт хуваарилагдана. Хүн амын нягтаршлаа шалтгаалж, мандатыг хуваарилна гэдгийг тодотгож байгаа юм. Харин 26 тойрогт 76 мандатыг хэрхэн хуваарилах дээр хөшигний ард мөн л улс төрийн ширүүн өрсөлдөөн өрнөнө.
Иргэдийн нуруун дээр ирэх ачааг хөнгөлсөн ХОРИГ
Өнгөрсөн хугацаанд эрх баригчид эдийн засгийг 6 хувь хүртэл нэмэгдсэн, дефольт үүсэхээс сэргийлж чадсан гэж түмэнтээ ярьж байгаа. Цалин, тэтгэвэрт нэмлээ гэж байгаа ч өргөн хэрэглээний барааны үнэ тасралтгүй өссөөр ирснээс иргэдийн амьжиргаа улам бүр доошилсоор байгаа. Эдийн засгийн өсөлт иргэдэд мэдрэгдэхгүй байна гэсэн асуултад “цаг хугацаа нь болоогүй” гэсэн тайлбарыг хийдэг. Гэвч өрхийн төсөв байтугай аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагаанд ч эдийн засгийн өсөлт мэдрэгдээгүй нь үнэн
Монгол эмээ тэтгэвэрт гараад юу хийдэг вэ
Монгол эмээ гэхээр л араг үүрч савар барьж, толгойдоо алчуур зангидаж, хуучирч гандсан дээл өмссөн гундуухан хэрнээ амгалан дүр төрх нүдэнд бууна. Эсвэл үр ачаа тойруулж суулгаад ээзгий ааруул өрж, нүүрэндээ баясал жаргал дүүргэсэн өөдрөг дүр төсөөлдөг.
“50 гуя, 26 хүзүү” хувилбарыг өөрчилнө
Ер нь бол аль аль нь үүнийг “50 гуя, 26 хүзүү” гэдэг хувилбар гэж нэрлэх боллоо. Улс нэг тойрог гэдгийн ард нуугдаж орж ирэх 26 хүнийг “гуя дагасан хүзүү” гэж байгаа нь тэр.
Айсуй өрийн эзэд буюу ах дүү долоогийн түүх
Монголчууд зээлсэн мөнгөө гадныханд төлж эхлэхэд ганцхан жилийн хугацаа үлджээ. Улсын эдийн засагт багагүй ачаалал үүсгэх томоохон өр буюу бондын төлбөрүүд. 2016 оны гуравдугаар сард төсвийн алдагдлыг нөхөх зорилгоор 500 сая ам.доллар босгосон “Мазаалай” бондын төлбөрийг хамгийн эхэнд буюу 2021 онд төлнө. Түүний дараа жил дараалан “Чингис”, “Гэрэгэ”, “Хуралдай” бондын өрөө дуусгах учиртай.
Ерөнхийлөгчийн хориг хийгээд Сангийн сайдын үгүйсгэл
Нэгэнтээ сонгуулийн жилд Сангийн сайд ОУВС-гийн нэрийг “зээлдсэнгүй” гэж ажиглагчид харж байгаа. Тиймээс ч ирэх оны төсөвт ОУВС-гийн санхүүгийн сахилга бат барих зөвлөмж “салхинд хийссэн үү”, хугацаа нь дуусч хүчингүй болгосон уу хөрөнгө оруулалт их хэмжээгээр төсөвлөгдөж, НДШ-ийг хоёр хувиар нэмэгдүүлсэн ч 2 их наядын алдагдалтай төсөв баталсан.
“Петро Матад” компанийг Сүхбаатар аймгаас гаргажээ
. Тэгвэл Эрдэнэцагаан сумын нутаг дахь газрын тосны хууль бус хайгуулын тухайд Макс-Ойл хэмээх компани анх зөвшөөрөл авсан байда
Попорч болохгүй сэдэв буюу Нийгмийн даатгалын сан
Ерөнхийлөгч Х.Баттулга 2020 оны Төсвийн тухай хууль болон түүнийг дагалдан батлагдсан зарим хуульд хэсэгчлэн хориг тавьсан. Тэр дундаа нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хоёр хувиар нэмэгдүүлсэн асуудлыг эрс эсэргүүцэж байгаагаа мэдэгдэв. Энэ нэмэгдлийг олон нийт, аж ахуй нэгж, компаниуд ч таатай хүлээж авахгүй байгаа нь нууц биш.